hout

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  hout    (hulp, bestand)
• IPA: / hɑut / (1 lettergreep); /ɦɑʊ̯t/

Woordafbreking

• hout

Woordherkomst en -opbouw

• erfwoord via Middelnederlands hout van Oudnederlands holt, in de betekenis van ‘hard gedeelte van bomen’ aangetroffen vanaf 741

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	hout	houten
verkleinwoord	houtje	houtjes

Zelfstandig naamwoord

het hout o

1. (materiaalkunde) materiaal in het binnenste van houtige planten (bomen, struiken, etc.)
   (wikidata: hout )

   ▸ Het afwaswater werd tijdens het eten op het vuur verwarmd waarmee ik na de maaltijd de aangekoekte pannen schoon schrobde. Er leek geen einde aan te komen, maar het was altijd gezellig om de avonturen van de dag te bespreken. De andere kinderen zochten hout, zetten tenten op en haalden water.

   ▸ Zijn oude wolfshuid kwam goed van pas wanneer het werk in de pikzwarte ochtend begon met het verwarmen van het hout.

hout m of o

1. (ecologie) (metonymisch) bos, park, bijv. Haarlemmerhout, Kralingerhout, Leidse Hout

   • We hebben heerlijk in de hout gewandeld. 
   • Waar in 't bronsgroen eikenhout, 't nachtegaaltje zingt, [...] Daar is mijn vaderland, Limburgs dierbaar oord ! 

Gelijkklinkende woorden

• houd
• houdt

Hyponiemen

   

Alkmaarderhout Berkhout Bruggenhout Elshout Emmerhout Kalmthout Loenhout Mariahout Meerhout Moerenhout Oosterhout Schellinkhout Smalhout Turnhout Udenhout Wernhout Wormhout aanmaakhout acaciahout achterhout adelaarshout aerdenhout afsnijhout afvalhout agallochehout akkermaalshout amarilhout appelhout azijnhout balsahout barghout bastjeshout bekistingshout berghout berkenhout bestekhout beukenhout bijlhout bitterhout bladhout blankhouten blindhout bloedhout boeghout booghout boomhout bouwhout brandhout brazielhout breekhout breihout bromhout bruyèrehout buksboomhout bukshout bulsinghout bulsterhout campêchehout cederhout cederhouten cipressenhout citroenhout coromandelhout dennenhout djatihout doelhout doodhout drijfhout drooghout dwarshout ebbenhout eikenhout eikenhouten elgjeshout elzenhout energiehout esdoornhout espenhout essenhout fernambukhout fernhout fineerhout fisethout flokhout galimettahout geelhout geriefhout gladhout greenhout grenenhout griendhout groenhout grondhout groothout guajakhout haanhout haardhout hak hout hakhout hakken hout hakt hout hakte hout hakten hout halfhout halfhouts halshout hardhout harthout hechthout helmhout hoepelhout hoephout honderdhout hooghout iepenhout iephout ijzerhout inhout jammerhout jarrahout jeneverhout kachelhout kajatenhout kalambakhout kamferhout kamhout kaneelhout kanthout kaphout karveelhout karvielhout kastanjehout kattenhout kernhout kersenhout kienhout kistenhout klaphout kleedhout kleinhout kloosterhout klophout kluifhout knuppelhout kolfhout konthout kophout kopshout kornoeljehout kreupelhout kromhout kruishout kurkhout kwassiehout kweerhout lagenhout langhout langshout lateihout letterhout lieshout likhout lindehout loofhout luciehout luciferhout lucifershout maashout mahoniehout mahoniehouten mangelhout maserhout mazelhout meppelhout meubelhout mijnhout naaldhout nagelhout noordwijkerhout notenhout olijfhout olijvenhout onderberghout onderhout openhaardhout opleghout overhout paalhout palissanderhout palmhout perenhout pernambukhout pershout pijlhout pijnhout pijphout planthout ploeghout pokhout populierenhout porhout provinciehout pruimenbomenhout pruimenhout purperhout raamhout rantsoenhout reactiehout ribhout riemhout rijphout rijshout rijswaardenhout ringhout ritshout rolhout rondhout roodhout roosterhout rozenhout rubberhout ruighout sandelhout saphout sappanhout satijnhout schaarhout schandhout scheerhout scheghout schelhout schilhout sjorhout slaghout slangenhout sleephout slemphout slikhout sloophout slothout snoeihout spaanhout spalhout spanhout sparrenhout spinthout sponshout sporkehout sprokkelhout staathout stalhout stamhout stapelhout steigerhout stelhout stinkhout stiphout stoofhout stookhout stophout stukhout stuwhout takhout talhout teakhout telhout timmerhout trekhout triplexhout tuinhout vaathout vademhout vathout veneerhout venkelhout verceelhout verfhout vlechthout vlierhout vloekhout vlothout voeghout vonkhout voorhout vruchthout vurenhout waaibomenhout wakelenhout walnoothout walnotenhout wanehout wanhout waterhout weichselhout werkhout werphout wervelhout wilgenhout wiphout wishout without woelhout wortelhout wrakhout wrijfhout zaathout zachthout zebrahout zeephout zoethout zonnehout zwenghout zwikhout

Afgeleide begrippen

   

Afrikaanse houtduif Amerikaanse houtsnip Houthalen Houthem Houtman Houtsmuller Indische houtsnip Nieuw-Guinese houtsnip blauwzwarte houtbij geelbruine houtuil geelgespoorde houtmetselbij gestippelde houtvlinder glanzende houtmier houtachtig houtafval houtakker houtalcohol houtappel houtarm houtbedrijf houtbeitel houtbesparend houtbestand houtbewerken houtbewerking houtbij houtblaasinstrument houtblazer houtblok houtboard houtboer houtbok houtboor houtboorder houtboorders houtbouw houtbranden houtcel houtcellulose houtcomposiet houtconcessie houtconstructie houtcultuur houtdraad houtdraaibank houtdraaibeitel houtdraaier houtdruk houtduif houtekster houterig houtexploitant houtexport houtfineer houtfirma houtfrees houtgas houtgeest houtgestookt houtgewas houtgraniet houtgraveur houtgravure houtgrond houthakken houthandel houthandelaar houthaven houthok houthoudend houtig houtindustrie houtkachel houtkade houtkamp houtkant houtkap houtkapper houtkever houtklem houtkoper houtkrul houtland houtlangpootmug houtleeuwerik houtlijm houtluis houtmaat houtmaatschappij houtmarkt houtmeel houtmetselbij houtmier houtmijt houtmolen houtmolm houtmot houtnerf houtomzet houtonderneming houtoogst houtopbrengst houtopstand houtoven houtpan houtpantserjuffer houtpantserjuffers houtpapier houtpellet houtplantage houtprijs houtproduct houtproductie houtpulp houtrasp houtresten houtrijk houtring houtrot houtschaaf houtschaafmachine houtschroef houtschuur houtsculptuur houtsector houtsingel houtskelet houtskool houtslijp houtslijperij houtsluipwesp houtsnede houtsnee houtsnijden houtsnijkunst houtsnijwerk houtsnip houtsnipper houtsoort houtspaan houtspaander houtsplinter houtstand houtstapel houtsteen houtstof houtsuiker houtteelt houtteer houttransport houttruck houttuin houtuil houtvat houtverband houtverbinding houtverduurzaming houtveredeling houtverkoop houtverordening houtversnipperaar houtverwerkend houtvester houtvezel houtvijl houtvlieg houtvliegen houtvlinder houtvlot houtvlotten houtvoorraad houtvrij houtvuur houtwal houtweefsel houtwerf houtwerk houtwerker houtwesp houtwespen houtwinning houtwol houtworm houtzaag houtzaagmolen houtzager houtzagerij houtzwamkever houtzwamkevers leigrijze houtduif lijnvormige houtboorder oostelijke houtpantserjuffer zwartbronzen houtmetselbij zwarte houtduif zwartgespoorde houtmetselbij

Uitdrukkingen en gezegden

• Alle hout is geen timmerhout

Niet alles is van voldoende kwaliteit

• Als zij dit doen aan 't groene hout, wat zal aan 't dorre geschieden?

• Bos hout voor de deur

• Dat snijdt geen hout

Daar klopt niks van/Dat werkt niet

• Een houten Klaas

Man die zich moeilijk beweegt

• Van dik hout zaagt men planken

Niet al te nauwkeurig of zorgvuldig werken

• Waar (hout) gehakt wordt vallen spaanders

Vertalingen

    1. het materiaal in het binnenste van houtige planten   

Albanees: dru (sq) Baskisch: zur (eu) Bulgaars: дървесина (bg) Catalaans: fusta (ca) Deens: træ (da) Duits: Holz (de) o Engels: wood (en) Esperanto: ligno (eo) Estisch: puit (et) Fins: puuaines (fi) Frans: bois (fr) m Grieks: ξύλο (el) Hongaars: fa (hu) Ido: ligno (io) Iers: adhmad (ga) Italiaans: legno (it) m Kroatisch: drvo (hr) Lets: koksne (lv) Litouws: mediena (lt) Macedonisch: дрво (mk) Maltees: injam (mt)

Noors: Bokmål: treverk (nb) Nynorsk: trevirke (nn) Oekraïens: деревина (uk) Papiaments: palu Pools: drewno (pl) Portugees: madeira (pt) Roemeens: lemn (ro) Russisch: дерево (ru) o Servisch: Cyrillisch: дрво (sr) Sloveens: les (sl) Slowaaks: drevo (sk) Spaans: madera (es) v Tsjechisch: dřevo (cs) Turks: tahta (tr) IJslands: viður (is) Zweeds: trä (sv)

Gangbaarheid

• Het woord hout staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "hout" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Afrikaans

Uitspraak

• IPA

  /ɦəʊ̯t/

  geluid

Zelfstandig naamwoord

hout

1. hout

Middelnederlands

Woordherkomst en -opbouw

• van Oudnederlands holt

	enkelvoud	meervoud
nominatief	hout	houte
genitief	houts	houte
datief	houte	houten
accusatief	hout	houte

Zelfstandig naamwoord

hout o

1. hout; stofnaam, bouwmateriaal, brandstof

   «Also comet met grooter cracht
   ute dien houte een lettelkin
   olie diere ende fijn
   inden nedersten pot tier stede»

   zo verkrijgt men met grote moeite
   uit dat hout een beetje
   kostbare en fijne olie
   in de onderste pot op die plek

2. tak, stok, balk
3. boom; vooral als vertaling van Latijn lignum in de betekenis van boom

   «Deen es dat weten doet
   ondersceet wat quat es ende goet.
   [...]
   Dander heet des levens hout,»

   De ene is die doet kennen
   het onderscheid tussen goed en kwaad
   [...]
   De andere heet de boom des levens

4. ook m: hout in de betekenis van bos, woud