balk

Nederlands

2. In elke balk zijn de jaarringen duidelijk zichtbaar.

Uitspraak

• Geluid:  balk    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈbɑl^ək / (1 of 2 lettergrepen)
  • (Noord-Nederland): /bɑɫk/
  • (Vlaanderen, Brabant, Limburg): /bɑlk/

Woordafbreking

• balk

Woordherkomst en -opbouw

• erfwoord via Middelnederlands balc / balc van Oudnederlands balko, in de betekenis van ‘stuk hout’ aangetroffen vanaf 1064

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	balk	balken
verkleinwoord	balkje	balkjes

Zelfstandig naamwoord

de balk m

1. (bouwkunde) deel van een constructie met een lengte die veel groter is dan de breedte en de hoogte in doorsnede, gebruikt om een ruimte te overspannen

   • Een balk is vaak gemaakt van hout of staal. 

2. (meetkunde) veelvlak met 6 rechthoekige zijvlakken, 8 hoekpunten en 12 ribben

   • Probeer nog eens een balk te construeren. 

3. (communicatie) lange rechthoek boven- of onderaan een scherm

   ▸ Het balkje met de beursnoteringen dat onder aan het scherm liep nam ze voor lief.

   ▸ Het tropische paradijs veranderde in een kerkhof met onzichtbare graven. Boven aan de pagina verschenen vijf balkjes.

Hyponiemen

   

adresbalk affuitbalk afzetbalk ankerbalk asbalk bastaardbalk beenbalk broekbalk derailleerbalk draagbalk dwarsbalk evenwichtsbalk gebintbalk graatbalk grienebalk grondbalk hameibalk hanenbalk hangeniersbalk hekbalk hersenbalk hijsbalk hoofdbalk hoogtebalk informatiebalk kapbalk kinderbalk kistbalk knoppenbalk koelbalk kraanbalk kroonbalk kruisbalk legbalk leggerbalk lichtbalk maasbalk menubalk moerbalk monierbalk montagebalk navigatiebalk nokbalk notenbalk onderbalk paalbalk ploegbalk puibalk putbalk scrollbalk scheerbalk schoorbalk schotbalk schraagbalk schuifbalk slagbalk spatiebalk spoorbalk springbalk staartbalk statusbalk steigerbalk steunbalk stootbalk stopbalk straalbalk stutbalk T-balk taakbalk takelbalk tijdbalk tijdsbalk titelbalk tl-balk vangbalk vloerbalk welbalk werkbalk zangbalk zijbalk zolderbalk

Afgeleide begrippen

   

balkanker balkbrug balkenbrij balkenlaag balkenzolder balkgat balkhaak balkhaas balkhaven balkhoofd balkhout balklaag balkraam balkspiraal balkspiraalstelsel balksteen balkweger

Uitdrukkingen en gezegden

• [1] geld over de balk gooien
  veel te veel geld uit even aan onnuttige dingen

• Hoewel hij ontslagen was ging hij maar door met geld over de balk te gooien  

Vertalingen

    1. deel van een constructie met een lengte die veel groter is dan de breedte en de hoogte in doorsnede   

Deens: bjælke (da) g Duits: Balken (de) m, Träger (de) m Engels: beam (en) Frans: poutre (fr) v IJslands: bjálki (is) m Noors: bjelk (no), bjelke (no) m

Nynorsk: bjelke (nn) m Papiaments: balki Pools: belka (pl) v Russisch: балка (ru) v Spaans: viga (es) v Zweeds: balk (sv)

    2. veelvlak met 6 rechthoekige zijvlakken, 8 hoekpunten en 12 ribben   

Duits: Quader (de) Engels: cuboid (en), rectangular prism (en) Esperanto: kvadro (eo) Frans: cuboïde (fr) Hongaars: téglatest (hu)

Indonesisch: balok (id) Italiaans: cuboide (it) Pools: prostopadłościan (pl) m Russisch: прямоугольный параллелепипед (ru) m Spaans: ortoedro (es), cuboide (es) Zweeds: rätblock (sv)

Werkwoord

vervoeging van
balken

balk

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van balken
   

   • Ik balk. 

2. gebiedende wijs van balken
   

   • Balk! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van balken
   

   • Balk je? 

Gangbaarheid

• Het woord balk staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "balk" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie de doorverwijspagina op Wikipedia voor meer informatie.