licht

Niet te verwarren met: Licht

Nederlands

Uitspraak

Geluid: licht (hulp, bestand)
IPA: /lɪxt/

Woordafbreking

licht

Woordherkomst en -opbouw

zn.: ‘uitstraling van zon e.d.’; aangetroffen vanaf 901 ^[1]; Middelnederlands li(e)cht, uit Oudnederlands lioht, ontwikkeld uit Oergermaans *leuhada-, bij Indo-Europees *leuk-ot- (vgl. Hittitisch lukkatt- ‘dageraad’),^[2] een deverbatief afgeleid van *leuk- ~ *louk- ‘helder; schijnen’, waaruit Latijn lūcēre ‘verlichten, lichten’, Welsh llug ‘helder’ en Russisch luč ‘lichtstraal’.^[3] Evenals Nederduits Licht, Fries dial. ljacht en Engels light.
bn.1: ‘niet donker’; aangetroffen vanaf 1130 ^[1]
bn.2: ‘niet zwaar’; aangetroffen vanaf 1177 ^[1]

Zelfstandig naamwoord

licht o

(natuurkunde) elektromagnetische golven die met het oog kunnen worden waargenomen
(met een golflengte van 420-780nm)
▸ Niemand wist wat dat blauwe licht was geweest, misschien statische energie van de storm of een bolbliksem?^[4]
een lamp of andere lichtbron
het licht: verstand krijgen
- Na vele jaren vergeefs op school gezeten te hebben zag de jongen eindelijke het licht.

Gelijkklinkende woorden

ligt

Verwante begrippen

lamp, zon, schijnsel, schijnend, schijnen

Hyponiemen

Afgeleide begrippen

Spreekwoorden

licht in de duisternis
licht aan het eind van de tunnel
Een vriendelijk gezicht brengt overal licht

een vrolijk persoon weet vaak meer te bereiken dan iemand die nors is

Iets aan het licht brengen

iets bekend maken wat verborgen is

Iets tegen het licht houden

Zijn licht niet onder de korenmaat zetten

meespreken, je mening geven en laten merken dat je er iets van weet

Vertalingen

1. Elektromagnetische golven

Kroatisch: svjetlo ^(hr) o
Latijn: lux ^(la), lumen ^(la)
Lets: gaisma ^(lv) v
Litouws: šviesa ^(lt) v
Luxemburgs: Liicht ^(lb) o
Malayalam: വെളിച്ചം ^(ml), പ്രകാശം ^(ml)
Maori: rama ^(mi)
Nedersaksisch: locht ^(nds)
Noors: lys ^(no) o
Oppersorbisch: swěca ^(hsb) v, swětło ^(hsb) o
Perzisch: نور ^(fa)
Pools: światło ^(pl) o
Portugees: luz ^(pt) v
Roemeens: lumină ^(ro) v
Russisch: свет ^(ru) m
Sloveens: luč ^(sl) v
Slowaaks: svetlo ^(sk) o
Soemerisch: nuru, immaru
Spaans: luz ^(es) v
Tagalog: ilaw ^(tl)
Telugu: కాంతి ^(te), వెలుతురు ^(te)
Tsjechisch: světlo ^(cs) o
Tupinambá: endy
Turks: ışık ^(tr)
Vietnamees: ánh sáng ^(vi)
Waals: loumire ^(wa) v
Welsh: golau ^(cy), goleuni ^(cy)
Zweeds: ljus ^(sv)

2. lichtbron

Bijvoeglijk naamwoord

licht

bleek, helder van tint of kleur
▸ De chique, ruime schrijftafel van ebbenhout, die stijlvol was ingelegd met lichtere houtsoorten, die voor het raam was geplaatst naast de openslaande deuren naar het terras en die gepaard was aan een sobere maar degelijke en comfortabele houten bureaustoel uit de jaren dertig, had ik al meteen bij binnenkomst opgemerkt.^[5]
van een gering gewicht
▸ Het apparaat – niet de lichtste optie met zijn 178 gram – was even groot als een Snicker en hoefde maar een keer per week opgeladen te worden.^[4]

▸ Het was prachtig om te horen hoe bevlogen Scrambler over Grandma Gatewood vertelde en hoe hij ervan droomde om ook ooit met zo’n lichte uitrusting te lopen.^[4]
luchtig, licht verteerbaar (gerecht)
onbeduidend, futiel (voorwerp of feit)

Afgeleide begrippen

Uitdrukkingen en gezegden

zo licht als een veertje
Gewogen maar te licht bevonden

gekeurd en afgekeurd worden

Vele handen maken licht werk

als een karwei samen wordt opgepakt is het snel en gemakkelijk gedaan

Vertalingen

1. Helder van kleur

Afrikaans: lig ^(af), bleek ^(af) gesig (een bleek gezicht), blas ^(af) vel (een bleke huid)
Armeens: սփրթնած ^(hy)
Catalaans: clar ^(ca)
Deens: lys ^(da), bleg ^(da)
Duits: hell ^(de)
Engels: light ^(en)
Fins: vaalea ^(fi)
Frans: clair ^(fr)
Grieks: αχνός ^(el), ανοιχτός ^(el)
Hebreeuws: בהיר ^(he) m
Hongaars: világos ^(hu)
IJslands: fölur ^(is) m
Italiaans: chiaro ^(it) m, chiara ^(it) v

Koerdisch: geş ^(ku), (rengê) vebiye ^(ku)
Lets: gaišs ^(lv) m, gaiša ^(lv) v
Noors: lys ^(no), blek ^(no)
Pools: jasny ^(pl) m
Portugees: clara ^(pt) v, claro ^(pt) m
Russisch: бледный ^(ru) m, светлый ^(ru)
Sloveens: svetel ^(sl) m
Spaans: claro ^(es)
Turks: soluk ^(tr)
Vietnamees: nhạt ^(vi)
Welsh: golau ^(cy)
Zweeds: blek ^(sv), ljus ^(sv)

2. van een gewicht

3. van een gerecht

Frans: léger ^(fr)
Italiaans: leggero ^(it)

Spaans: ligera ^(es)

Vertalingen: na te kijken en onderverdelen per verklaring

Deens: let ^(da) (1,2)
Fins: vaalea ^(fi) (1), kevyt ^(fi) (2)
Guarani: vevúi ^(gn) (1,2)
Indonesisch: ringan ^(id) (1,2)
Interlingua: leve ^(ia), legier ^(ia) (1,2)
Italiaans: leggero ^(it) (1,2)
Japans: 軽い ^(ja) ( かるい ^(ja), karui) (1,2)
Javaans: enteng ^(jv) (1,2)

Litouws: šviesus ^(lt) m (1), lengvas ^(lt) m (2)
Oppersorbisch: swětły ^(hsb) (1), jasny ^(hsb) (1), lochki ^(hsb) (2)
Pools: lekki ^(pl) m, lekka ^(pl) v, lekkie ^(pl) o, mv o, lekcy ^(pl) mv m (1,2)
Portugees: leve ^(pt), ligeiro ^(pt) (1,2)
Roemeens: uşor ^(ro) m uşoară ^(ro) v (1,2)
Sloveens: svetel ^(sl) (1), jasen ^(sl) (1), lahek ^(sl) (2)
Spaans: liviano ^(es)
Tupinambá: bebuîa (1,2)
Vietnamees: sáng ^(vi) (1), nhẹ ^(vi) (2)
Zweeds: lätt ^(sv) (2)

Bijwoord

licht

Werkwoord

vervoeging van
lichten

licht

enkelvoud tegenwoordige tijd van lichten
gebiedende wijs van lichten

Gangbaarheid

Het woord licht staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "licht" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.^[6]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 "licht" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
↑ Guus Kroonen, Etymological Dictionary of Proto-Germanic, Leiden: Brill, 2013, blz. 333.
↑ licht op website: Etymologiebank.nl
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Tim Voors “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
↑ Pfeiffer, Ilja Leonard “Grand Hotel Europa” (2018), De Arbeiderspers , ISBN 978-90-295-2622-7, p. 18
↑ Weblink bron Gearchiveerde versie “Word Prevalence Values” op ugent.be

Duits

Uitspraak

IPA: /lɪçt/
Geluid: licht (hulp, bestand)

Woordafbreking

licht

Woordherkomst en -opbouw

Afgeleid van het Middelhoogduitse lieht

Bijvoeglijk naamwoord

licht

licht; bleek, helder van tint of kleur
dun, schaars

Verbuiging

Synoniemen

hell
spärlich, schütter

Antoniemen

dunkel, finster, trüb
dicht

Afgeleide begrippen

Werkwoord

licht

tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd gebiedende wijs bedrijvende vorm van lichten

Schrijfwijzen

lichte

Gelijkklinkende woorden

Licht

Paroniemen

Fries

Bijvoeglijk naamwoord

licht

licht; van een gering gewicht

Middelnederduits

Woordafbreking

licht

Woordherkomst en -opbouw

Afgeleid van het Oudsaksische lioht

Zelfstandig naamwoord

licht

(natuurkunde) licht; elektromagnetische golven die met het oog kunnen worden waargenomen (met een golflengte van 420-780nm)

Overerving en ontlening

Nedersaksisch: Licht

Middelnederlands

Woordafbreking

licht

Woordherkomst en -opbouw

[A] Afgeleid van het Oudnederlandse lieht
[B] Afgeleid van het Oudnederlandse lieht
[C] Afgeleid van het Oudnederlandse *līht

Zelfstandig naamwoord

licht o [A]

(natuurkunde) licht; elektromagnetische golven die met het oog kunnen worden waargenomen (met een golflengte van 420-780nm)
licht, daglicht; licht van de zon dat overdag de wereld verlicht
licht, verlichting; een lamp of andere lichtbron
het licht: verstand krijgen
zicht; gezichtsvermogen