licht

Niet te verwarren met: Licht

Nederlands

Uitspraak

Geluid: licht (hulp, bestand)
IPA: / lɪxt / (1 lettergreep)

Woordafbreking

licht

Woordherkomst en -opbouw

zn: erfwoord via Middelnederlands licht zn van Oudnederlands lieht zn , in de betekenis ‘uitstraling van zon e.d.’; aangetroffen vanaf 901
Dit woord gaat terug op Oergermaans *leuhada- en Indo-Europees *leuk-ot- (vergelijk Hettitisch 𒇻𒊌𒄩𒀜 [lu-uk-ḫa-at] "dageraad"), een deverbatief afgeleid van *leuk- ~ *louk- ‘helder; schijnen’, waaruit Latijn lūcēre ww "verlichten, lichten", Welsh llug bn "helder" en Russisch луч zn (loetsj) "lichtstraal", net als Duits Licht, Nedersaksisch licht, Fries ljocht zn en Engels light zn . ^[1] ^[2] ^[3] ^[4]
bn [1]: erfwoord via Middelnederlands licht bn van Oudnederlands lieht bn , in de betekenis ‘niet donker’; aangetroffen vanaf 1130 ^[5] ^[6] ^[3]
bn [2]: erfwoord via Middelnederlands licht bn / lichte bw van Oudnederlands lihto bw , in de betekenis ‘niet zwaar, gemakkelijk’; aangetroffen vanaf 1177 ^[7] ^[8] ^[3]

Zelfstandig naamwoord

het licht o

(natuurkunde) elektromagnetische golven die met het oog kunnen worden waargenomen
(met een golflengte van 420-780nm)
▸ Niemand wist wat dat blauwe licht was geweest, misschien statische energie van de storm of een bolbliksem?^[9]
lamp of andere lichtbron
- Hij deed het licht uit voordat hij naar bed ging
(figuurlijk) verhelderende openbaring of helder inzicht
- Na vele jaren vergeefs op school gezeten te hebben zag de jongen eindelijke het licht.

Gelijkklinkende woorden

ligt

Verwante begrippen

lamp, zon, schijnsel, schijnend, schijnen

Hyponiemen

Afgeleide begrippen

Uitdrukkingen en gezegden

[1]

licht in de duisternis

zicht op de oplossing van een moeilijk probleem

licht aan het eind van de tunnel

einde aan een moeilijke periode

aan het licht brengen

iets bekend maken wat verborgen was

tegen het licht houden

grondig beoordelen

het licht niet onder de korenmaat zetten

meespreken, de eigen mening geven en eigen kennis tonen

Spreekwoorden

een vriendelijk gezicht brengt overal licht

een vrolijk persoon weet vaak meer te bereiken dan iemand die nors is

Vertalingen

1. Elektromagnetische golven

Kroatisch: svjetlo ^(hr) o
Latijn: lux ^(la), lumen ^(la)
Lets: gaisma ^(lv) v
Litouws: šviesa ^(lt) v
Luxemburgs: Liicht ^(lb) o
Malayalam: വെളിച്ചം ^(ml), പ്രകാശം ^(ml)
Maori: rama ^(mi)
Nedersaksisch: locht ^(nds)
Noors: lys ^(no) o
Oppersorbisch: swěca ^(hsb) v, swětło ^(hsb) o
Perzisch: نور ^(fa)
Pools: światło ^(pl) o
Portugees: luz ^(pt) v
Roemeens: lumină ^(ro) v
Russisch: свет ^(ru) m
Sloveens: luč ^(sl) v
Slowaaks: svetlo ^(sk) o
Soemerisch: nuru, immaru
Spaans: luz ^(es) v
Tagalog: ilaw ^(tl)
Telugu: కాంతి ^(te), వెలుతురు ^(te)
Tsjechisch: světlo ^(cs) o
Tupinambá: endy
Turks: ışık ^(tr)
Vietnamees: ánh sáng ^(vi)
Waals: loumire ^(wa) v
Welsh: golau ^(cy), goleuni ^(cy)
Zweeds: ljus ^(sv)

2. lichtbron

Bijvoeglijk naamwoord

licht

bleek, helder van tint of kleur
▸ De chique, ruime schrijftafel van ebbenhout, die stijlvol was ingelegd met lichtere houtsoorten, die voor het raam was geplaatst naast de openslaande deuren naar het terras en die gepaard was aan een sobere maar degelijke en comfortabele houten bureaustoel uit de jaren dertig, had ik al meteen bij binnenkomst opgemerkt.^[10]
van een gering gewicht
▸ Het apparaat – niet de lichtste optie met zijn 178 gram – was even groot als een Snicker en hoefde maar een keer per week opgeladen te worden.^[9]

▸ Het was prachtig om te horen hoe bevlogen Scrambler over Grandma Gatewood vertelde en hoe hij ervan droomde om ook ooit met zo’n lichte uitrusting te lopen.^[9]
(voeding) luchtig, licht verteerbaar (gerecht)
onbeduidend, futiel (voorwerp of feit)
gemakkelijk, weinig moeite kostend

Synoniemen

[1] helder

Antoniemen

[1] donker, [2] zwaar

Hyponiemen

Uitdrukkingen en gezegden

[2]

zo licht als een veertje

haast zonder gewicht

gewogen maar te licht bevonden

beoordeeld en afgekeurd

Spreekwoorden

[5]

vele handen maken licht werk

als een karwei samen wordt opgepakt is het snel en gemakkelijk gedaan

Vertalingen

1. helder van kleur

Afrikaans: lig ^(af), bleek ^(af) gesig (een bleek gezicht), blas ^(af) vel (een bleke huid)
Armeens: սփրթնած ^(hy)
Catalaans: clar ^(ca)
Deens: lys ^(da), bleg ^(da)
Duits: hell ^(de)
Engels: light ^(en)
Fins: vaalea ^(fi)
Frans: clair ^(fr)
Grieks: αχνός ^(el), ανοιχτός ^(el)
Hebreeuws: בהיר ^(he) m
Hongaars: világos ^(hu)
IJslands: fölur ^(is) m
Italiaans: chiaro ^(it) m, chiara ^(it) v

Koerdisch: geş ^(ku), (rengê) vebiye ^(ku)
Lets: gaišs ^(lv) m, gaiša ^(lv) v
Noors: lys ^(no), blek ^(no)
Pools: jasny ^(pl) m
Portugees: clara ^(pt) v, claro ^(pt) m
Russisch: бледный ^(ru) m, светлый ^(ru)
Sloveens: svetel ^(sl) m
Spaans: claro ^(es)
Turks: soluk ^(tr)
Vietnamees: nhạt ^(vi)
Welsh: golau ^(cy)
Zweeds: blek ^(sv), ljus ^(sv)

2. van een gewicht

3. van een gerecht

Frans: léger ^(fr)
Italiaans: leggero ^(it)

Spaans: ligera ^(es)

Vertalingen: na te kijken en onderverdelen per verklaring

Deens: let ^(da) (1,2)
Fins: vaalea ^(fi) (1), kevyt ^(fi) (2)
Guarani: vevúi ^(gn) (1,2)
Indonesisch: ringan ^(id) (1,2)
Interlingua: leve ^(ia), legier ^(ia) (1,2)
Italiaans: leggero ^(it) (1,2)
Japans: 軽い ^(ja) ( かるい ^(ja), karui) (1,2)
Javaans: enteng ^(jv) (1,2)

Litouws: šviesus ^(lt) m (1), lengvas ^(lt) m (2)
Oppersorbisch: swětły ^(hsb) (1), jasny ^(hsb) (1), lochki ^(hsb) (2)
Pools: lekki ^(pl) m, lekka ^(pl) v, lekkie ^(pl) o, mv o, lekcy ^(pl) mv m (1,2)
Portugees: leve ^(pt), ligeiro ^(pt) (1,2)
Roemeens: uşor ^(ro) m uşoară ^(ro) v (1,2)
Sloveens: svetel ^(sl) (1), jasen ^(sl) (1), lahek ^(sl) (2)
Spaans: liviano ^(es)
Tupinambá: bebuîa (1,2)
Vietnamees: sáng ^(vi) (1), nhẹ ^(vi) (2)
Zweeds: lätt ^(sv) (2)

Bijwoord

licht

Werkwoord

vervoeging van
lichten

licht

enkelvoud tegenwoordige tijd van lichten
gebiedende wijs van lichten

Gangbaarheid

Het woord licht staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "licht" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.^[11]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
↑ licht (uitstraling) op website: Etymologiebank.nl
1 2 3 "licht" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
↑ Guus Kroonen, Etymological Dictionary of Proto-Germanic, Leiden: Brill, 2013, blz. 333.
↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
↑ licht (helder) op website: Etymologiebank.nl
↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
↑ licht (niet zwaar) op website: Etymologiebank.nl
1 2 3
Tim Voors
“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
↑
Pfeiffer, Ilja Leonard
“Grand Hotel Europa” (2018), De Arbeiderspers , ISBN 978-90-295-2622-7, p. 18
↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

Duits

Uitspraak

IPA: /lɪçt/
Geluid: licht (hulp, bestand)

Woordafbreking

licht

Woordherkomst en -opbouw

Afgeleid van het Middelhoogduitse lieht

Bijvoeglijk naamwoord

licht

licht; bleek, helder van tint of kleur
dun, schaars

Duits

stellend	vergrotend	overtreffend
licht	lichter	am lichtesten
alle verbuigingsvormen

Synoniemen

hell
spärlich, schütter

Antoniemen

dunkel, finster, trüb
dicht

Afgeleide begrippen

Werkwoord

licht

tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd gebiedende wijs bedrijvende vorm van lichten

Schrijfwijzen

lichte

Gelijkklinkende woorden

Licht

Paroniemen

Fries

Bijvoeglijk naamwoord

licht

licht; van een gering gewicht

Middelnederduits

Woordafbreking

licht

Woordherkomst en -opbouw

Afgeleid van het Oudsaksische lioht

Zelfstandig naamwoord

licht

(natuurkunde) licht; elektromagnetische golven die met het oog kunnen worden waargenomen (met een golflengte van 420-780nm)

Overerving en ontlening

Nedersaksisch: Licht

Middelnederlands

Woordafbreking

licht

Woordherkomst en -opbouw

[A] Afgeleid van het Oudnederlandse lieht
[B] Afgeleid van het Oudnederlandse lieht
[C] Afgeleid van het Oudnederlandse *līht

Zelfstandig naamwoord

licht o [A]

(natuurkunde) licht; elektromagnetische golven die met het oog kunnen worden waargenomen (met een golflengte van 420-780nm)
licht, daglicht; licht van de zon dat overdag de wereld verlicht
licht, verlichting; een lamp of andere lichtbron
het licht: verstand krijgen
zicht; gezichtsvermogen