kleur

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  kleur    (hulp, bestand)
• IPA: /kløːr/

Woordafbreking

• kleur

Woordherkomst en -opbouw

• Ontwikkeld uit ouder coleur (met de klemtoon op de laatste lettergreep), leenwoord uit Frans couleur (uit Latijn color) , in de betekenis van ‘lichtnuance’ voor het eerst aangetroffen in 1567.
• [4] Leenvertaling van (Amerikaans) Engels person of color, woman of color, man of color, e.d., aangetroffen vanaf de jaren 1990, voor een vindplaats zie hieronder.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	kleur	kleuren
verkleinwoord	kleurtje	kleurtjes

Zelfstandig naamwoord

kleur v

1. het onderscheid dat gemaakt wordt op basis van het verschil in golflengte van licht

   ▸ Het water dat ik in Zuid-Californië tegenkwam was niet altijd even geweldig, het was vaak stilstaand en groenig van kleur.

2. (spel) één van de vier figuren (harten, schoppen, ruiten en klaveren) van een kaartspel
3. (pregnant) gelaatskleur, huidskleur
4. (eufemisme) in de uitdrukking persoon, man, vrouw van ~: met een niet-blanke huidskleur (opgevat als etnisch of raciaal kenmerk)

   ▸ Voorgesteld wordt dat „elke faculteit een gekwalificeerd persoon van kleur en/of een vrouw" aanstelt. „Personen van kleur en vrouwen moeten worden aangemoedigd te solliciteren door het aanbod van lichtere lespakketten, hogere salarissen en speciale bonussen."

Hyponiemen

   

RAL-kleur aanloopkleur aardkleur accentkleur amberkleur askleur azokleur buitenkleur camouflagekleur chocoladekleur clubkleur distelkleur driekleur ecrukleur gelaatskleur goudkleur grondkleur haarkleur herfstkleur hoofdkleur huidkleur huidskleur huiskleur ivoorkleur kamerkleur kantkleur klankkleur knalkleur koraalkleur leverkleur linnenkleur mengkleur miskleur modekleur olijfkleur oogkleur oorlogskleur oranjekleur pastelkleur peper-en-zoutkleur pruimkleur regenboogkleur roetkleur roomkleur rouwkleur rozenkleur schelpkleur schrikkleur schutkleur siennakleur signaalkleur stadskleur steunkleur streepkleur strokleur vierkleur violetkleur vlaskleur vleeskleur wijnkleur wildkleur zalmkleur zandkleur zuurstokkleur zuurtjeskleur

Afgeleide begrippen

   

aardkleurig abrikooskleurig achtkleurig adderkleurig agaatkleurig aluminiumkleurig amarantkleurig amberkleurig antracietkleurig askleurig azuurkleurig barnsteenkleurig blank aluminiumkleurig blauwkleurig bontkleurig bronskleurig bruinkleurig chocoladekleurig chocolakleurig citroenkleurig cognackleurig crèmekleurig distelkleurig donkerkleurig donkerzalmkleurig driekleurig ecrukleurig eenkleurig fuchsiakleurig geelkleurig gelijkkleurig gemskleurig goudkleurig granietkleurig groenkleurig havannakleurig hazelnootkleurig herfstkleurig honingkleurig huidkleurig indigokleurig ivoorkleurig izabelkleurig jaspiskleurig kakikleurig kameelkleurig kaneelkleurig kantkleurig kastanjekleurig kerskleurig kleuraanpassing kleuradaptatie kleurbad kleurboek kleurcode kleurcodering kleurcontrast kleurdoos kleurdrager kleurecht kleuren kleuren-tv kleurenadviseur kleurenafdruk kleurenbeeld kleurenblind kleurencirkel kleurencontrast kleurendia kleurendruk kleurenfilm kleurenfilter kleurenfoto kleurenfotografie kleurengamma kleurenkaart kleurenleer kleurennegatief kleurenontvanger kleurenpracht kleurenprinter kleurenpsychologie kleurenreproductie kleurenscala kleurenscherm kleurenschijf kleurenspectrum kleurenspel kleurensymboliek kleurentelevisie kleurentherapie kleurenwaaier kleurenwies kleurenzien kleurenzin kleurfilter kleurfixeerbad kleurgevoelig kleurgewaarwording kleurhoudend kleurig kleurindex kleurkaart kleurkatern kleurkrijt kleurling kleurloos kleurmenging kleurmeting kleurmiddel kleurmuis kleurnuance kleurplaat kleurpotlood kleurprent kleurruimte kleurschakering kleurschifting kleurshampoo kleurslag kleurspoeling kleurstelling kleurstift kleurstof kleurtemperatuur kleurvariëteit kleurvast kleurveld kleurverandering kleurvernis kleurverschil kleurversteviger kleurwaarneming kleurwas kleurweergave kleurwerking kleurwisseling kleurzin kleurzweem koekoekskleurig koffiekleurig koperkleurig koraalkleurig lavendelkleurig leikleurig leverkleurig lichtkleurig lichtkoraalkleurig lichtzalmkleurig lijkkleurig limoenkleurig linnenkleurig loodkleurig meerkleurig metaalkleurig miskleurig molkleurig muiskleurig okerkleurig olijfkleurig omberkleurig oranjekleurig orchideekleurig paarskleurig parelmoerkoperkleurig pastelkleurig perzikkleurig petroleumkleurig platinakleurig pruimkleurig purperkleurig regenboogkleurig rietkleurig roestkleurig roetkleurig roodkleurig rookkleurig roomkleurig rooskleurig rozenkleurig runkleurig saffraankleurig schelpkleurig schimmelkleurig siennakleurig staalkleurig strokleurig taankleurig tabakskleurig taupekleurig terracottakleurig tienkleurig tomaatkleurig touwkleurig tweekleurig vaalkleurig veelkleurig verkleuren vermiljoenkleurig vierkleurig vijfkleurig violetkleurig vlamkleurig vlaskleurig vleeskleurig vlokkleurig voskleurig vuurkleurig waskleurig waterkleurig wijnkleurig wildkleurig zalmkleurig zandkleurig zeemkleurig zevenkleurig zilverkleurig zuurstokkleurig zwavelkleurig

Kleuren in het Nederlands (nld) (de kleuren zijn slechts indicatief) (zie ook: RAL-kleuren)

Spreekwoorden

• een kleur krijgen
• Iets in kleuren en geuren vertellen

iets met overdrijving en fantasie vertellen

• Kleur bekennen

Mening geven

Vertalingen

    1. het onderscheid dat gemaakt wordt op basis van het verschil in golflengte van licht   

Bretons: liv (br) m mv livioù Chinees: 颜色 (zh) Deens: farve (da) Duits: Farbe (de) v Engels: colour (en) (UK), color (en) VS) Esperanto: koloro (eo) Fins: väri (fi) Frans: couleur (fr) v Galicisch: color  (gl) Grieks: χρώμα (el) o Guarani: sa'y (gn) Hebreeuws: צבע (he) Indonesisch: warna (id), rona (id) Interlingua: color (ia) Italiaans: colore (it) m Japans: 色 (ja) Jiddisch: פאַרבּ (yi)

Latijn: color (la), m Middelnederlands: varuw, vaerwe, verwe (tot in 19e eeuw) Noors: farge (no) Oekraïens: барва (uk), колір (uk) Oppersorbisch: barba (hsb) v Perzisch: رنگ (fa) Pools: kolor (pl) m, barwa (pl) v Portugees: cor (pt) v Roemeens: culoare (ro) v Russisch: цвет (ru) m Sloveens: barva (sl) v Spaans: color (es) m Turks: renk (tr) Volapük: köl (vo) Yucateeks: boon Zweeds: färg (sv)

Werkwoord

vervoeging van
kleuren

kleur

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van kleuren
   

   • Ik kleur. 

2. gebiedende wijs van kleuren
   

   • Kleur! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van kleuren
   

   • Kleur je? 

Gangbaarheid

• Het woord kleur staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "kleur" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Gronings

Zelfstandig naamwoord

kleur

1. (kleur) kleur; het onderscheid dat gemaakt wordt op basis van het verschil in golflengte van licht
2. (schilderkunst) verf; de algemene benaming voor een product dat bedoeld is om voorwerpen te beschermen tegen de weersomstandigheden of te kleuren door ze van een pigmenthoudende laag te voorzien

Nedersaksisch

Zelfstandig naamwoord

kleur

1. (kleur) kleur; het onderscheid dat gemaakt wordt op basis van het verschil in golflengte van licht
2. (schilderkunst) verf; de algemene benaming voor een product dat bedoeld is om voorwerpen te beschermen tegen de weersomstandigheden of te kleuren door ze van een pigmenthoudende laag te voorzien

Schrijfwijzen

• kleure
• Klöör
• Klör

Synoniemen

• Farv
• Farwe

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.