stad

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  stad    (hulp, bestand)
• IPA: / stɑt / (1 lettergreep)
  • (Noord-Nederland): /stɑt/
  • (Vlaanderen, Brabant): /stɑt/
  • (Limburg): /stɑd/

Woordafbreking

• stad

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘grote plaats’ voor het eerst aangetroffen in 857
• Van het Middelnederlandse stat.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	stad	steden
verkleinwoord	stadje	stadjes

Zelfstandig naamwoord

de stad v / m

1. plaats waar zeer veel mensen wonen en een groot aantal voorzieningen zijn

   ▸ Ze waren begonnen met het vermoorden van burgers door niet alleen Berlijn maar ook andere Duitse steden te bombarderen.

   ▸ De stad is voor inademen en de natuur is om uit te ademen.

2. (geschiedenis) plaats met stadsrecht

   ▸ Myra is een stadje in Lycië, aan de zuidkust van Turkije. Daar hebben twee bisschoppen gewoond die Nicolaas heetten. De eerste leefde in het begin van de vierde eeuw en de geleerden zijn het nog steeds niet met elkaar eens of over hem iets met zekerheid kan worden gezegd.

Verwante begrippen

• stedelijk, steeds
• dorp, gemeente, plaats

Hyponiemen

   

Elfstedenstad Hanzestad Incastad Kaapstad Karlstad Keistad Lelystad Maasstad Mayastad Mexico-Stad Mexico-stad Nieuwstad Oranjestad Randstad Vaticaanstad Willemstad Zaanstad academiestad allochtonenstad arbeidersstad autostad badstad bakfietsstad bauxietstad bedstad benedenstad bergstad binnenstad bisschopsstad boekenstad bovenstad buitenstad buurstad carnavalsstad centrumstad congresstad cultuurstad deltastad derdewereldstad dodenstad dogestad domstad droomstad dubbelstad fabrieksstad festivalstad fietsstad filmstad frontstad fusiestad garnizoensstad gaststad geboortestad godsstad gokstad grensstad groeistad grootstad handelsstad haringstad havenstad heldenstad hofstad hoofdstad industriestad kaasstad kandidaat-stad keizerstad kerststad kinderstad kloonstad koningsstad koopstad krimpstad kunstenstad kunststad kuststad landstad lichtstad luchthavenstad marinestad marktstad megastad mijnstad mijnwerkersstad miljoenenstad miniatuurstad modelstad modestad moederstad molenstad moslimstad muziekstad netwerkstad nevelstad nijstad oasestad oliestad ontwikkelingsstad overstad parkstad partnerstad plattelandsstad polderstad praalstad provinciestad randstad regeringsstad residentiestad rijksstad rotstad ruïnestad satellietstad scheldestad seniorenstad sinjorenstad slaapstad sleutelstad spaarnestad speelgoedstad speelstad spookstad sportstad sprookjesstad stinkstad studentenstad studiestad tempelstad terrasstad textielstad thuisstad toeristenstad torenstad transitiestad tuinstad tweelingstad twentestad uitgaansstad uitstedig universiteitsstad vaderstad vakantiestad vestingstad voetbalstad voorstad vrijstad waterstad wereldstad werkstad wijnstad winkelstad woestijnstad woonstad woudstad zakenstad zeestad zilverstad zusterstad

Afgeleide begrippen

   

Elfstedencomité Elfstedenkoorts Elfstedenrijder Elfstedenstad Elfstedentocht Stadfries Stadsfries Stadskanaal Stadskerk grotestadsbewoner grotestadsleven grotestedenbeleid stadachtig stadbestuur stadbewoner stadboek staddeel stadfeest stadgenoot stadgids stadhouder stadhuis stadinwaarts stadmuur stadpark stadrand stadrechten stads stadsaanleg stadsaanzicht stadsadvocaat stadsambtenaar stadsapotheek stadsarcheoloog stadsarchief stadsarchitect stadsarchivaris stadsas stadsauto stadsavonturier stadsbalkon stadsbank stadsbeek stadsbeeld stadsbegroting stadsbeheer stadsbeiaardier stadsbelang stadsbeleid stadsbende stadsbeschrijving stadsbestuur stadsbestuurder stadsbevolking stadsbewind stadsbewoner stadsbezoek stadsbibliotheek stadsblad stadsblog stadsbloggen stadsbode stadsboek stadsboer stadsboerderij stadsboerin stadsbos stadsbouwmeester stadsbrand stadsbreed stadsbrug stadsburger stadsbus stadscafé stadscentrum stadscollectie stadscommandant stadscommando stadscomponist stadsconservator stadscowboy stadscreool stadscultuur stadsdebat stadsdeel stadsderby stadsdialect stadsdichter stadsdichterschap stadsdienaar stadsdienst stadsdistributie stadsdistributiecentrum stadsdistrict stadsdorp stadsdrukkerij stadsduct stadsduif stadsecoloog stadseconomie stadsetiquette stadsevenement stadsfeest stadsfeestzaal stadsfestival stadsfiets stadsgalerij stadsgas stadsgebied stadsgedeelte stadsgedicht stadsgehoorzaal stadsgeluiden stadsgemeente stadsgenoot stadsgeschiedenis stadsgesprek stadsgevangenis stadsgewest stadsgewestvorming stadsgewoel stadsgezelschap stadsgezicht stadsgids stadsgracht stadsgrens stadsgroen stadsgrond stadsguerrilla stadshal stadshart stadsherberg stadsherstel stadshistoricus stadshuis stadsingenieur stadsintendant stadsjeugd stadsjongen stadsjongere stadsjungle stadsjutter stadskaart stadskabel stadskampeerder stadskamperen stadskan stadskanker stadskantoor stadskas stadskelder stadskern stadskeur stadskind stadskip stadskledij stadskleren stadskleur stadsklimmen stadskosten stadskoude stadskrant stadslandbouw stadslandbouwproject stadslandgoed stadslandschap stadslegende stadsleven stadslicht stadslijn stadslijst stadslogement stadsloket stadslucht stadsmagazijn stadsmagazine stadsman stadsmarathon stadsmarinier stadsmarketing stadsmeier stadsmens stadsmeubilair stadsmidden stadsmilieu stadsmobiel stadsmuseum stadsmuur stadsnar stadsnatuur stadsnet stadsnieuws stadsnomade stadsomroeper stadsomwalling stadsontvanger stadsontwikkeling stadsoorlog stadspaleis stadspark stadsparlement stadspartij stadspas stadspersoneel stadsplan stadsplanner stadsplanning stadsplantage stadsplattegrond stadsplein stadspolder stadspolitiek stadspooier stadspoort stadspost stadsprins stadsproject stadspromotie stadsprovincie stadsraad stadsrally stadsrand stadsrapper stadsrecht stadsredactie stadsregering stadsregio stadsregisseur stadsreiniging stadsreus stadsring stadsrit stadsrivaal stadsrondrit stadssafari stadssage stadssamenleving stadssanering stadsschool stadsschoon stadsschouwburg stadsschrijver stadssecretaris stadssingel stadsslaaf stadssleutel stadssnelweg stadssoap stadssocioloog stadsspel stadsstaat stadsstewardess stadsstorm stadsstrand stadssupermarkt stadstaat stadstafereel stadstekenaar stadsterrorisme stadstheater stadstimmerhuis stadstimmerman stadstimmertuin stadstimmerwerf stadstoezicht stadstol stadstoren stadstour stadstram stadstrand stadstuin stadsuil stadsuitbreiding stadsuitleg stadsverband stadsverbod stadsverkeer stadsverlichting stadsvernieuwer stadsvernieuwing stadsverteller stadsvervoer stadsvervoerder stadsvervoersbedrijf stadsverwarming stadsvest stadsvilla stadsvloer stadsvlucht stadsvolk stadsvoogd stadsvos stadsvrijheid stadsvuil stadswaag stadswacht stadswachter stadswal stadswandeling stadswapen stadswarmte stadsweefsel stadsweg stadswege stadsweide stadswerk stadswijk stadswijnkelder stadswinkel stadswoning stadszaal stadszegel stadszender stadszicht stadsziekenhuis stadszijde stadterij stadvernieuwing stadvoogd stadwaarts stadwandeling stedenband stedenbeleid stedenbom stedenbouw stedenbouwer stedendriehoek stedenkroon stedenmaagd stedenoorlog stedenreis stedenring stedenschoon stedentrip steeds

Uitdrukkingen en gezegden

Boven de stad.

• Het kan beter van de stad dan van het dorp

Stoett-2151

Vertalingen

    Woonplaats   

Afrikaans: stad (af) Albanees: qytet (sq) Arabisch: مدينة (ar) v (madīna) , قَرْيَةٌ (ar) v (qárya) Baskisch: herri (eu) Bosnisch: grad (bs) m, varoš (bs) Bretons: kêr (br) v, kêrioù mv, kumun (br) v, kumunioù Bulgaars: град (bg) m Catalaans: ciutat (ca), plaça (ca) Chinees: 城 (zh) (chéng) Tsjoevasjisch: хула (khula) Deens: by (da) Duits: Gemeinde (de) v, Stadt (de) v Engels: city (en) Esperanto: urbo (eo) Estisch: linn (et) Fins: kunta (fi), kaupunki (fi) Frans: commune (fr) v, ville (fr) v, cité (fr) v Fries: stêd (fy) Georgisch: ქალაქი (ka) (k‘alak‘i) Grieks: πόλη (el) v, κωμόπολη (el) v, πολίχνη (el) v, κώμη (el) v Hebreeuws: עיר (he) Hindi: नगर (hi) (nagar) Hongaars: város (hu) Ido: urbo (io) Iers: baile (ga) m IJslands: borg (is) v Italiaans: città (it) v Japans: 街 (ja), 町 (ja), まち (ja) Jiddisch: שטעטל (yi) o (shtetl) Khmer: ទីក្រុង (km) (dtī grong), ផ្សារ (km) (psā) Koreaans: 읍 (ko) (eup) Kroatisch: grad (hr) m Latijn: oppidum (la) o, urbs (la)

Ambonees Maleis: bandar (ms) Maltees: raħal (mt) Nauruaans: tekawa (na) Noors: by (no) Oekraïens: місто (uk) Papiaments: stat Perzisch: شهرک (fa) Pools: miasto (pl) o Portugees: vila (pt) v, aldeia (pt) v, povoado (pt) m, arraial (pt) m, cidade (pt) v Roemeens: oraş (ro) o, oraşe (ro) mv Russisch: город (ru) m Sanskriet: नगर (sa) o Schots: city (sco) Schots-Gaelisch: baile (gd) m, baile mòr (gd) m Servisch: Cyrillisch: град (sr) m, варош (sr) Westers: grad (sr) m, varoš (sr) Sloveens: mesto (sl) o Slowaaks: mesto (sk) o Spaans: ciudad (es) v, pueblo (es) m Swahili: mji (sw) Tagalog: báyan (tl) Telugu: పట్టణము (te) (paTTaNamu), పట్నము (te) (paTnamu) Thai: เมือง (th) (meuang), พารา (th) (paaraa), นคร (th) (nákon) Tsjechisch: město (cs) o Tsjetsjeens: юрт Turks: ilçe (tr), kasaba (tr), kent (tr), şehir (tr), belde (tr) Vietnamees: tỉnh (vi), thành phố (vi) Waals: veye (wa) v Welsh: tref (cy) v Xhosa: isixeko Zoeloe: idolobha (zu), ilidolobha (zu) Zweeds: stad (sv) g, tätort (sv) g

    boven de stad   

Duits: über der Stadt

Gangbaarheid

• Het woord stad staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "stad" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Limburgs

Uitspraak

• IPA: /ˈstɑ̀d/ (Etsbergs)

Zelfstandig naamwoord

stad v

1. stad

Verbuiging

	enkelvoud				meervoud
	geheel	gemuteerd	verkleind	gemuteerd verkleind	geheel	gemuteerd	verkleind	gemuteerd verkleind
nominatief	stad	-	stedje	-	stej, stei	-	stedjes	-
genitief	stad	-	stedjes	-	stej, stei	-	stedjes	-
locatief	steies	-	steieske	-	steiese	-	steieskes	-
datief	stad, steie	-	stedje	-	stej, stei	-	stedjes	-
accusatief	stad	-	stedje	-	stej, stei	-	stedjes	-

Nedersaksisch

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	stad	steden
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

stad

1. stad

Afgeleide begrippen

• heufdstad
• oofdstad

Urkers

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	stad	steden
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

stad

1. stad

Afgeleide begrippen

• oofdstad

West-Vlaams

Zelfstandig naamwoord

stad

1. stad

Afgeleide begrippen

• oofdstad

Zweeds

Zelfstandig naamwoord

stad g

1. stad

Verbuiging

stads	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	stad	staden	städer	städerna
genitief	stads	stadens	städers	städernas