zes

Nederlands

0	0	0	6

zes,
op een abacus

Telwoord (nl)
0	1	2	3	4	5	6	7	8	9
10	11	12	13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26	27	28	29
30	31	32	33	34	35	36	37	38	39
40	41	42	43	44	45	46	47	48	49
50	51	52	53	54	55	56	57	58	59
60	61	62	63	64	65	66	67	68	69
70	71	72	73	74	75	76	77	78	79
80	81	82	83	84	85	86	87	88	89
90	91	92	93	94	95	96	97	98	99
100	200	300	400	500	600	700	800	900	1000
106	109	1012	1015	1018	1021	1024	1027	1030	1033
1036	1039	1042	1045	1048	1051	1054	1057	1060	1063
1066	1069	1072	1075	1099	10100	10120	10303	103003	∞

Uitspraak

• Geluid:  zes    (hulp, bestand)
• IPA: / zɛs / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• zes

Woordherkomst en -opbouw

• (erfwoord) via Middelnederlands ses / sesse van Oudnederlands ses, als telwoord voor het eerst aangetroffen in het jaar 701

Hoofdtelwoord

zes

1. "6", het getal tussen vijf en zeven
   1. om een hoeveelheid aan te geven

      • De totale kosten bedragen zes euro en zevenendertig cent. 

      ▸ Uw witte schimmel is zwaar ziek, het zal zeker zes weken duren voordat hij weer beter is. En het is het enige paard dat over de daken kan rijden!'

   2. om een plaats in een volgorde aan te geven

      • Het juiste antwoord op opgave zes is "42". 

Schrijfwijzen

• 6 (decimaal)
• 110 (binair)
• 6 (hexadecimaal)
• VI (Romeins)

Afgeleide begrippen

• zessen (oude verbogen vorm na sommige voorzetsels)
• gezessen
• alle zes

zelfstandig naamwoord samengesteld met "zes" ht

• kassie-zes
• zesbak
• zescilinder
• zeshoek
• zeskamp
• zeskant
• zesling
• zespijper
• zesponder
• zestal
• zesvlak
• zesvoeter
• zesvoud

bijvoeglijk naamwoord samengesteld met "zes" ht

• kassie-zes
• zesbaans
• zesdaags
• zesdelig
• zeshoekig
• zesjarig
• zeskantig
• zesmaandelijks
• zespersoons
• zestallig
• zesvoetig
• zesvoudig
• zeszijdig

bijwoord

• halfzes
• zes uur
• zeshoog
• zesmaal
• zeswerf

rangtelwoord

• zesde, zesden

hooftelwoorden samengesteld met "zes" ht als linkerdeel

• zes en een half
• zesduizend
• zesendertig
• zesenhalf
• zesennegentig
• zesentachtig
• zesentwintig
• zesenveertig
• zesenvijftig
• zesenzestig
• zesenzeventig
• zeshonderd
• zestien
• zestig

hooftelwoorden samengesteld met "zes" ht als rechterdeel

• achtendertighonderdzes
• achtennegentighonderdzes
• achtentachtighonderdzes
• achtentwintighonderdzes
• achtenveertighonderdzes
• achtenvijftighonderdzes
• achtenzestighonderdzes
• achtenzeventighonderdzes
• achtduizend zes
• achthonderdzes
• achttienhonderdzes
• dertienhonderdzes
• drieëndertighonderdzes
• drieënnegentighonderdzes
• drieëntachtighonderdzes
• drieëntwintighonderdzes
• drieënveertighonderdzes
• drieënvijftighonderdzes
• drieënzestighonderdzes
• drieënzeventighonderdzes
• drieduizend zes
• driehonderdzes
• duizend zes
• eenendertighonderdzes
• eenennegentighonderdzes
• eenentachtighonderdzes
• eenentwintighonderdzes
• eenenveertighonderdzes
• eenenvijftighonderdzes
• eenenzestighonderdzes
• eenenzeventighonderdzes
• elfhonderdzes
• honderdzes
• negenendertighonderdzes
• negenennegentighonderdzes
• negenentachtighonderdzes
• negenentwintighonderdzes
• negenenveertighonderdzes
• negenenvijftighonderdzes
• negenenzestighonderdzes
• negenenzeventighonderdzes
• negenduizend zes
• negenhonderdzes
• negentienhonderdzes
• twaalfhonderdzes
• tweeëndertighonderdzes
• tweeënnegentighonderdzes
• tweeëntachtighonderdzes
• tweeëntwintighonderdzes
• tweeënveertighonderdzes
• tweeënvijftighonderdzes
• tweeënzestighonderdzes
• tweeënzeventighonderdzes
• tweeduizend zes
• tweehonderdzes
• veertienhonderdzes
• vierendertighonderdzes
• vierennegentighonderdzes
• vierentachtighonderdzes
• vierentwintighonderdzes
• vierenveertighonderdzes
• vierenvijftighonderdzes
• vierenzestighonderdzes
• vierenzeventighonderdzes
• vierduizend zes
• vierhonderdzes
• vijfendertighonderdzes
• vijfennegentighonderdzes
• vijfentachtighonderdzes
• vijfentwintighonderdzes
• vijfenveertighonderdzes
• vijfenvijftighonderdzes
• vijfenzestighonderdzes
• vijfenzeventighonderdzes
• vijfduizend zes
• vijfhonderdzes
• vijftienhonderdzes
• zesendertighonderdzes
• zesennegentighonderdzes
• zesentachtighonderdzes
• zesentwintighonderdzes
• zesenveertighonderdzes
• zesenvijftighonderdzes
• zesenzestighonderdzes
• zesenzeventighonderdzes
• zesduizend zes
• zeshonderdzes
• zestienhonderdzes
• zevenendertighonderdzes
• zevenennegentighonderdzes
• zevenentachtighonderdzes
• zevenentwintighonderdzes
• zevenenveertighonderdzes
• zevenenvijftighonderdzes
• zevenenzestighonderdzes
• zevenenzeventighonderdzes
• zevenduizend zes
• zevenhonderdzes
• zeventienhonderdzes

Afgeleide begrippen

   

zesbaans zesbak zescilinder zesdaags zesde zesdelig zesduizend zesendertig zesenhalf zesennegentig zesentachtig zesentwintig zesenveertig zesenvijftig zesenzestig zesenzeventig zeshoek zeshoekig zeshonderd zesjarig zeskamp zeskant zeskantig zesling zesmaal zesmaandelijks zespersoons zespijper zesponder zessen zestal zestallig zestien zestig zesvlak zesvoeter zesvoetig zesvoud zesvoudig zeswerf zeszijdig

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	zes	zessen
verkleinwoord	zesje	zesjes

Zelfstandig naamwoord

zes v / m

1. het cijfer 6

   • De partij D66 heeft twee zessen in haar naam. 

2. dat wat in een (rang)ordening met 6 is aangeduid

   • Het is weer de zes die het niet doet, kunnen we die niet simpel vervangen? 
   • Hij had een mooi rapport met achten en negens en maar één zes. 

zes mv

1. groep van 6 eenheden

   • Deze zes zijn natuurlijk blij, maar laten we ook denken aan het verdriet van de vier die zijn afgewezen. 

Afgeleide begrippen

• [2] dubbelzes
• [2] oprotzes
• [3] basiszes

Vertalingen

    1. het getal 6   

Albanees: gjashtë (sq) Arabisch: ستة (ar) Armeens: վեց  (hy) (vets) Atjehs: nam Aymara: suxta (ay) Baskisch: sei (eu) Bosnisch: šest (bs) Bretons: c'hwec'h (br) Catalaans: sis (ca) Cherokee: ᏑᏓᎵ (chr) (sudali) Cornisch: whegh (kw) Corsicaans: sei (co) Deens: seks (da) Duits: sechs (de) Engels: six (en) Erzja: кото (koto) Esperanto: ses (eo) Estisch: kuus (et) Faeröers: seks (fo) Fins: kuusi (fi) Frans: six (fr) Fries: seis (fy) Galicisch: seis (gl) Georgisch: ექვსი (ka) (ek‘vsi) Grieks: έξι (el) (éksi) Gujarati: છ (gu) (cha) Hindi: छह (hi) Hongaars: hat (hu) Ido: sis (io) Iers: sé (ga) IJslands: sex (is) Indonesisch: enam (id) Interlingua: sex (ia) Inupiak: itchaksrat (ik) Italiaans: sei (it) Japans: 六 (ja) Groenlands: arfinillit (kl) Kituba: sambanu Koerdisch: şeş (ku)

Komi: квайт (kvajt) Koreaans: 여섯 (ko) (yeoseot), 육 (ko) (yuk) / 륙 (ko) (ryuk) Kotava: tevoy Lets: seši (lv) m, sešas (lv) v Malagasy: enina (mg) Manx: shey (gv) Maori: ono (mi) Marathi: सहा (mr) (sahā) Mari: кудыт (kudyt) Marshallees: jiljino Minangkabaus: anam klassiek Nahuatl: chicuace (nci) Nedersaksisch: zes (nds), zèzze (nds), ses (nds), sess (nds), sesse (nds), söss (nds) Noors: seks (no) Nynorsk: seks (nn) Oekraïens: шість (uk) (šist') Oudnoords: sex Perzisch: شِش (fa) (šeš) Pools: sześć (pl) Portugees: seis (pt) Punjabi: ਛੇ (pa) (che) Roemeens: şase (ro) Russisch: шесть (ru) Sardisch: ses (sc) Servisch: шест (sr) ( šest (sr)) Shuar: ujúk, chikíchik hiraku, chikíchik íraku, wigni Singalees: හය (si) (haya) Siraya: nenem Slowaaks: šesť (sk) Spaans: seis (es) Swahili: sita (sw) Tagalog: anim (tl) Telugu: ఆరు (te) Thai: หก (th) (hòk) Tsjechisch: šest (cs) Turks: altı (tr) Vietnamees: sáu (vi) Welsh: chwech (cy) Wotisch: kuuz / кууз Zweeds: sex (sv)

Gangbaarheid

• Het woord zes staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "zes" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Achterhoeks

Hoofdtelwoord

zes

1. zes; het gehele getal tussen vijf en zeven, in Arabische cijfers 6, in Romeinse cijfers VI

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	zes	zessen
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

zes

1. zes; het getal 6

Nedersaksisch

Hoofdtelwoord

zes

1. zes; het gehele getal tussen vijf en zeven, in Arabische cijfers 6, in Romeinse cijfers VI

Schrijfwijzen

• ses
• sess
• sesse
• söss
• zèzze

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	zes	zessen
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

zes

1. zes; het getal 6

Zeeuws

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Middelnederlandse ses

Hoofdtelwoord

zes

1. zes; het gehele getal tussen vijf en zeven, in Arabische cijfers 6, in Romeinse cijfers VI