en
![]() |
Nederlands
Uitspraak
Woordafbreking
- en
Woordherkomst en -opbouw
- [A] In de betekenis van ‘nevenschikkend voegwoord’ voor het eerst aangetroffen in 776 [1]
|
|
Voegwoord
[A] en
- wordt gebruikt om zinsdelen of begrippen aan elkaar toe te voegen
- Ik vind dit en dat.
- wordt gebruikt tussen de laatste woorden van een opsomming
- Fietsen, brommers en motoren zijn verboden.
- wordt gebruikt als synoniem voor de wiskundige bewerking plus
- Één en één is twee.
- (in de logica) als verkorte aanduiding voor een conjunctie.
- A en B en C.
- ampersand & is het en-teken
Synoniemen
Verwante begrippen
Vertalingen
1.
Bijwoord
[B] en
- (verouderd) (onderdeel van een dubbele ontkenning) niet
- Ik schreide om hulp omdat ik niet geholpen en werd.
- ▸ ⧖ Soo Barmhertigh was de Sarepsche Vrouwe,
Al had sy maer een weynigh Meel behouwen
Helias noodt uyt Liefde sy aenveerde,
Bieck hem eerst Broodt soo veel als hy begeerde,
Godts goedtheydt groot en heeft haer niet besweken
Tot in haer doot en leed sy gheen ghebreken.[3]
Synoniemen
Voorzetsel
[C] en
- in (alleen in de volgende verbindingen)
Typische woordcombinaties
aan het Frans ontleende uitdrukkingen met en
Gangbaarheid
- Het woord en staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "en" herkend door:
99 % | van de Nederlanders; |
99 % | van de Vlamingen.[4] |
Verwijzingen
- ↑ "en" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ Weblink bron “Den boom der gierigheyt, met sijn vruchten, d'welck gemaeckt is op de vrage wat gierigheyt is ende wat haer vruchten zijn” (ca. 1600)
- ↑ Weblink bron Gearchiveerde versie “Word Prevalence Values” op ugent.be
Achterhoeks
Voegwoord
en
- en; wordt gebruikt om zinsdelen aan elkaar toe te voegen
- en; wordt gebruikt tussen elementen van een opsomming
Catalaans
Voornaamwoord
en
- er, ervan (vóór het werkwoord)
- «En mengen molt.»
- Ze eten er veel van.
- «Quants gats teniu? — En tenim tres.»
- Hoeveel katten hebben jullie? — We hebben er drie (van).
- «En mengen molt.»
Opmerkingen
en vervangt een zinsdeel dat begint met het voorzetsel de, en zinsdelen die een hoeveelheid aanduiden.
Deens
Uitspraak
Woordafbreking
- en
Woordherkomst en -opbouw
- Afkomstig van het Oudnoordse woord einn
Naar frequentie | 8 |
---|
Telwoord (dan) | ||||
---|---|---|---|---|
0 | ||||
1 | 11 | 10 | 100 | 103 |
2 | 12 | 20 | 106 | |
3 | 13 | 30 | 109 | |
4 | 14 | 40 | 1012 | |
5 | 15 | 50 | 1015 | |
6 | 16 | 60 | 1018 | |
7 | 17 | 70 | 1021 | |
8 | 18 | 80 | 1024 | |
9 | 19 | 90 | 1027 |
Hoofdtelwoord
en
Lidwoord
en (onbepaald lidwoord voor het gemeenschappelijke geslacht)
Schrijfwijzen
Verwante begrippen
- et (onbepaald lidwoord voor onzijdige woorden)
Onbepaald voornaamwoord
en
Verwante begrippen
Verwijzingen
- en in: Det Danske Sprog- og Litteraturselskab Den Dankse Ordbog op website:ordnet.dk
Drents
Voegwoord
en
- en; wordt gebruikt om zinsdelen aan elkaar toe te voegen
- en; wordt gebruikt tussen elementen van een opsomming
Frans
Uitspraak
- IPA: /ɑ̃/
Woordherkomst en -opbouw
- (voorzetsel): Uit Latijn in.
- (bijwoord/voornaamwoord): Uit Oudfrans ent (10e eeuw), ontwikkeld uit Latijn inde ‘daarvandaan, vandaar’.
Voorzetsel
en
- in
- «Croire en Dieu.»
- In God geloven.
- «Mettre en œuvre.»
- In het werk stellen.
- «Bon en mathématiques.»
- Goed in wiskunde.
- «Croire en Dieu.»
- met een gemechaniseerd vervoermiddel.
- «Je suis allé en Corse en avion, mais je suis revenu en bateau.»
- Ik ben met het vliegtuig naar Corsica gegaan, maar met de boot teruggekomen.
- «Je suis allé en Corse en avion, mais je suis revenu en bateau.»
- Voor een gérondif.
- «en forgeant»
- bij het smeden
- «Volange pérorait, avec des gestes gracieux, et Lambert hochait la tête en souriant.»
- Volange sprak met sierlijke gebaren en Lambert knikte glimlachend.[1]
- «en forgeant»
- Vervangt à of au in bepaalde gevallen.
- «En Europe, on essaie d’être pragmatique.»
- In Europa trachten we pragmatisch te zijn.
- «En France - mais au Québec.»
- In Frankrijk - maar in Québec.
- «En Europe, on essaie d’être pragmatique.»
Bijwoord
en
- vandaan
- «La piscine ? J’en viens !»
- Het zwembad? Daar kom ik net vandaan!
- «La piscine ? J’en viens !»
Persoonlijk voornaamwoord
en
- ervan, erover.
- «J’en ai marre.»
- Ik heb er schoon genoeg van.
- «J’en ai été informé.»
- Ik ben ervan op de hoogte gesteld.
- «J’en ai marre.»
Verwijzingen
- ↑ Beauvoir, S. de Les Mandarins deel 1 ebook (2014); ISBN 9782072442131; geraadpleegd 2017-12-21
Gronings
Voegwoord
en
- en (wordt gebruikt om zinsdelen aan elkaar toe te voegen)
- en (wordt gebruikt tussen elementen van een opsomming)
IJslands
Uitspraak
Woordafbreking
- en
Bijwoord
en
- wat
- «En gaman að sjá þig!»
- Wat leuk om je te zien!
- «En gaman að sjá þig!»
Voegwoord
en
- maar
- «Bóndinn heldur hænur, hesta og sauðfé á búi sínu, en engar kýr.»
- De boer houdt kippen, paarden en schapen op zijn landgoed, maar geen koe.
- «Bóndinn heldur hænur, hesta og sauðfé á búi sínu, en engar kýr.»
- echter
- ondanks
- toch
- dan (na een vergrotende trap van een bijvoeglijk naamwoord of van een bijwoord)
- «Ég get ekki sagt að hvaða leyti annað er betra en hitt.»
- Ik kan niet zeggen hoe de een beter is dan de ander.
- «Ég get ekki sagt að hvaða leyti annað er betra en hitt.»
Uitdrukkingen en gezegden
- [5]: hægara sagt en gert
makkelijker gezegd dan gedaan
Nedersaksisch
Voegwoord
en
- en; wordt gebruikt om zinsdelen aan elkaar toe te voegen
- en; wordt gebruikt tussen elementen van een opsomming
Schrijfwijzen
Lidwoord
en
Schrijfwijzen
Noors
Uitspraak
Woordafbreking
- en
Woordherkomst en -opbouw
- Afkomstig van het Oudnoordse woord einn
Naar frequentie | 6 |
---|
Bijwoord
en
Uitdrukkingen en gezegden
- for en sju, åtte år siden
ongeveer zeven à acht jaar geleden
Telwoord (nor) | ||||
---|---|---|---|---|
0 | ||||
1 1 |
11 | 10 | 100 | 103 |
2 | 12 | 20 20 |
200 | 106 |
3 | 13 | 30 30 |
300 | 109 |
4 | 14 | 40 40 |
400 | 1012 |
5 | 15 | 50 | 500 | 1015 |
6 | 16 | 60 | 600 | 1018 |
7 7 |
17 | 70 | 700 | 1021 |
8 | 18 | 80 | 800 | 1024 |
9 | 19 | 90 | 900 | 1027 |
Hoofdtelwoord
en (onbepaald voor mannelijke en vrouwelijke woorden)
Verwante begrippen
Lidwoord
en (onbepaald voor mannelijke en vrouwelijke woorden)
- een
- «Og jeg har alltid hatt lyst til å skrive en bok om en yngre jente som kommer til storbyen.»
- En ik heb altijd zin gehad om een boek te schrijven over een jong meisje dat naar de grote stad gaat.
- «Og jeg har alltid hatt lyst til å skrive en bok om en yngre jente som kommer til storbyen.»
Schrijfwijzen
Verwante begrippen
Onbepaald voornaamwoord
en
- iemand (een persoon)
- «Det var en som spurte etter deg.»
- Er was iemand die naar je vroeg.
- «Det var en som spurte etter deg.»
- men
- «En kan nesten daglig se i arbeiderpartipressen at ...»
- Men kan bijna dagelijks zien in de pers van de arbeiderspartij dat ...
- «En kan nesten daglig se i arbeiderpartipressen at ...»
Verwante begrippen
Pennsylvania-Duits
Uitspraak
Woordafbreking
- en
Lidwoord
en, m
- een
- «Er waar en arrig bschaffigte Dichder un Schreiwer.»
- Hij was een erg bezige dichter en schrijver.
- «Er waar en arrig bschaffigte Dichder un Schreiwer.»
Opmerkingen
Sallands
Voegwoord
en
- en; wordt gebruikt om zinsdelen aan elkaar toe te voegen
- en; wordt gebruikt tussen elementen van een opsomming
Spaans
Voorzetsel
en
Stellingwerfs
Voegwoord
en
- en; wordt gebruikt om zinsdelen aan elkaar toe te voegen
- en; wordt gebruikt tussen elementen van een opsomming
Toki Pona
en in Sitelen Pona
Uitspraak
Woordafbreking
- en
Woordherkomst en -opbouw
- van Nederlands en
Voegwoord
en
- en (tussen onderwerpen)
Twents
Voegwoord
en
- en; wordt gebruikt om zinsdelen aan elkaar toe te voegen
- en; wordt gebruikt tussen elementen van een opsomming
Veluws
Voegwoord
en
- en; wordt gebruikt om zinsdelen aan elkaar toe te voegen
- en; wordt gebruikt tussen elementen van een opsomming
Zweeds
Uitspraak
Naar frequentie | 7 |
---|
Telwoord (swe) | ||||
---|---|---|---|---|
0 | ||||
1 | 11 | 10 | 100 | 103 |
2 | 12 | 20 | 200 | 106 |
3 | 13 | 30 | 300 | 109 |
4 | 14 | 40 | 400 | 1012 |
5 | 15 | 50 | 500 | 1015 |
6 | 16 | 60 | 600 | 1018 |
7 | 17 | 70 | 700 | 1021 |
8 | 18 | 80 | 800 | 1024 |
9 | 19 | 90 | 900 | 1027 |
Uitspraak
Hoofdtelwoord
en, g (onbepaald, gemeenschappelijk, enkelvoud)
Lidwoord
en, g (onbepaald, gemeenschappelijk, enkelvoud)
Verwante begrippen
- ett (onbepaald, onzijdig, enkelvoud)