WikiWoordenboek

das

Andere schrijfwijzen Niet te verwarren met: daS, dáš, dass

Universeel taalgebruik

Woordherkomst en -opbouw

Symbool

das

  1. (tijdrekening), (natuurkunde), (eenheid) het symbool voor decaseconde, een tijdseenheid van 101 seconde
Verwante begrippen
eenheden van tijd
ys • zs • as • fs • ps • ns • μs • ms • cs • ds • s • das • hs • ks • Ms • Gs • Ts • Ps • Es • Zs • Ys
a • ha • ka • Ma • Ga


Nederlands

Uitspraak
Woordafbreking
  • das
Woordherkomst en -opbouw
  • [A] van Middelnederlands das, in de betekenis van ‘marterachtige’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1287 [1] [2] [3]
  • [B] herkomst onzeker, mogelijk van Nedersaksisch dass [4] [5]
    • [1] in de betekenis van ‘stropdas’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1832 [3]
    • [2] in de betekenis van ‘halsdoek’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1666 [3]
[A] enkelvoud meervoud
naamwoord das dassen
verkleinwoord dasje dasjes

Zelfstandig naamwoord

[A] de das m

  1. (roofdieren) bepaald soort zoogdier, Meles meles  , marterachtig roofdier
    ▸ Voornaamste doodsoorzaak van de das, die opvalt door zijn markante zwart-witte kop, is nog altijd het verkeer.[6]
  2. (dierkunde) gebruikt als benaming voor grotere marterachtig roofdieren met een lange snuit
    ▸ Dassen zijn dol op het eten van wespen, ze graven met hun poten wespennesten op en slaan dan wild met hun poten om zich heen om die wespen te vangen. Dus als wij wapperen, denkt die wesp: help, een das, ik moet me verdedigen.[7]
  •  
    1. Een das in Engeland.
  •  
    2. Enkele soorten dassen.
Hyperoniemen
Hyponiemen (in taxonomische zin)
Verwante begrippen
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
Verwante begrippen
Vertalingen
    1. bepaald soort zoogdier, Meles meles   
[B] enkelvoud meervoud
naamwoord das dassen
verkleinwoord dasje dasjes

Zelfstandig naamwoord

[B] de das v / m

  1. (kleding) lange, smalle reep stof die om de hals wordt geknoopt
    ▸ Door het bovenste knoopje van je hemd dicht te knopen, zonder das, zet je jezelf bijvoorbeeld neer als rebel of kunstenaar.[8]
  2. (kleding) langwerpige en brede lap stof om de hals
    ▸ Op de ochtend na het onweer had heer Bommel zijn warme das omgedaan om een luchtje te gaan scheppen.[9]
  •  
    1. Een das voordat die gestrikt wordt.
  •  
    Een man met een das
  •  
    1. Een wandelaar met wapperende das.
  •  
    2. Een das die hoorde bij het uniform van de Nederlandse douane.
  •  
    Doré   met een das, gefotografeerd door Nadar  .
Synoniemen
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
Uitdrukkingen en gezegden
  • [1] de das omdoen
  • [1] jasje dasje
    met colbert en stropdas (voor mannen: formeel gekleed)
Vertalingen
    1. lange, smalle reep stof die onder de kraag van het overhemd wordt vastgeknoopt   
    2. een langwerpige en brede lap stof om de hals   

Gangbaarheid

99 % van de Nederlanders;
100 % van de Vlamingen.[10]

Meer informatie

Verwijzingen

  1. ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
  2. ↑ das (marterachtig dier) op website: Etymologiebank.nl
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 "das" in:
    Sijs, Nicoline van der
    , Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org    ; ISBN 90 204 2045 3
  4. ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
  5. ↑ das (halsdoek) op website: Etymologiebank.nl
  6. ↑   Weblink bron
    F.G. de Ruiter
    “Stropers in Zuid-Limburg jagen op beschermde das” (5 december 1989) op nrc.nl  
  7. ↑   Weblink bron
    Gemma Venhuizen
    “‘Mannetjes zijn gek op de sexy vrouwtjeswesp’” (31 juli 2022) op nrc.nl  
  8. ↑   Weblink bron
    Ebele Wybenga
    “De wet van de witte boorden” (30 augustus 2014) op nrc.nl  
  9. ↑   Weblink bron
    Marten Toonder
    “Heer Bommel en de Zonnige Kijk” (29 juli 1976) op nrc.nl  
  10. ↑   Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be


Afrikaans

Zelfstandig naamwoord

das

  1. (kleding) das; een lang stuk stof die om de hals gedragen wordt


Duits

Uitspraak
Woordafbreking
  • das

Lidwoord

das

  1. het (nominatief en accusatief enkelvoud onzijdig van van het bepaald lidwoord)
    «Das Haus ist eingestürzt.»
    Het huis is ingestort.

Aanwijzend voornaamwoord

das

  1. dat
    «Das glaube ich nicht.»
    Dat kan ik niet geloven.

Betrekkelijk voornaamwoord

das

  1. dat (nominatief en accusatief enkelvoud onzijdig van van het betrekkelijk voornaamwoord)
    «Das Mädchen, das gestern noch zur Schule ging, liegt heute im Krankenhaus.»
    Het meisje, dat gisteren nog op school zat, is nu in het ziekenhuis.


Fijisch Hindoestani

Telwoord (hif)
1 11 10 100 103
2 12 20 200 106
3 13 30 300
4 14 40 400
5 15 50 500
6 16 60 600
7 17 70 700
8 18 80 800
9 19 90 900

Hoofdtelwoord

das

  1. tien


Middelnederlands

Zelfstandig naamwoord

das

  1. (roofdieren) das; marterachtig roofdier


Spaans

Werkwoord

vervoeging van
dar

das

  1. tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd (presente) van dar
vervoeging van
darse

das

  1. tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd (presente) van darse
Overgenomen van "https://nl.wiktionary.org/w/index.php?title=das&oldid=4933582"