morgen

Niet te verwarren met: Morgen, morgon

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  morgen    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈmɔrɣə(n) / (2 lettergrepen)
  • (Noord-Nederland): /ˈmɔrxə(n)/
  • (Vlaanderen, Brabant, Limburg): /ˈmɔrɣə(n)/

Woordafbreking

• mor·gen

Woordherkomst en -opbouw

• erfwoord, via Middelnederlands morghen van Oudnederlands morgan
  • zn: in de betekenis van ‘ochtend’ aangetroffen vanaf 901
    • zn [2]: de hoeveelheid land die in een ochtend kan worden bewerkt
  • bw: al in de middeleeuwen afgeleid van het zelfstandig naamwoord

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	morgen	morgens
verkleinwoord	morgentje	morgentjes

Zelfstandig naamwoord

de morgen m

1. (tijdrekening) het eerste deel van de dag, na de nacht en vóór de middag

Synoniemen

• [1] ochtend
• [2] hectare (ongeveer)

Hyponiemen

   

's morgens gisterenmorgen gistermorgen goedemorgen goeiemorgen hedenmorgen kerstmorgen koffiemorgen nieuwjaarsmorgen overmorgen paasmorgen vanmorgen

Afgeleide begrippen

   

Morgenland Morgenster morgenafstand morgenavond morgendrank morgengave morgengebed morgengrauwen morgenkoffie morgenkrieken morgenlands morgenlicht morgenlijk morgenlucht morgenmiddag morgennacht morgennamiddag morgenochtend morgenpost morgenrood morgenschemering morgenslokje morgenspraak morgenster morgenstond morgental morgenuur morgenvoormiddag morgenvroeg morgenwacht morgenwake morgenwijding morgenwijn morgenzon morgenzoopje

Verwante begrippen

• [1] avond, dag, etmaal, middag, nacht, namiddag, noen, middernacht, voormiddag
• [2] acre, akker, are, bunder

Uitdrukkingen en gezegden

• Morgen brengen!

• Een gat in de dag ( of morgen) slapen

• Stel niet uit tot morgen, wat je vandaag kunt doen

doelt op actie, wees niet lui of gemakzuchtig, ga door en wel nu. ofwel: door nu het werk al te doen geeft het later een rustiger gevoel

• Vandaag Hosanna, morgen kruist hem

Vertalingen

    1. eerste deel van de dag   

Afrikaans: oggend (af), môre (af), more (af) Duits: Morgen (de) m Engels: morning (en) Fins: aamu (fi) Frans: matin (fr) m Fries: moarn (fy) g Grieks: πρωί (el) o (proï) Noors: morgen (no) m Nynorsk: morgon (nn) m

Perzisch: فردا (fa) Portugees: manhã (pt) v Pools: rano (pl) o Roemeens: dimineață (ro) Russisch: утро (ru) o Spaans: mañana (es) Turks: sabah (tr) Veluws: maargen

Bijwoord

morgen

1. (tijdrekening) de eerstvolgende dag na vandaag

   ▸ 'Waarom ga je morgen niet even langs bij de huisarts?' 'Hij ziet me alweer komen. Ik ken zijn assistente beter dan hijzelf.'

   ▸ Morgen hebben we een rondleiding door Palermo en slapen we hier nog een keer ' Al zie ik ertegen op om de kamer met deze vrouw te delen, dat we nog een extra vrije dag hebben komt als een opluchting.

   ▸ In Assen komen de twee beelden samen in Window of my Eyes, een tentoonstelling in het Drents Museum over leven en werk van Harry Muskee, die met zijn Cuby + Blizzards legendarisch werd met een heel eigenzinnige Nederblues. De tentoonstelling opent morgen voor het publiek.

   ▸ ’Kunnen we morgen wel richting Kennedy Meadows lopen?’ ‘Is er een alternatieve looproute?’

Synoniemen

• 's anderendaags

Verwante begrippen

• overmorgen, vandaag, gisteren, eergisteren

	lente	voorjaar	zomer	herfst	najaar	winter
ochtend morgen	lenteochtend lentemorgen	voorjaarsochtend voorjaarsmorgen	zomerochtend zomermorgen	herfstochtend herfstmorgen	najaarsochtend najaarsmorgen	winterochtend wintermorgen
middag	lentemiddag	voorjaarsmiddag	zomermiddag	herfstmiddag	najaarsmiddag	wintermiddag
avond	lenteavond	voorjaarsavond	zomeravond	herfstavond	najaarsavond	winteravond
nacht	lentenacht	voorjaarsnacht	zomernacht	herfstnacht	najaarsnacht	winternacht

dag	maandag maandags 's maandags	dinsdag dinsdags 's dinsdags	woensdag woensdags 's woensdags	donderdag donderdags 's donderdags	vrijdag vrijdags 's vrijdags	zaterdag zaterdags 's zaterdags	zondag zondags 's zondags
ochtend morgen 's ochtends 's morgens	maandagochtend maandagmorgen maandagsochtends maandagsmorgens	dinsdagochtend dinsdagmorgen dinsdagsochtends dinsdagsmorgens	woensdagochtend woensdagmorgen woensdagsochtends woensdagsmorgens	donderdagochtend donderdagmorgen donderdagsochtends donderdagsmorgens	vrijdagochtend vrijdagmorgen vrijdagsochtends vrijdagsmorgens	zaterdagochtend zaterdagmorgen zaterdagsochtends zaterdagsmorgens	zondagochtend zondagmorgen zondagsochtends zondagsmorgens
middag voormiddag namiddag 's middags	maandagmiddag maandagvoormiddag maandagnamiddag maandagsmiddags	dinsdagmiddag dinsdagvoormiddag dinsdagnamiddag dinsdagsmiddags	woensdagmiddag woensdagvoormiddag woensdagnamiddag woensdagsmiddags	donderdagmiddag donderdagvoormiddag donderdagnamiddag donderdagsmiddags	vrijdagmiddag vrijdagvoormiddag vrijdagnamiddag vrijdagsmiddags	zaterdagmiddag zaterdagvoormiddag zaterdagnamiddag zaterdagsmiddags	zondagmiddag zondagvoormiddag zondagnamiddag zondagsmiddags
avond 's avonds	maandagavond maandagsavonds	dinsdagavond dinsdagsavonds	woensdagavond woensdagsavonds	donderdagavond donderdagsavonds	vrijdagavond vrijdagsavonds	zaterdagavond zaterdagsavonds	zondagavond zondagsavonds
nacht 's nachts	maandagnacht maandagsnachts	dinsdagnacht dinsdagsnachts	woensdagnacht woensdagsnachts	donderdagnacht donderdagsnachts	vrijdagnacht vrijdagsnachts	zaterdagnacht zaterdagsnachts	zondagnacht zondagsnachts

Vertalingen

    1. eerstvolgende dag na vandaag   

Afrikaans: môre (af), more (af) Duits: morgen (de) Engels: tomorrow (en) Fins: huomenna (fi) Frans: demain (fr) Fries: moarn (fy) Grieks: αύριο (el) (ávrio) Inupiak: uvlaakun (ik) Italiaans: domani (it)

Latijn: cras (la) Noors: i morgen (no) Nynorsk: i morgon (nn) Pools: jutro (pl) Roemeens: mâine (ro) Russisch: завтра (ru) Spaans: mañana (es) Turks: yarın (tr) Tuvaluaans: taeao

Tussenwerpsel

morgen

1. (verkorting) goedemorgen

Gangbaarheid

• Het woord morgen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "morgen" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Duits

Uitspraak

• Geluid:  morgen    (hulp, bestand)
• IPA: /ˈmɔrgn̩/

Woordafbreking

• mor·gen

Bijwoord

morgen

1. (tijdrekening) morgen: de eerstvolgende dag na vandaag.

   «Ich muss morgen früh aufstehen.»

   Ik moet morgen vroeg opstaan.

Verwante begrippen

• vorgestern, gestern, heute, übermorgen

Noors

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: / moːɔɳ /

Woordafbreking

• mor·gen

Woordherkomst en -opbouw

• Afkomstig van het Oudnoordse woord morginn

Naar frequentie	175

	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	morgen	morgenen	morgener morgner	morgenene morgnene
genitief	morgens	morgenens	morgeners morgners	morgenenes morgnenes

Zelfstandig naamwoord

morgen, m

1. (tijdrekening) morgen, ochtend

Antoniemen

• aften
• kveld

Uitdrukkingen en gezegden

• i morgen

morgen

Uitdrukkingen en gezegden

• God morgen!

Goede morgen!