vat

Nederlands

[1] Een liggend vat

Uitspraak

• Geluid:  vat    (hulp, bestand)
• IPA: / vɑt / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• vat

Woordherkomst en -opbouw

• [A] erfwoord via Middelnederlands vat van Oudnederlands fat, in de betekenis van ‘ton’ aangetroffen vanaf de 10e eeuw
• [B] van Middelnederlands vat, op te vatten als afgeleid van  vatten ww  zonder achtervoegsel -en, in de betekenis van ‘greep’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1451

[A]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	vat	vaten
verkleinwoord	vaatje	vaatjes

Zelfstandig naamwoord

[A] het vat o

1. (techniek) ronde ton waar allerhande vloeistoffen in opgeslagen worden
2. (eenheid) standaard inhoudsmaat voor ruwe aardolie of bier: 1 vat aardolie = 159 liter
3. (anatomie) ader

Synoniemen

• [1] fust, ton
• [3] ader

Verwante begrippen

• [1] drum, emmer, kuip
• [3] bloedbaan, slagader

Hyponiemen

   

ablutievat bastvat bellenvat biervat bloedvat (3) botervat compostvat danaïdenvat dewarvat drukvat expansievat gaarvat gifvat haarvat (3) handvat hersenvat (3) hoosvat houtvat kaasvat koelvat kookvat kransvat (3) kruidvat kruitvat lagervat longvat (3) lymfevat (3) lymfvat meevat mengvat nevelvat olievat patersvat peper-en-zoutvat pepervat petroleumvat reactievat reactorvat rookvat stampvat testvat voorraadvat vuilnisvat wasvat watervat wierookvat wijnvat wijwatervat zaadvat zoutvat

Afgeleide begrippen

   

vaataandoening (3) vaatkramp vaatoperatie (3) vaatplant (3) vaatstelsel (3) vaatverkalking (3) vaatvernauwend (3) vaatvernauwing (3) vaatverwijdend (3) vaatverwijder vaatverwijding (3) vaatvlies (3) vaatwand (3) vaatziekte (3) vatbier vatbom vatboor vaten vatenbom vatenkwast vathout vatlagering

eenheden van inhoud in het Nederlands (nld)
kubieke yoctometer • kubieke zeptometer • kubieke attometer • kubieke femtometer • kubieke picometer • kubieke nanometer • kubieke micrometer • kubieke millimeter • kubieke centimeter • kubieke decimeter • kubieke meter • kubieke decameter • kubieke hectometer • kubieke kilometer • kubieke megameter • kubieke gigameter • kubieke terameter • kubieke petameter • kubieke exameter • kubieke zettameter • kubieke yottameter
yoctoliter • zeptoliter • attoliter • femtoliter • picoliter • nanoliter • microliter • milliliter • centiliter • deciliter • liter • decaliter • hectoliter • kiloliter • megaliter • gigaliter • teraliter • petaliter • exaliter • zettaliter • yottaliter
verouderd: mud • roede • vat

Spreekwoorden

   

[1] "ronde ton" Wat in het vat zit, verzuurt niet. Iets wat op de juiste manier wordt bewaard, blijft in goede staat / Er is geen haast bij

Vertalingen

    1. ronde ton waar allerhande vloeistoffen in opgeslagen worden   

Afrikaans: vat (af) Albanees: fuçi (sq) Catalaans: barril (ca) Chinees: 笔胆 (zh) Deens: tønde (da) Duits: Fass (de) o Engels: barrel (en) Estisch: vaat (et) Fins: tynnyri (fi) Frans: tonneau (fr) Grieks: βαρέλι (el) Hebreeuws: חבית (he) Hindi: पीपा (hi) Hongaars: hordóba (hu) IJslands: tunna (is) v Indonesisch: laras (id) Italiaans: barile (it) Japans: バレル (ja)

Koreaans: 총신 (ko) Latijn: cupa (la) Lets: muca (lv) Litouws: statinė (lt) Noors: fat (no) o Nynorsk: fat (nn) o Oekraïens: бочка (uk) v Perzisch: بشکه (fa) Pools: beczka (pl) Portugees: barril (pt) Roemeens: butoi (ro) Russisch: бочка (ru) v Spaans: barril (es) m Swahili: pipa (sw) Tsjechisch: barel (cs) Turks: namlu (tr) Welsh: casgen (cy) Zweeds: fat (sv)

    2. standaard inhoudsmaat   

Duits: Barrel (de) o Engels: oil barrel (en) Frans: baril (fr) m

Oekraïens: барель (uk) m Russisch: баррель (ru) m

    3. ader   

Duits: Gefäß (de) o Engels: vessel (en) Frans: veine (fr) v

Oekraïens: судина (uk) v Pools: naczynie (pl) o Russisch: сосуд (ru) m

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

[B]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	vat	-
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

[B] de vat m

1. aangrijpingspunt waaraan een voorwerp kan worden vastgepakt

Synoniemen

• greep, handgreep

Hyponiemen

• oor

Verwante begrippen

• kruk

Afgeleide begrippen

• handvat

Uitdrukkingen en gezegden

• geen vat krijgen op
  niet kunnen beïnvloeden

Werkwoord

vervoeging van
vatten

[B] vat

1. enkelvoud tegenwoordige tijd van vatten
2. gebiedende wijs van vatten

Gangbaarheid

• Het woord vat staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "vat" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Mota

Telwoord (mtt)
1	11	10	100	103
2	12	20	200
3	13	30
4	14	40
5	15	50
6	16	60
7	17	70
8	18	80
9	19	90

Hoofdtelwoord

vat

1. vier

Volapük

Zelfstandig naamwoord

vat

1. water