emmer

Een emmer

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  emmer    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈɛmər / (2 lettergrepen)
  • (Noord-Nederland): /ˈɛmər/
  • (Vlaanderen, Brabant, Limburg): /ˈɛmər/

Woordafbreking

• em·mer

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Latijn, in de betekenis van ‘vat’ voor het eerst aangetroffen in 1240

[1]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	emmer	emmers
verkleinwoord	emmertje	emmertjes

Zelfstandig naamwoord

[2]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	emmer	-
verkleinwoord	-	-

de emmer m

1. buisvormig taps toelopend vat (met hengsel), waarin men vloeistoffen of vaste stoffen kan verplaatsen

   • Moe van het ramen lappen zette hij de emmer weg. 

   ▸ Een brede kerel kwam het pad oplopen met twee grote emmers water in zijn handen.

2. Triticum dicoccum Schrank ex Schuebl. syn. Triticum turgidum subsp. dicoccon is een tetraploïde tarwesoort, met wilde en gecultiveerde varianten

Synoniemen

• [1] aker
• [2] emmertarwe, tweekoren

Hyponiemen

aalemmer aasemmer afvalemmer asemmer baggeremmer blusemmer brandemmer drekemmer gietemmer grachtemmer grijpemmer

handemmer huisvuilemmer ijsemmer kalkemmer kiepemmer koelemmer kolenemmer koolemmer luieremmer maatemmer melkemmer

overgietemmer paardenemmer pedaalemmer peulenemmer pompemmer putemmer scheepsemmer schepemmer sleepemmer speelgoedemmer speenemmer stalemmer

stokemmer toiletemmer trapemmer trekemmer vuilemmer vuilnisemmer vuilwateremmer vuinisemmer wastafelemmer wateremmer wijnemmer zandemmer

Afgeleide begrippen

emmerbagger emmerbaggermachine emmerbaggermolen emmerbank emmerdouche

emmerelevator emmerhengsel emmerhout emmerketting emmerkettingsteek

emmerladder emmermeer emmermolen emmerpomp emmerreeks

emmerschans emmertarwe emmertuig emmervol emmerzeil

Uitdrukkingen en gezegden

• De druppel die de emmer doet overlopen

Iets kleins (een lichte ergernis e.d.) wat ervoor zorgt dat een bepaalde grens wordt overschreden

• Over de emmer gaan

braken [1], overgeven [1]

Vertalingen

    1. busvormig vat (met hengsel), waarin men vloeistoffen of vaste stoffen kan verplaatsen   

Afrikaans: emmer (af) Albanees: kovë (sq) Bretons: sailh (br) v Catalaans: cubell (ca) m, galleda (ca) v Deens: spand (da) Duits: Eimer (de) m Engels: bucket (en) Esperanto: sitelo (eo) Estisch: ämber (et), pang (et) Faeröers: spann (fo) Fins: ämpäri (fi), sanko (fi) Frans: seau (fr) m Fries: amer (fy) Grieks: κουβάς (el) m (kuvas) Hongaars: vödör (hu), veder (hu) Iers: buicéad (ga) Indonesisch: ember (id) Interlingua: situla (ia) Italiaans: secchio (it) m Japans: バケツ (ja) (baketsu) Koreaans: 버킷 (ko) beokit) (beokis Latijn: situla (la) v, hama (la) v

Luxemburgs: Eemer (lb) Noordelijk Sami: gieđbmi, gievdni Noors: bøtte (no), spann (no) Nynorsk: bytte (nn) v, bøtte (nn) v, spann (nn) o Papiaments: èmber Pennsylvania-Duits: Eemer (pdc) m Pools: wiadro (pl) o Portugees: balde (pt) m Roemeens: galeata (ro) v Russisch: ведро (ru) o Sloveens: vedro (sl) o Slowaaks: vedro (sk) Spaans: cubo (es) m, balde (es) m Surinaams: embre, emre Swahili: ndoo (sw) Telugu: బక్కెటు (te), బక్కెట్టు (te), బొక్కెన (te) Tsjechisch: kýbl (cs) Turks: kova (tr) Volapük: böket (vo) Welsh: bwced (cy) Wit-Russisch: вядро (be) Zweeds: hink (sv) g, spann (sv) g, ämbar (sv)

    2. Graansoort   

Engels: emmer (en)

Werkwoord

vervoeging van
emmeren

emmer

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van emmeren
   

   • Ik emmer. 

2. gebiedende wijs van emmeren
   

   • Emmer! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van emmeren
   

   • Emmer je? 

Gangbaarheid

• Het woord emmer staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "emmer" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Middelnederlands

Woordherkomst en -opbouw

• van Oudnederlands iemer

Bijwoord

emmer

1. altijd, steeds, in ieder geval

Schrijfwijzen

• immer

Afgeleide begrippen

• emmeraen
• emmerdaer
• emmers
• nemmer