station

Het station van Zwijndrecht (B)

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  station    (hulp, bestand)
• IPA: / sta(t)ˈʃɔn / (2 lettergrepen); /sta.ˈsʲɔn/, /stɑ.ˈʃɔn/

Woordafbreking

• sta·ti·on

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, zie aldaar voor de verdere etymologie. Eerder was in het Nederlands vooral statie gebruikelijk (analoog aan andere leenwoorden uit het Frans eindigend op -ion). In de betekenis van ‘plaats waar treinen stoppen’ in het Nederlands voor het eerst aangetroffen in het jaar 1839

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	station	stations
verkleinwoord	stationnetje	stationnetjes

Zelfstandig naamwoord

het station o

1. (spoorwegen), (verkeer) plaats waar voertuigen (met name treinen) kunnen stoppen voor het in- en uitstappen van reizigers en het in- en uitladen van goederen

   • Kunt u mij zeggen waar het station is? 

2. (spoorwegen), (verkeer) stationsgebouw

   ▸ Dit weekend worden tussen Groningen en omliggende stations snelbussen ingezet. In de meeste richtingen rijden vanaf maandag weer treinen, maar van 14 juni tot en met 12 juli gaat het station opnieuw dicht. Op de laatste dagen wordt in vrijwel de hele provincie het treinverkeer stilgelegd.

3. (verkeer), (geschiedenis) pleisterplaats aan een postweg waar men de paarden omwisselde
4. (militair), (scheepvaart) (geschiedenis) standplaats die aan oorlogsschepen die een bewakende taak hadden werd toegewezen
5. (media) een zender die radio- of televisieprogramma's uitzendt

   • Het programma werd uitgezonden op een lokaal station. 
   • Zet eens een ander station op, dit is niet te pruimen. 

6. (techniek), (informatica) opening in een cd-speler of pc waar de schijf in geplaatst moet worden

   • Plaats een lege dvd of cd in het station en klik op OK. 

7. plaats om in of uit een kermisattractie te stappen

   • Het station van een achtbaan. 

8. (religie) christelijk-gereformeerde gemeente in wording
9. (landbouw) gebied dat (vooral) gebruikt wordt voor het fokken van grazend vee, m.n. in Australië
10. meer algemeen: inrichting waar iets gebeurt (zoals een fokstation, keuringsstation etc.)
11. een bepaalde fase in een proces

    ▸ Er kon geen sprake van zijn dat ze haar kleine woonkamer op de benedenverdieping binnen konden gaan, laat staan de keuken, met opluchting stelde hij vast dat het symbolische theedrinken al een gepasseerd station was omdat ze direct naar de slaapkamer boven gingen.

Synoniemen

• [1] halte, statie

Hyponiemen

   

NMBS-station NS-station aanlandstation aardgasstation afrekenstation amstelstation basisstation benzinestation bergstation brengstation bunkerstation busstation controlestation dalstation dekstation diskettestation distributiestation docking station doorgangsstation drinkwaterstation eilandstation eindstation fokstation goederenstation grensstation grondstation hoofdstation inbouwstation intercitystation kabelstation keuringsstation ki-station kopstation krachtstation kuststation laadstation landbouwstation meetstation metrostation milieustation muziekstation nieuwsstation noordstation nummerstation onderstation onderzoeksstation onderzoekstation ontvangstation ontvangststation ooststation oplaadstation overlaadstation overslagstation overstapstation pakketstation partnerstation piratenstation playstation politiestation pompstation poolstation popstation poststation proefstation radarstation radiostation rangeerstation reddingsstation reddingstation relaisstation rijkszuivelstation risicostation ruimtestation satellietstation schakelstation schijfstation servicestation skistation soldeerstation spoorstation spoorwegstation tankstation technostation televisiestation tolstation totaalstation trafostation tramstation transformatorstation treinstation tussenstation tv-station veldstation verdeelstation vertrekstation verwenstation volgstation vormingsstation vulstation waterstation waterstofstation waterzuiveringsstation weerstation werkstation weststation workstation zendstation zuidstation zuiveringsstation

Afgeleide begrippen

   

Stationsplein stationair stationbuurt stationcall stationcar stationgebouw stationhal stationsaarding stationsbuffet stationsbuurt stationschef stationseiland stationsemplacement stationsgebied stationsgebouw stationshal stationskap stationskiosk stationsklok stationsomgeving stationsoverkapping stationsplein stationsproject stationsrestauratie stationsroman stationsschip stationsstraat stationstunnel stationsweg stationswerk stationswijk stationverbod stationwagen stationwagon

Uitdrukkingen en gezegden

• Een gepasseerd station

Iets dat inmiddels is achterhaald, of dat niet meer ongedaan valt te maken

Vertalingen

    1. plaats waar voertuigen kunnen stoppen   

Afrikaans: stasie (af) Arabisch: محطة (ar) v Chinees: 站 (zh) Deens: banegård (da) g, station (da) g Duits: Bahnhof (de) m, Bahnstation (de) v, Station (de) v Engels: station (en) Fins: asema (fi) Frans: gare (fr) v, station (fr) v Hongaars: állomás (hu) Ido: staciono (io) Indonesisch: stasiun (id) Italiaans: stazione (it) v

Japans: 駅 (ja) Koreaans: 정거장 (ko) Maleis: stesen (ms) / ستيسين (ms) Noors: jernbanestasjon (no) m, station (no) m, togstation (no) m Nynorsk: jarnbanestasjon (nn) m, jernbanestasjon (nn) m, station (nn) m Pools: stacja (pl) v Portugees: estação (pt) v Russisch: станция (ru) v Sloveens: postaja (sl) v Spaans: estación (es) Welsh: gorsaf (cy) Zweeds: station (sv)

    2. een zender die radio- of televisieprogramma's uitzendt   

Deens: radiostation (da) g, station (da) g Duits: Fernsehstation (de) v, Rundfunkstation (de) v, Sendestation (de) v

Noors: kringkastingsstasjon (no) m Nynorsk: kringkastingsstasjon (nn) m

Gangbaarheid

• Het woord station staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "station" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie de doorverwijspagina op Wikipedia voor meer informatie.

Engels

Uitspraak

• Geluid:  station (VS)    (hulp, bestand)
• IPA:

Woordafbreking

• sta·ti·on

vervoeging
onbepaalde wijs	to  station
he/she/it	stations
verleden tijd	stationed
voltooid deelwoord	stationed
onvoltooid deelwoord	stationing
gebiedende wijs	station

Werkwoord

station

1. overgankelijk plaatsen, stationeren

enkelvoud	meervoud
station	stations

Zelfstandig naamwoord

station

1. standplaats
2. positie
3. (spoorwegen) station [1], halte, treinhalte
4. politiebureau
5. brandweerkazerne
6. (communicatie), (techniek) radiostation
7. observatiepost
8. (elektrotechniek) elektriciteitscentrale
9. basis [2] (militair)
10. (biologie) habitat, biotoop

Frans

Uitspraak

• Geluid:  station    (hulp, bestand)
• IPA

Woordafbreking

• sta·tion

Woordherkomst en -opbouw

• Erfwoord van het Latijnse statio

enkelvoud		meervoud
zonder lidwoord	met lidwoord	zonder lidwoord	met lidwoord
station	la station	stations	les stations

Zelfstandig naamwoord

station v

1. stilstand, onderbreking, pauze
2. (spoorwegen) station [1], halte
3. plaats, positie
4. (biologie) habitat, biotoop
5. lichaamshouding

Zweeds

Uitspraak

• Geluid:  station    (hulp, bestand)

stations	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	station	stationen	stationer	stationerna
genitief	stations	stationens	stationers	stationernas

Zelfstandig naamwoord

station g

1. (spoorwegen), (verkeer) station

Verwante begrippen

• stationera, stationär