lezen

Niet te verwarren met: lèzen

Portret van een vrouw die zit te lezen.

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  lezen    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈlezə(n) / (2 lettergrepen)

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
lezen 'lezə(n)	las lɑs	gelezen ɣə'lezə(n)
klasse 5	volledig

Woordafbreking

• le·zen

Woordherkomst en -opbouw

[1] erfwoord afkomstig van: Middelnederlands: Oudnederlands: lesen, "verzamelen" Germaans: *lesan- Indo-Europees: *les-

Verwant in Germaans: West: Duits: lesen Oost: Gotisch: lisan

Verwant in andere Europese-talen: Lets: lest Litouws: lèsti

• In de betekenis van ‘verzamelen (bv. van aren)’ voor het eerst aangetroffen in 1100
• In de betekenis van ‘opnemen van schrift’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1250

Werkwoord

lezen

1. overgankelijk zien en interpreteren van geschreven tekst

   ▸ Waarom ging ik zes maanden op de Pacific Crest Trail (PCT) dwars door Amerika lopen? Tja, waarom niet. In een oude National Geographic had ik ooit als kind een artikel over deze trail gelezen, 4.286 kilometer door Amerika.

   ▸ Na een jaar lang plannen, lezen, onderzoeken, sparen en trainen ging mijn avontuur eindelijk beginnen, hoewel ik eigenlijk geen idee had waar ik aan begon.

2. overgankelijk selecteren van (on)gewenste exemplaren uit een verzameling, schiften

Hyponiemen

   

Bijbellezen aflezen auralezen begrijpend lezen belezen bloemlezen cirkellezen doorlezen duolezen e-lezen eetlezen eroverheen lezen gedachtelezen handlezen hardop lezen herlezen inlezen kaartlezen kloklezen liplezen looplezen meelezen mislezen nalezen nieuwslezen niveaulezen oplezen overlezen planlezen preeklezen proeflezen samenlezen snellezen stillezen stuklezen tegenlezen teruglezen turbolezen uitlezen verlezen voorlezen weglezen

Afgeleide begrippen

   

gelees lees-pc leesachterstand leesapparaat leesautobiografie leesbaar leesbeurt leesbevordering leesbibliotheek leesblind leesboek leesbril leescafé leescentrum leescheque leesclub leescommissie leescultuur leesdienst leesdoel leesdossier leesdrama leeservaring leesfase leesfiche leesfout leesgedrag leesgemak leesgenot leesgewoonte leesgezelschap leesglas leesgraag leesgroep leeshoek leeshonger leeshulp leeskaart leeskabinet leeskamer leeskerk leeskop leeskring leeskunst leeslamp leesles leesleven leeslijst leesliniaal leeslint leeslust leesmachine leesmap leesmateriaal leesmethode leesmij leesmoeder leesmuseum leesniveau leesoefening leesonderwijs leesonderzoek leesopdracht leesouder leespauze leespen leesplank leesplein leesplezier leesportefeuille leesportfolio leesprogramma leesregel leesrichting leessnelheid leesster leesstoel leesstof leesstrategie leesstuk leestafel leesteken leestekst leestempo leestest leestijd leestip leestoets leestoon leestraditie leestrommel leesuitval leesuur leesvaardig leesvenster leesverslag leesvloer leesvoer leesvorm leeswerk leeswijze leeswijzer leeswoede leeswoordenboek leeszaal leeszwakte lezenaar lezenswaard lezer lezing schrijf-leesmethode

Uitdrukkingen en gezegden

• Gedachten kunnen lezen

Precies weten wat er in iemand anders zijn hoofd omgaat, of die indruk willen wekken, gedachtelezen

• Iemand de les lezen

Iemand er nadrukkelijk/vermanend op wijzen dat diegene iets verkeerds gedaan heeft

• Iemand de levieten lezen

• Iemand de metten lezen

• Iemand zijn planeet lezen

• Kunnen lezen en schrijven

Vertalingen

    1. zien en interpreteren van geschreven tekst   

Duits: lesen (de) Engels: read (en) Frans: lire (fr) Grieks: διαβάζω (el) (diavázo) Hongaars: olvas (hu) Italiaans: leggere (it) Latijn: legere (la), cognoscere (la) Luxemburgs: liesen (lb) Japans: Kanji: 読む (ja) Hiragana: よむ (ja) Romaji: yomu (ja)

Nedersaksisch: lezen (nds) Papiaments: lesa Pools: czytać (pl) Russisch: читать (ru) (čitát') (imperfectief), прочитать (ru) (pročitát') (perfectief) Spaans: leer (es) Tsjechisch: číst (cs) Vietnamees: đọc (vi) Waals: lére (wa) Xhosa: ukulesa

Gangbaarheid

• Het woord lezen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "lezen" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Nedersaksisch

Werkwoord

lezen

1. lezen

Schrijfwijzen

• leazn
• lèzen