hard

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  hard    (hulp, bestand)
• IPA: / hɑrt / (1 lettergreep); /ɦɑrt/

Woordafbreking

• hard

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘moeilijk samen te drukken, te verbrijzelen, te buigen; luid, meedogenloos’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 901

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	hard	harder	hardst
verbogen	harde	hardere	hardste
partitief	hards	harders	-

Bijvoeglijk naamwoord

hard

1. stevig, een uitwendige kracht onverzettelijk weerstaand

   • Diamant is de hardste stof bekend aan de wetenschap. 

2. psychologisch tegen veel bestand, voor niets terugdeinzend

   • Dat is een harde kerel. 

3. streng

   • Een hard oordeel. 

4. krachtig

   ▸ Maar om te zorgen dat de boog niet instortte in de harde wind moest je een vakwerk van hout en planken bouwen dat vanaf de bodem van het dal omhoogging — er waren enorme hoeveelheden hout nodig om de ondersteuning sterk genoeg te maken.

5. met grote geluidssterkte

   • Hij had last van de harde muziek van zijn buren. 

Bijwoord

hard

1. met veel inzet en energie

   ▸ Na twintig jaar hard werken in glimmende kantoorgebouwen had ik behoefte aan meer natuur en avontuur.

2. met grote snelheid

   • Hij kan heel hard lopen. 

Synoniemen

• [4] snel, vlug

Antoniemen

• [1] zacht, week, zwak
• [2] slap, weekhartig, weekmoedig
• [3] slap
• [4] langzaam, traag

Uitdrukkingen en gezegden

• [1]: hard als steen

• [2]: ergens hard aankomen

Hyponiemen

• (intensivering) knetterhard, bikkelhard, dubbelhard, glashard, keihard, knalhard, knoerthard, loeihard, snoeihard, spijkerhard
• beenhard, glashard, ijzerhard, keihard, kogelhard, plankhard, roerhard, staalhard, steenhard, winterhard

Afgeleide begrippen

   

hardback hardbekkig hardblauw hardbloem hardboard hardbop hardbox hardcore hardcourt hardcover harddisk harddraven harddrug harden hardgebakken hardgeel hardgekookt hardgieterij hardglas hardgrauw hardgroen hardhandig hardheid hardhoofdig hardhorend hardhorig hardhouse hardhout hardhuidig hardijzer hardleers hardlijvig hardlopen hardmetaal hardnekkig hardoen hardop hardporno hardrijden hardrock hardrocker hardroeien hardroeier hardrood hardroze hardrubber hardsoldeer hardsteen hardstyle hardtop hardtrance hardvochtig hardvoer hardvrucht hardwerkend hardzeiler

Vertalingen

    1. stevig, een uitwendige kracht onverzettelijk weerstaand   

Duits: hart (de) Noors: hard (no)

Nynorsk: hard (nn)

    ergens hard aankomen   

Duits: jemand hart treffen

Werkwoord

vervoeging van
harden

hard

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van harden
   

   • Ik hard. 

2. gebiedende wijs van harden
   

   • Hard! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van harden
   

   • Hard je? 

Gangbaarheid

• Het woord hard staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "hard" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Engels

Zelfstandig naamwoord

hard

1. paal

Frans

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Zelfstandig naamwoord

hard m

1. (spreektaal) pornofilm
2. (spreektaal) hardrock
3. (spreektaal) elektronische apparaten, hardware

Bijvoeglijk naamwoord

hard

1. (spreektaal) moeilijk, pijnlijk

   «Trop hard l’exo de c’matin!»

   Die oefening van vanochtend was echt moeilijk!

Noors

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: / hɑːɾ /

Woordafbreking

• hard

Woordherkomst en -opbouw

• Afkomstig van het Oudnoorse woord harðr.

Naar frequentie	1936

		stellend	vergrotend	overtreffend
onbepaald (sterk)	m/v enkelvoud	hard	hardere	hardest
	o enkelvoud	hardt
	meervoud	harde
bepaald (zwak)	enkelvoud en meervoud	harde	hardere	hardeste

Bijvoeglijk naamwoord

hard

1. hard
2. flink, fors
3. streng, bar

Typische woordcombinaties

• [1]: hardt metall

hardmetaal

Uitdrukkingen en gezegden

• [1]: hard som stein

keihard

Nynorsk

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: / hɑːɾd /

Woordafbreking

• hard

Woordherkomst en -opbouw

• Afkomstig van het Oudnoorse woord harðr.

		stellend	vergrotend	overtreffend
onbepaald (sterk)	m/v enkelvoud	hard	hardare	hardast
	o enkelvoud	hardt
	meervoud	harde
bepaald (zwak)	enkelvoud en meervoud	harde	hardare	hardaste

Bijvoeglijk naamwoord

hard

1. hard
2. flink, fors
3. streng, bar

Typische woordcombinaties

• [1]: hardt metall

hardmetaal

Uitdrukkingen en gezegden

• [1]: hard som stein

keihard