mal

vervoeging van
	mallen

Niet te verwarren met: mál

Nederlands

Uitspraak

Geluid: mal (hulp, bestand)
IPA: /mɑl/

Woordafbreking

mal

Woordherkomst en -opbouw

Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘model’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1671 ^[1]
In de betekenis van ‘zot’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1477 ^[1]

Bijvoeglijk naamwoord

mal

(v. mensen) blijk gevend van gebrek aan gezond verstand
- Ben je nu mal?
ondoordacht
- Wat een malle beslissing.

Vertalingen

1. blijk gevend van gebrek aan gezond verstand

Duits: verrückt ^(de), irre ^(de), (spreektalig) malle ^(de), bekloppt ^(de), durchgeknallt ^(de), plemplem ^(de)
Engels: silly ^(en)
Frans: sot ^(fr)

Spaans: tonto ^(es), bobo ^(es), necio ^(es)

Zelfstandig naamwoord

de mal m

(techniek) holle gietvorm
- Het ijzer wordt in een mal gegoten.
(techniek) grafische vorm die voor herhaaldelijk gebruik is bedoeld
- Een mal voor meermalig gebruik.

Synoniemen

[1] matrijs
[2] sjabloon

Hyponiemen

boormal, contramal, gietmal, plaatmal, sleutelmal

Anagrammen

alm, Alm, lam

Vertalingen

1. een holle gietvorm

Engels:
- Amerikaans Engels: mold ^(en)
- Brits Engels: mould ^(en)
Frans: moule ^(fr) m

Werkwoord

mal

eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van mallen
- Ik mal.
gebiedende wijs van mallen
- Mal!
(bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van mallen
- Mal je?

Gangbaarheid

Het woord mal staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "mal" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
93 %	van de Vlamingen.^[2]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

1 2 "mal" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

Afrikaans

Woordafbreking

mal

Woordherkomst en -opbouw

[A] Afgeleid van het Nederlandse mal

Bijvoeglijk naamwoord

mal [A]

mal; blijk gevend van gebrek aan gezond verstand

Bijwoord

mal

heel, erg

Angelsaksisch

Uitspraak

IPA: /mɑːl/

Woordafbreking

mal

Woordherkomst en -opbouw

Afgeleid van het Proto-Germaanse *mailą

Zelfstandig naamwoord

mal o

moedervlek; een zichtbare, meestal gepigmenteerde huidaandoening

Schrijfwijzen

maal

Overerving en ontlening

Middelengels: mal, mole, mool
- Engels: mole
- Schots: mail, mold

Cimbrisch

Woordafbreking

mal

Woordherkomst en -opbouw

Afgeleid van het Middelhoogduitse māl

Zelfstandig naamwoord

mal o

maal, maaltijd

Verwante begrippen

malzait

Duits

Woordafbreking

mal

Bijwoord

mal

maal, keer
«Sechs mal sieben ist zweiundvierzig.»
Zes maal zeven is tweeënveertig.

Frans

	enkelvoud	meervoud
mannelijk	mal	maux
vrouwelijk	male	males

Bijvoeglijk naamwoord

mal

(slechts in bepaalde constructies en uitdrukkingen) slecht

Uitdrukkingen en gezegden

bon an, mal an
- gemiddeld per jaar
bon gré, mal gré
- tegen wil en dank; goedschiks of kwaadschiks

être mal avec quelqu'un
- ruzie hebben met iemand

Bijwoord

mal

slecht
«J'ai mal entendu.»
Ik heb het slecht verstaan.

Uitdrukkingen en gezegden

de mal en pis
- van kwaad tot erger
mal à propos
- te onpas

prendre mal
- kwalijk nemen
se trouver mal
- flauwvallen

enkelvoud		meervoud
zonder lidwoord	met lidwoord	zonder lidwoord	met lidwoord
mal	le mal	maux	les maux

Zelfstandig naamwoord

mal m

pijn
«J'ai mal à la tête.»
Ik heb hoofdpijn.
moeite
«J'ai du mal à m'imaginer cela.»
Ik heb moeite om me dat in te beelden.
het kwaad, het slechte.
«Le mal et le bien.»
Het slechte en het goede.