kan

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  kan    (hulp, bestand)
• IPA: / kɑn / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• kan

Woordherkomst en -opbouw

• [A] van Middelnederlands canne, in de betekenis van ‘pot’ voor het eerst aangetroffen in 1285
• [B] van Middelfrans kaan , dat teruggaat op Mongools ᠬᠠᠭᠠᠨ (chaan)
• [C] als vorm van  kunnen ww  (Oudnederlands kunnan aangetroffen vanaf 1100

[A]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	kan	kannen
verkleinwoord	kannetje	kannetjes

Zelfstandig naamwoord

[A] de kan v / m

1. (huishouden) serviesgoed om vloeistoffen uit te schenken

   • De kan heeft een deksel en is beschilderd in groen en bruin. 
   • Een kan met melk. 

• 
  [A]: serviesgoed om vloeistoffen uit te schenken

Synoniemen

• karaf
• schenkkan

Hyponiemen

   

bierkan flapkan isoleerkan jakobakan koffiekan kraantjeskan lampetkan maatkan melkkan oliekan pijpkan schenkkan steekan stroopkan thermoskan wijnkan zalmkan

Afgeleide begrippen

• kannenbank, kannenbord, kannenbuis, kannengieter, kannenkijker, kannenkruid, kannenwasser

Verwante begrippen

   

beker bus drinkglas emmer fles heupfles kom kuip maatbeker pot ton vat

Uitdrukkingen en gezegden

• alles is in kannen en kruiken
  alles is geregeld
• het onderste uit de kan (willen hebben)
  alles (willen hebben)

Spreekwoorden

• als de wijn is in de man, dan is de wijsheid in de kan
• wie het onderste uit de kan wil hebben, krijgt het lid (of: de deksel) op de neus.
  wie te begerig is loopt grote kans niets te krijgen

Vertalingen

    1. serviesgoed om vloeistoffen uit te schenken   

Deens: kande (da) g Duits: Kanne (de) v Engels: jug (en), can (en)

Noors: kanne (no) m/v Nynorsk: kanne (nn) v Zweeds: kanna g

[B]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	kan	kans
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

[B] de kan m

1. (adel) Mongoolse of Turkse krijgsheer of vorst

   • Hij was ontroerd door het verhaal van de laatste Tataarse kan. 

• 
  [B]: De kan Hulagu.

Schrijfwijzen

• chan
• khan

Afgeleide begrippen

• kanaat

Vertalingen

    1. een Mongoolse of Turkse vorst   

Duits: Khan (de) m

Werkwoord

vervoeging van
kunnen

[C] kan

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van kunnen
   

   • Ik kan. 

1. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van kunnen
   

   • Kan je? 

   ▸ In een urinoir kan het ook soms moeilijk zijn om met iemand naast je te plassen. Hier was het nog lastiger omdat er twee mensen naast mij lagen, waarvan één tot overmaat van ramp de enige aanwezige vrouw was.

Gangbaarheid

• Het woord kan staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "kan" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Bambara

Zelfstandig naamwoord

kan

1. taal

Deens

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Woordafbreking

• kan

Naar frequentie	24

Werkwoord

kan

1. tegenwoordige tijd aantonende wijs bedrijvende vorm van kunne

Noors

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Woordafbreking

• kan

Naar frequentie	24

Werkwoord

kan

1. tegenwoordige tijd aantonende wijs bedrijvende vorm van kunne

Nynorsk

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Woordafbreking

• kan

Werkwoord

kan

1. tegenwoordige tijd aantonende wijs bedrijvende vorm van kunne

Werkwoord

kan

1. tegenwoordige tijd aantonende wijs bedrijvende vorm van kunne

Seimat

Zelfstandig naamwoord

kan

1. water

Toki Pona

Uitspraak

• IPA: /kan/

Woordafbreking

• kan

Woordherkomst en -opbouw

• van Fins kanssa "met" en Esperanto kun "met"

Voegwoord

kan

1. (verouderd) met, samen

Turks

Woordafbreking

• kan

	enkelvoud	meervoud
nominatief	kan	kanlar
genitief	kanın	kanların
datief	kana	kanlara
accusatief	kanı	kanları
locatief	kanda	kanlarda
ablatief	kandan	kanlardan

Zelfstandig naamwoord

kan

1. bloed (lichaamsvocht)
2. (figuurlijk) bloed, bloedverwantschap, familie, geslacht

West-Vlaams

Werkwoord

kan

1. keunn

   «De klêenste sôorte wordt moa 1 cm grôot en de grotste zêesterre kan 1 m wordn met een oarmlengte van 45 cm.»

   De kleinste soort wordt maar 1 cm groot en de grootste zeester kan 1 m worden met een armlengte van 45 cm.

   «Wien't ni kanne keunn't leern.»

   Men is nooit te oud om te leren.

Yucateeks

Zelfstandig naamwoord

kan

1. (reptielen) serpent, slang