geslacht
Nederlands
Uitspraak
- Geluid: geslacht (hulp, bestand)
- IPA: / ɣəˈslɑxt / (2 lettergrepen)
- (Noord-Nederland): /χəˈslɑχt/
Woordafbreking
- ge·slacht
Woordherkomst en -opbouw
- In de betekenis van ‘familie’ voor het eerst aangetroffen in 1285 [1]
- vervoeging van slachten: de stam met omvoegsel ge- -t, zonder -t omdat de stam al op -t eindigt [2]
enkelvoud | meervoud | |
---|---|---|
naamwoord | geslacht | geslachten |
verkleinwoord | geslachtje | geslachtjes |
Zelfstandig naamwoord
het geslacht o
- sekse, het man of vrouw zijn
- de geslachtsorganen
- (biologie) genus, taxon, samengesteld uit een of meer soorten; geslachten worden gegroepeerd in families
- (grammatica) grammaticaal geslacht, genus
- de afstammelingen van één persoon
- Het geslacht De Pauw.
- ▸ Dan kan hij er staan en zeggen dat hij zich in deze moeilijke tijden et cetera et cetera toch heeft opgeofferd uit liefde voor zowel zijn dochter als de tradities van zijn geslacht.[3]
- ▸ Maar Napoleon beloonde de in leven gebleven Letang door hem de oude naam en titels van het geslacht terug te geven, maar niet de bezittingen die tijdens de revolutie geconfisqueerd waren door het volk.[4]
Hyponiemen
- detectivegeslacht, eenslachtig, kattengeslacht, mensengeslacht, nageslacht, plantengeslacht, regentengeslacht, toongeslacht, voorgeslacht, wolkengeslacht, woordgeslacht
Afgeleide begrippen
|
Vertalingen
1. sekse
zie sekse |
2. geslachtsorganen
3. (biologisch) genus
4. grammaticaal geslacht
5. afstammelingen van één persoon
Meer informatie
- Zie de doorverwijspagina op Wikipedia voor meer informatie.
Werkwoord
vervoeging van: | slachten… |
verbogen vorm: | geslachte |
geslacht
- voltooid deelwoord van slachten
Gangbaarheid
- Het woord geslacht staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "geslacht" herkend door:
100 % | van de Nederlanders; |
99 % | van de Vlamingen.[5] |
Verwijzingen
- ↑ "geslacht" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ geslacht op website: Etymologiebank.nl
- ↑ Jan Guillou (vert. Bart Kraamer)“Kop in het zand” (2015), Uitgeverij Prometheus , ISBN 9789044628142
- ↑ Jan Guillou (vert. Bart Kraamer)“Echte Amerikaanse jeans” (2017), Uitgeverij Prometheus , ISBN 9789044632767
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be