bus

Niet te verwarren met: bús, Bus

Bus (1)

Busjes (2)

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  bus    (hulp, bestand)
• IPA: / bʏs / (1 lettergreep)
• IPA: /bɵs/

Woordafbreking

• bus

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Latijn, in de betekenis van ‘doos, blik’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1240
• [verkeer]: Latijn: omnibus: voor iedereen

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	bus	bussen
verkleinwoord	busje	busjes

Zelfstandig naamwoord

de bus m

1. (verkeer) vervoermiddel op de weg voor een aanzienlijk aantal passagiers (autobus)

   ▸ Vanaf dat bedrijventerrein waren de ruim 200 bussen met supporters eerder die avond vertrokken. Go Ahead Eagles had aanhangers al gewaarschuwd dat het "uitstappen in Deventer enige tijd in beslag kan nemen".

   ▸ Ik was overdonderd door alle toeristen in het bezoekerscentrum. Ze arriveerden in bussen, maakten foto’s, kochten ijsjes en snelden in hun witte shirts door naar een volgende attractie.

de bus v / m

1. blikken bewaardoos waarvan de hoogte groter is dan de breedte, vaak met de vorm van een cilinder
2. collectebus
3. postbus, brievenbus

   ▸ De brief rook vaag naar een ongewoon parfum en had ezelsoren, alsof Marjorie Quick hem een paar dagen in haar handtas had bewaard, voordat ze uiteindelijk had besloten hem op de bus te doen.

   ▸ Het is mijn Senegalese buurman met een envelop die per ongeluk in zijn bus was beland.

4. (informatica) een standaardmethode voor het verbinden van de onderdelen van een computer

Synoniemen

• blik
• blikje

Hyponiemen

   

ME-bus aardgasbus aasbus abdicatiebus adresbus afroepbus airbus alcoholbus ambulancebus amfibiebus apartheidsbus armenbus arrestantenbus asbus autobus baanbus babybus balbus bankbus baribus bedrijfsbus begrafenisbus belbus bengelbus beschuitbus bestelbus besturingsbus bibliobus bibliotheekbus biebbus biogasbus bodebus boekenbus boemelbus boodschappenbus borrelbus brievenbus broodbus buitenbus bulbus buurtbus cabriobus cabrioletbus campagnebus cirkelbus citybus collectebus computerbus databus dieselbus discobus donderbus drinkbus dubbeldeksbus duobus expresbus feestbus fietsbus fluisterbus fuifbus gasbus gemeentebus gruttenbus haakbus harmonicabus ideebus ideeënbus infobus kamerbus kampeerbus kantoorbus klachtenbus klakkebus klapbus klembus klussenbus knielbus koffiebus kunststofbus lagevloerbus lesbus lijkbus lijnbus luchtbus luchtfilterbus melkbus methadonbus microbus milieubus minibus missiebus naafbus nachtbus naftbus nisbus offerbus oldtimerbus omnibus pakjesbus pakkettenbus partybus pendelbus peperbus personenbus piekbus plantenbus ploegbus politiebus postbus pretbus privébus railbus reisbus ringbus rolstoelbus safaribus schoolbus servicebus shuttlebus skibus slaapbus snelbus snelrechtbus snelwegbus spelersbus spijbelbus spitsbus spoorbus springbus sproetenbus spuitbus staatsbus stadsbus stembus stopbus streekbus strooibus suikerbus supportersbus taxibus teambus theebus toerbus toeristenbus tourbus trambus traumabus trekbus trolleybus trombus tweelingbus vervangbus vervangingsbus volkswagenbus vragenbus vrouwenbus waterbus waterstofbus wijkbus ziekenbus zuipbus zwerfbus

Afgeleide begrippen

   

busabonnement busaccident busbaan busbar busbedrijf busbegeleidster busbestuurder busboom busboot busbouwer busbrood busbuffer buschauffeur buschauffeuse buscombi busdienst busfabrikant busgeld bushalte bushaven bushengel bushok bushokje bushouder bushuisje buskaart buskaartje buskaping busklusser buskool buskruit buslading buslichting buslijn busmaatschappij busnet busnummer busonderneming busongeluk busongeval busopener buspaal buspakje buspas buspassagier buspatiënt buspendel busproducent busramp busreis busreiziger busrestauratie busrit busroute bussafari busschieter busschutter bussenfabriek busskeeleren bussluis busstation bussteward busstop busstrook bussysteem bustarief bustaxi busterminal busticket bustocht bustoer bustour bustram bustrip bustunnel busverbinding busvergunning busverkeer busvervoer busvervoerder buswacht de bus parkeren tram-en-bushok trein-tram-busdag verbussen

Uitdrukkingen en gezegden

• Dat klopt als een bus

het is helemaal correct

• Dat sluit als een bus

het is helemaal correct

• Flink in de bus blazen

veel geld uitgeven

• uit de bus komen als

blijken of schijnen te zijn

Hij kwam als de winnaar uit de bus

• onder/voor de bus gooien

iemand verraderlijk opofferen

Verwante begrippen

• pot, trommel

Overerving en ontlening

• [verkeer] Indonesisch: bus, bis

Vertalingen

    1. vervoermiddel op de weg voor een aanzienlijk aantal passagiers   

Duits: Autobus (de) m, Bus (de) m, Omnibus (de) m Grieks: λεωφορείο (el) (leoforío) Hongaars: busz (hu) Luxemburgs: Bus (lb) m

Russisch: автобус (ru) (avtòbus) Spaans: autobús (es) m, bus (es) m Welsh: bws (cy) m

Gangbaarheid

• Het woord bus staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "bus" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Engels

enkelvoud	meervoud
bus	buses

Zelfstandig naamwoord

bus

1. (verkeer) bus

Indonesisch

Woordherkomst en -opbouw

• Het is een van de Indonesische woorden van Nederlandse oorsprong.

Zelfstandig naamwoord

bus

1. (verkeer) bus

Synoniemen

• bis, otobis

Afgeleide begrippen

• sopir bus, halte bis

Verwante begrippen

• bemo, terminal, mobil, oto, jalan

Slowaaks

Zelfstandig naamwoord

bus m onbezield

1. (verkeer) bus

Synoniemen

• autobus m onbezield

Spaans

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Woordafbreking

• bus

enkelvoud	meervoud
bus	buses

Zelfstandig naamwoord

bus m

1. (verkeer) bus

Synoniemen

• autobús

Verwijzingen

• bus in: Diccionario de la lengua española, 23e druk, op website: Real academia española

Tsjechisch

Zelfstandig naamwoord

bus m onbezield

1. (verkeer) bus

Verbuiging

	enkelvoud	meervoud
nominatief	bus	busy
genitief	busu	busů
datief	busu	busům
accusatief	bus	busy
vocatief	buse	busy
locatief	busu	busech
instrumentalis	busem	busy

Synoniemen

• autobus m onbezield