hals

Nederlands

1= hoofd, 2= gezicht, 3= hals, 4= schouder, 5= borst, 6= buik, 7= heup, 8= onderbuik, 9= penis, 10= dijbeen, 11= knie, 12= been, 13= enkel, 14= voet, 15= bovenarm, 16= elleboog, 17= onderarm, 18= pols, 19= hand

Uitspraak

• Geluid:  hals    (hulp, bestand)
• IPA: / hɑls / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• hals

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘keel’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1080

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	hals	halzen
verkleinwoord	halsje	halsjes

Zelfstandig naamwoord

de hals m

1. (anatomie) nauw gedeelte van het lichaam dat het hoofd met de romp verbindt

   ▸ Nella strekt haar hals om over de balustrade te kijken en ziet de volumineuze, onbekende reismantel van Johannes en zijn verrassend opgezwollen vingers.

   ▸ Daar stond het kleine Pietje bij de schimmel en aaide zachtjes over zijn hals.

2. (kleding), (metonymisch) gedeelte van een kledingstuk waar men de hals door steekt

   ▸ Aan hoe ik mijn moeder ook weleens grienend op de rand van het bed had aangetroffen, haar handen voor haar oren geslagen, nadat mijn zusje en ik voor de zoveelste keer hadden gevochten om meer badkamertijd of een bepaald shirt met een asymmetrische hals.

3. (informeel), (pejoratief) dom iemand, vooral van het mannelijk geslacht

   • Onnozele hals! 

4. (figuurlijk) op een hals lijkend deel van bepaalde voorwerpen

   • De hals van de fles. 

Hyponiemen

   

achterhals ankerhals ashals baarmoederhals bakboordhals boothals bovenhals draaihals flessenhals goedhals jakhals kelderhals kniehals kromhals krophals langhals luidhals nathals onderhals punthals ringhals roodhals tandhals V-hals waaghals wortelhals zwaanshals zwanenhals

Afgeleide begrippen

   

halsader halsband halsbel halsberg halsbeugel halsbindsel halsboei halsboord halsbrekend halsbreker halsdoek halsgat halsgerecht halsgevel halsgezwel halsgordel halsheer halshoek halsjuk halskarbonade halskarkant halsketen halsketting halskever halsklamp halsklier halskraag halskruid halskruis halskwab halskwabbe halslengte halsleuver halslijn halsmisdaad halsmisdrijf halsopening halsoverkop halsplooi halsrecht halsrechter halsriem halsring halsschild halsschot halssieraad halsslag halsslagader halssnoer halsspier halsstarrig halssteen halsstuk halstalie halstouw halsuitsnijding halsvlecht halsvriend halswervel halswervelkolom halszaak halszenuw halzerig

Verwante begrippen

1. keel, nek
2. V-hals
3. waaghals
4. flessenhals

Uitdrukkingen en gezegden

• [1]: Iemand de strop om de hals doen

Iemand zwaar in de problemen brengen

• [1]: Iemand iets op de hals schuiven

Iemand met iets moeilijks opzadelen

• [1]: Iemand om hals brengen

Iemand op het leven brengen

• [1]: Iemand om de hals vliegen

Iemand vol enthousiasme begroeten of ontvangen, soms ook letterlijk omhelzen

• [1]: Zich iets op de hals halen

Voor zichzelf een probleem creëren

∗ Ze hadden zich er een heleboel op hun hals gehaald toen ze meer dan vier jaar geleden hun industriële bezittingen verruilden voor een onroerendgoedarsenaal met tienduizenden onwillige huurbetalers.

• [1]: Zich iets van de hals houden

Iets op afsand houden of niet accepteren

Vertalingen

    1.   

Baskisch: lepagain (eu), lepondoko (eu) Duits: Hals (de) m Bretons: gouzoug (br) m Engels: neck (en) Frans: cou (fr) m Iers: muineál (ga) m Italiaans: collo (it) m Japans: 襟首 (ja) (eri.kubi)

Nynorsk: hals (no) m Pools: szyja (pl) v Spaans: cuello (es) m Tsjetsjeens: яьӀна (yä'na) Turks: boyun (tr) ; aptal, ahmak (tr) Tyap: fwuo (kcg) Welsh: mwnwgl (cy) m Zweeds: hals (sv) g

Werkwoord

vervoeging van
halzen

hals

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van halzen
   

   • Ik hals. 

2. gebiedende wijs van halzen
   

   • Hals! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van halzen
   

   • Hals je? 

Gangbaarheid

• Het woord hals staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "hals" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Zweeds

Uitspraak

• Geluid:  hals    (hulp, bestand)
• IPA: / hals /

Woordafbreking

• hals

hals	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	hals	halsen	halsar	halsarna
genitief	hals	halsens	halsars	halsarnas

Naar frequentie	3752

Zelfstandig naamwoord

hals, g

1. (anatomie) hals (van mensen)
2. (zoötomie) hals, nek (van dieren)

   «Giraffer lever i löst sammanhållna grupper och med sin långa hals har de en god överblick och kan med sin utmärkta syn hålla reda på vad som händer omkring dem.»

   Giraffen leven in losse, samenhangende groepen en met hun lange hals hebben ze een goed overzicht en kunnen ze met hun uitstekende zicht bijhouden wat er om hen heen gebeurt.

3. op een hals lijkend deel van een voorwerp

Hyperoniemen

• [1]:  pojkhals zn 
• [2]:  svanhals zn 
• [3]:  flaskhals zn 

Afgeleide begrippen

   

[1]:  halsband zn  [1]:  halsbränna zn  [1]:  halsduk zn  [1]:  halsgrop zn  [1]:  halshugga zn  [1]:  halshuggning zn  [1]:  halsjärn zn  [1]:  halskedja zn  [1]:  halskota zn  [1]:  halskrås zn  [1]:  halsrem zn  [1]:  halsring zn  [1]:  halssmycke zn  [1]:  halstablett zn

Verwante begrippen

• [1]:  keel zn