energie

Niet te verwarren met: Energie

Nederlands

[3] Primaire energie voor elektriciteitsopwekking

Uitspraak

• Geluid:  energie    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• ener·gie

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘veerkracht, arbeidsvermogen’ voor het eerst aangetroffen in 1668
• Afkomstig van het Oudgriekse ἐνέργεια (werk, daad).

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	energie	energieën
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

de energie v

1. het (fysiek) vermogen waarmee arbeid kan worden verricht

   • Ik heb geen energie vandaag. 

   ▸ Hier en daar gaat het wel even heuvelaf, maar het is te kort om nieuwe energie te verzamelen.

   ▸ Niemand wist wat dat blauwe licht was geweest, misschien statische energie van de storm of een bolbliksem?

2. het (geestelijk) vermogen waarmee denkwerk kan worden verricht

   • Om langer dan een kwartier te studeren heeft hij geen energie genoeg. 

3. (wetenschap), (natuurkunde), (elektronica) een natuurkundig begrip van arbeidsvermogen

   • Een hoeveelheid "energie" (symbool: W) wordt uitgedrukt in joule (symbool: J) of bijv. kilowattuur (kWh) 
   • Deze accu heeft een totale energie van 0,32 kWh. 

Synoniemen

• [1] arbeidsprestatie, fitheid, kracht, prestatiedrang, prestatievermogen, werklust
• [2] geestkracht
• [3] arbeid, arbeidsvermogen

Antoniemen

• [1] doodop, futloosheid, leeg, luiheid, moe, op, vermoeidheid, uitgeblust
• [2] apathie

Hyponiemen

   

activeringsenergie atoomenergie bewegingsenergie bindingsenergie binnenenergie bio-energie blauwe energie botsingsenergie fusie-energie getijdenenergie gibbsenergie golfenergie golfslagenergie groene energie hydro-energie kernenergie laserenergie levensenergie lichtenergie nulenergie nulpuntsenergie remenergie roosterenergie stralingsenergie vacuümenergie veerenergie warmte-energie waterenergie windenergie zonenergie zonne-energie

Afgeleide begrippen

   

eco-energiecentrale energetica energetisch energie-efficiency energie-efficiënt energie-efficiëntie energie-eiland energie-etiket energie-expert energie-industrie energie-infrastructuur energie-inhoud energie-inname energie-intensief energie-uit-afvalcentrale energie-uitgave energieadvies energieadviseur energieafrekening energieakkoord energieanalyse energiearm energiearmoede energieaudit energieauditeur energiebaas energiebalans energieband energiebedrijf energiebeheer energiebehoefte energiebelasting energiebeleid energiebesparend energiebesparing energiebeurs energiebevoorrading energiebewust energiebiet energiebon energieboost energiebox energiebron energiecentrale energiecentrum energiecheque energiecollectief energieconcern energieconferentie energieconsumptie energiecontract energiecrisis energiedebat energiedeskundige energiedichtheid energiedistributie energiedrager energiedrank energiefactuur energiefonds energiegebied energiegebruik energiegebruiker energiegemeenschap energiegerelateerd energiegewas energiegigant energiegroep energiehandelaar energiehandvest energieheffing energieholding energiehout energiehuishouding energiekaart energiekloof energiekosten energiekundige energielabel energielasten energielek energieleverancier energieleverantie energielevering energielichaam energielijn energielogo energieloket energieloos energiemaatschappij energiemais energiemaïs energiemarkt energiemeter energieminister energiemix energienet energieneutraal energieniveau energienota energieomzetting energieonderzoek energieoorlog energieopbrengst energieopname energieopslag energieopwekking energieoverdracht energiepact energiepakket energiepark energiepeil energieplan energiepolitie energiepolitiek energieprestatie energieprijs energieprobleem energieproblematiek energieproducent energieproduct energieproductie energieprogramma energieproject energierapport energieravijn energiereep energieregulator energierekening energierendement energiereserve energiereus energierijk energiescanner energieschaarste energiescherm energieschok energiesector energiesnoeier energiesolidariteit energiespecialist energiespectrum energiespiegel energiestofwisseling energiestroom energiesubsidie energiesysteem energietarief energietarwe energietechniek energietechnologie energieteelt energietekort energieticket energietoerisme energietoeslag energietoestand energietoevoer energietransitie energieveiligheid energieveld energieverbruik energieverbruiker energieverlies energieverschil energieverslindend energieverslinder energieverspillend energieverspilling energievlieger energievol energievoorraad energievoorziening energievorm energievraag energievraagstuk energievretend energievreter energiewaakhond energiewaarde energiewereld energiewet energiewetgeving energiewilg energiewinning energiewoning energiezaken energiezekerheid energiezuinig energiezuinigheid hoge-energiefysica hoge-energiefysicus lage-energiewoning

Verwante begrippen

• [3] joule, kilowattuur, kracht, P, warmte, wattseconde

Vertalingen

    1. het vermogen iets te doen   

Duits: Energie (de) v Engels: energy (en) Fins: energia (fi) Frans: énergie (fr) v Noors: ork (no) m/o

Nynorsk: ork (nn) o Spaans: energía (es) v Tsjechisch: energie (cs) v

    2.   

Engels: energy (en)

Spaans: ánimo (es) m

Gangbaarheid

• Het woord energie staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "energie" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Afrikaans

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	energie	energieë

Woordafbreking

• ener·gie

Zelfstandig naamwoord

energie

1. energie

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Limburgs

Zelfstandig naamwoord

energie

1. energie

Schrijfwijzen

• innerzjie

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Slowaaks

Uitspraak

• IPA: /ɛnɛrgɪjɛ/

Zelfstandig naamwoord

energie

1. genitief enkelvoud van energia
2. accusatief enkelvoud van energia

Tsjechisch

Uitspraak

• IPA: /ɛnɛrgɪjɛ/
• Geluid:  energie    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• ener·gie

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Franse énergie

Zelfstandig naamwoord

energie v

1. energie

Verbuiging

	enkelvoud	meervoud
nominatief	energie	energie
genitief	energie	energií
datief	energii	energiím
accusatief	energii	energie
vocatief	energie	energie
locatief	energii	energiích
instrumentalis	energií	energiemi

Afgeleide begrippen

• energický
• energiový

Typische woordcombinaties

• Fermiho energie v
• kinetická energie / pohybová energie v
• temná energie v – donkere energie
• zákon zachování energie monbezield – de wet van behoud van energie
• ztráta energie v

Verwante begrippen

• energetický
• energetika v
• energicky (bw.)
• energičnost v
• energiově (bw.)

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

• Internetová jazyková příručka - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)
• Slovník spisovného jazyka českého - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)
• Příruční slovník jazyka českého - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)
• Česko-německý slovník Fr. Št. Kotta - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch / Duits)