kwartier
 |
 |
- kwar·tier
- via Middelnederlands quartier van Oudfrans quartier [1] [2]
- [1] (verkorting) van "kwartier uurs" [2]
- [3] in de betekenis van ‘verblijfplaats’ aangetroffen vanaf 1546 [3]
| enkelvoud | meervoud | |
|---|---|---|
| naamwoord | kwartier | kwartieren |
| verkleinwoord | kwartiertje | kwartiertjes |
het kwartier o
- (tijdrekening), (eenheid) kwart van een uur
- Een kwartier bestaat uit 15 minuten.
- ▸ Na een kwartier stopte er een oude gedeukte Toyota met een mollige vrouw voorin, die vroeg waar ik naartoe moest.[4]
- ▸ Het verduisteren van de maan begon rond 04.30 uur en een uur later begon de totale eclips. Maar doordat een kwartiertje later de zon alweer opkwam in Nederland, kon alleen de start worden waargenomen.[5]
- (astronomie) elk van de twee fasen of schijngestalten van de maan (of een planeet) waarbij het verlichte en het donkere gedeelte even groot zijn, dus bij "halve maan"
- Bij wassende maan noemt men de "halve-maan-fase" het eerste kwartier, bij afnemende maan is dat het laatste kwartier
- (militair) tijdelijk onderkomen voor militairen
- De soldaten moesten hun kwartier ijlings verlaten.
- (eenheid), (verouderd) eenvierde, kwart, kwartdeel, vierendeel
- (scheepvaart) wacht [3]
- (visserij) kwartdeel van een haringvleet
- (dierkunde) voorste of achterste deel van een slachtdier
- (familie) voorouder vanaf de tweede generatie
- (geopolitiek), (historisch) bestuurlijk onderdeel van een land of gewest
- Het kwartier van Den Bosch.
- [3] légering
- inkwartiering (3), kwartierarrest, kwartierdienst, kwartiermaker (3), kwartiermeester (3), kwartiermuts, kwartierrol, kwartierstaat, kwartierstand (2), kwartierstreep, kwartierverlies
- [3] bivak, huisvesting, kazerne, legerplaats, onderdak
| eenheden van tijd in het Nederlands (nld) |
|---|
| yoctoseconde • zeptoseconde • attoseconde • femtoseconde • picoseconde • nanoseconde • microseconde • milliseconde • centiseconde • deciseconde • seconde • decaseconde • hectoseconde • kiloseconde • megaseconde • gigaseconde • teraseconde • petaseconde • exaseconde • zettaseconde • yottaseconde |
| seconde • minuut • kwartier • uur • dag / etmaal / nychthemeron • week • decade • maand / maanmaand • kwartaal / trimester / jaargetijde / seizoen • tertaal • semester • jaar / annum • lustrum • decennium • generatie • eeuw / hectoannum • millennium / kiloannum • mega-annum • giga-annum |
1. kwart uur
2. kwartier als maanfase
- Het woord kwartier staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "kwartier" herkend door:
| 100 % | van de Nederlanders; |
| 100 % | van de Vlamingen.[6] |
- Zie Wikipedia voor meer informatie. (kwart uur)
- Zie Wikipedia voor meer informatie. (schijngestalte)
- Zie Wikipedia voor meer informatie. (legering)
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ 2,0 2,1 kwartier op website: Etymologiebank.nl
- ↑ "kwartier" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ Tim Voors“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
- ↑
Weblink bron “Maansverduistering gedeeltelijk in Nederland te zien” (16 mei 2022), NOS
- ↑
Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
kwartier
- (tijdrekening)(eenheid) kwartier; een kwart uur
kwartier
- (tijdrekening)(eenheid) kwartier; een kwart uur