beren

Nederlands

Uitspraak

(klemtoonhomogram)

• Geluid:  beren    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• be·ren

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘schulden maken’ voor het eerst aangetroffen in 1898.
• [A]: Nevenvorm van baren.
• [B]: Afgeleid uit beer ‘schuld(eiser)’ (zie aldaar).
• [C]: Afgeleid uit beer ‘gier, mensendrek’ (zie aldaar).
• [D]: erfwoord: Vroegnieuwnederlands beren ‘slaan’, ontwikkeld uit Oergermaans *barjanan-, bij Indo-Europees *bʰerH- ‘doorsteken, slaan’, waartoe ook Oudiers barae ‘woede, vijandigheid’, Latijn ferīre ‘slaan, stoten’ en Litouws bárti ‘schelden’ behoren. Evenals Oudhoogduits berjan ‘slaan, kloppen, kneden’, Oudengels verl.deelw. ġebered ‘neergeslagen, gekneed’ en IJslands berja ‘slaan, stoten’.

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
beren	beerde	gebeerd
zwak -d	volledig

Werkwoord

[A] beren

1. onovergankelijk schreeuwen

Werkwoord

[B] beren

1. schuld maken

Werkwoord

[C] beren

1. overgankelijk bemesten

Werkwoord

[D] beren

1. (Surinaams) geslachtsgemeenschap hebben
2. (West-Vlaams) kneden

Synoniemen

• (1) batsen, (2) kneden

Werkwoord

vervoeging van
berennen

beren

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van berennen
   

   • Ik beren. 

2. gebiedende wijs van berennen
   

   • Beren! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van berennen
   

   • Beren je? 

	enkelvoud	meervoud
naamwoord		beren
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

de beren mv

1. meervoud van het zelfstandig naamwoord beer
2. meervoudsvorm als officiële benaming (roofdieren) Ursidae  een familie van roofdieren (Carnivora). Beren maken deel uit van de Caniformia, waartoe onder meer ook de hondachtigen worden gerekend. De familie telt acht moderne soorten, verdeeld over vijf geslachten. De meeste beren zijn groot en log van gestalte, hebben stevige, korte ledematen en een kleine staart. Het lichaam is bedekt met een dikke vacht en de kop heeft een relatief lange snuit en kleine, afgeronde oren

Hyperoniemen

• [2] roofdieren, zoogdieren, gewervelden, chordadieren, dieren

Hyponiemen (in taxonomische zin)

• [2] Amerikaanse zwarte beer, bruine beer, reuzenpanda's
• [2] Aziatische zwarte beer, brilbeer, gobibeer, holenbeer, ijsbeer, kortsnuitbeer, lippenbeer, Maleise beer

Verwante begrippen

• kleine beren, neusberen, slankberen, wasberen, zeeberen
• Allens slankbeer, Beddards slankbeer, bonte beer, cozumelwasbeer, chiriqui-slankbeer, Engelse beer, Gabbi's slankbeer, galapagoszeebeer, gewone wasbeer, grote beer, guadalupezeebeer, Harris' slankbeer, juanfernandezzeebeer, kerguelenzeebeer, kleine beer, kleine neusbeer, krabbenetende wasbeer, mendicabeer, nelson-neusbeer, neusbeer, Nieuw-Zeelandse zeebeer, noordelijke zeebeer, prachtbeer, purperbeer, rode neusbeer, roodbandbeer, slankbeer, sneeuwbeer, Subantarctische zeebeer, tresmariaswasbeer, wasbeer, weegbreebeer, witsnuitneusbeer, zeebeer, Zuid-Amerikaanse zeebeer, zuidelijke zeebeer

Hyponiemen

• blikberen, glasberen, mestberen, ontberen, wandberen

Afgeleide begrippen

• beerachtig, beerbak, beerbaviaan, beerboer, beerboerin, beerdiertje, beerdiertjes, beerenburg, beerenhout, beerhond, beerhonden, beerhouder, beerhoudster, beerkar, beerkoeskoes, beerkuip, beerlepel, beerlook, beermakaak, beermaki, beermarter, beermens, beermost, beerproof, beerput, beerrups, beerschepper, beerschot, Beersel, beersteker, beerstoffen, beerstut, beertender, beerton, beeruil, beervlinder, beervlinders, beervoeter, beerwagen, beerwortel, bere, beredruk, beregezellig, beregoed, berekoud, bereleuk, berenbeurs, berenbijt, berenbijter, berenboek, berenboer, berenburg, berenburger, Berendrecht, berendruif, Bereneiland, berengal, berengeld, berengeur, berenhap, berenhoeder, berenhok, berenhol, berenhonger, berenhouderij, berenhuid, berenjacht, berenjager, berenjong, berenklauw, berenklus, berenknuffel, berenkooi, berenkop, berenkuil, berenleider, berenlul, berenmarkt, berenmuts, berenoor, berenpak, berenpap, berenpartij, berenpels, berenpoep, berenpoot, berenspray, berentand, berentemmer, berentemster, berenterritorium, berentrots, berenvacht, berenval, berenvel, beresterk, beretrots, berig, de huid niet verkopen voor de beer geschoten is

Verwante begrippen

soorten beren:

•  Amerikaanse zwarte beer  
•  atlasbeer  
•  Aziatische zwarte beer  
•  baribal  
•  brilbeer  
•  bruine beer  
•  Californische grizzlybeer  
•  Europese bruine beer  
•  gobibeer  
•  grizzly  
•  grizzlybeer  
•  holenbeer  
•  honingbeer  
•  ijsbeer  
•  isabelbeer  
•  kamtsjatkabeer  
•  kaneelbeer  
•  kodiakbeer  
•  kortsnuitbeer  
•  kraagbeer  
•  lippenbeer  
•  Maleise beer  
•  Marsicaanse bruine beer  
•  oessoeribeer  
•  Oost-Siberische bruine beer  
•  panda  
•  pandabeer  
•  poolbeer  
•  reuzenpanda  
•  reuzenpanda's  
•  Syrische bruine beer  
•  Tibetaanse blauwe beer  +

Gangbaarheid

• Het woord beren staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "beren" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Middelengels

Uitspraak

• IPA: /bɛːrən/

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Angelsaksische beran

Werkwoord

beren

1. dragen

Schrijfwijzen

• baren
• bearen
• beoren

Overerving en ontlening

• Engels: bear
• Schots: bere, beir
• Yola: ber

Middelnederduits

Zelfstandig naamwoord

beren

1. meervoud van bere

Middelnederlands

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Oudnederlandse beran

Werkwoord

beren

1. dragen

Schrijfwijzen

• bēren

Verwijzingen

• Middelnederlands woordenboek - Instituut voor de Nederlandse taal