maan

Maan

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  maan    (hulp, bestand)
• IPA: / man / (1 lettergreep); /maːn/

Woordafbreking

• maan

Woordherkomst en -opbouw

• erfwoord, in de betekenis van ‘satelliet’ voor het eerst aangetroffen in 901

afkomstig van: Middelnederlands: mane Oudnederlands:  māno   Germaans: *mēnô Indo-Europees: *mḗh₁n̥s

Verwant in Germaans: West: Engels: moon (Angelsaksisch: mōna), Duits: Mond, (Oudhoogduits: māno), Fries: moanne, moune (Oudfries: mōna) Noord: Zweeds/Deens/Noors: måne, (Oudnoords: máni), IJslands/Faeröers: máni Oost: Gotisch: mena

Andere Indo-Europese talen: Romaans: Latijn: mensis, Catalaans/Spaans/Aroemeens: mes, Frans: mois, Italiaans: mese, Portugees: mês, Reto-Romaans: mais, Siciliaans: misi, Venetiaans: méxe Slavisch: Russisch/Wit-Russisch: месяц (mesjac), Oekraïens: місяць (misjac), Bulgaars: месец (mesec, mesets), Servo-Kroatisch: месец, mesec, Sloveens: mesec, Tsjechisch: měsíc, Kasjoebisch: miesąc, miesądz, Pools: miesiąc, Hoogsilezisch: mjeśůnček , mjeśůnc, Slowaaks: mesiac, Nedersorbisch: mjasec Keltisch: Welsh: mis, Iers: mí (Oudiers: mí) Manx: mee, Schots-Gaelisch: mìos Baltisch: Lets: mēnesis, mēness, Litouws: mėnuo Andere: Grieks: μήνας (mìnas) (Oudgrieks: μήν (men)), Albanees: muaj, Armeens: ամիս (amis), Perzisch: ماه (mah), مه (mæh), مانگ (mang)

• [3] Herkomst: Jiddisj

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	maan	manen
verkleinwoord	maantje	maantjes

Zelfstandig naamwoord

de maan v / m

1. (astronomie) met "de" maan wordt de natuurlijke satelliet bedoeld, die in een baan rond de aarde draait

   ▸ Die nacht was het volle maan, zó fel dat ik bijna een krant zou kunnen lezen.

2. (astronomie) een satelliet die in een baan rond een planeet draait
3. (Jiddisch-Hebreeuws) oud gebruik waarbij voorafgaand aan de huwelijkssluiting tot het bruidspaar een wens gericht wordt

Synoniemen

• satelliet, wachter

Hyponiemen

   

Rode Halvemaan bijmaan bloedmaan halvemaan helemaan ijsmaan kunstmaan nieuwe maan nieuwemaan ondermaans paasmaan volle maan vollemaan wassende maan zilveren maan

Afgeleide begrippen

   

Amerikaanse maanvlinder Maanfeest bonte maansluiper donkere maanmot donkere maanpalpmot grote maanvlekpriemkever kleine maanvlekpriemkever maanatlas maanauto maanbaan maanbasis maanbeen maanbeschrijving maanbeving maanblind maanbloem maanbrief maancirkel maancyclus maand maandag maaneclips maaneffect maanfase maanfoto maangestalte maangod maangodin maangrond maanillusie maanjaar maankaart maankalender maankoek maankoekje maankop maankrans maankrater maankruid maanlander maanlanding maanlandschap maanlicht maanloos maanmaand maanman maanmonster maanmot maannacht maanolie maanoppervlak maanpak maanpalpmot maanpool maanraket maanreiziger maanring maansatelliet maanschaduw maanschijf maansikkel maansloep maansluiper maansnuituil maanstand maansteen maanstof maanstraal maansverduistering maantandvlinder maantop maanuiltje maanvaren maanverlicht maanverzameling maanvis maanvlek maanvlekpriemkever maanvlinder maanvlucht maanvormig maanwaarts maanwagen maanwandeling maanwater maanwaterjuffer maanzaad maanzand maanzee maanziek maanziekte maneblusser manen manenduif manengans manenhert manenkam manenrob manenschaap manenuil manenzwijn maneschijn manestraal verdonkeremanen

Uitdrukkingen en gezegden

• Als de maan vol is, schijnt zij overal

Stoett-1453

• Naar de maan lopen

hou op met zeuren en ga weg

• Naar de maan zijn

voorbij zijn

• Tegen de maan blaffen

iets doen wat totaal niet helpt

Verwante begrippen

• hemellichaam, hemelobject, planeet, zon, zonnestelsel

Anagrammen

• naam

Vertalingen

    1.   

Afrikaans: maan (af) Arabisch: قَمْر (ar) (qámar) Atayal: viating, vuyatsin Baskisch: ilargi (eu) Duits: Mond (de) m Engels: moon (en) Fins: kuu (fi) Frans: lune (fr) Grieks: φεγγάρι (el) o (fengári) Hopi: muuyaw Iers: gealach (ga) v IJslands: tungl (is),máni (is) Inupiak: taqiq‎ (ik) Italiaans: luna (it) v Japans: Kanji: 月 (ja) Hiragana: つき (ja) Romaji: tsuki (ja)

Kituba: ngonde Latijn: luna (la) v Oekraïens: місяць (uk) m (misjač') Perzisch: ماه (fa) (maah) Pools: księżyc (pl) m Russisch: луна (ru) v (luna)，месяц (ru) m （mésjac） Schots-Gaelisch: gealach (gd) v Servisch: mesec (sr) Sichuan Yi: ꆪ (ii) Siraya: vural, vuran, buan Slowaaks: mesiac (sk) m Spaans: luna (es) Taroko: idass Turks: ay (tr) Twi: mununkum (tw) Vietnamees: vệ tinh (vi), mặt trăng (vi) Welsh: lleuad (cy) v, lloer (cy) v Zweeds: måne (sv) g

Werkwoord

vervoeging van
manen

maan

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van manen
   

   • Ik maan. 

2. gebiedende wijs van manen
   

   • Maan! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van manen
   

   • Maan je? 

Gangbaarheid

• Het woord maan staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "maan" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Afrikaans

Uitspraak

• IPA

  /mɑːn/

  geluid

Woordafbreking

• maan

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	maan	mane

Zelfstandig naamwoord

maan

1. maan