breed

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  breed    (hulp, bestand)
• IPA: / bret / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• breed

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘wijd’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 851

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	breed	breder	breedst
verbogen	brede	bredere	breedste
partitief	breeds	breders	-

Bijvoeglijk naamwoord

breed

1. van grote afmeting in de zijdelingse richting

   • Zo'n Hummer is wel een erg brede auto. 

   ▸ Gespannen zette ik mijn tent op: om mezelf af te leiden en dieren af te schrikken begon ik hard te fluiten en ik wierp af en toe een blik op de brede vallei onder me.

   ▸ 'Dit kan dus niet,' mompelde hij toen hij de bedragen las. Toen Jeroen de bedragen nogmaals bij elkaar optelde, kwam hij echter tot dezelfde eindconclusie. 'Dit kan dus wél. ' De glimlach op zijn gezicht werd breder.

2. het ~ hebben: welvarend zijn

   • Zij hadden het niet zo breed in die akelige tijd. 

3. bij een rechthoek de lengte van de korte zijde

   • het huis is 10 meter lang, 6 meter breed en 5 meter hoog. 

4. breed publiek: het algemene publiek

   ▸ Wiggers krijgt de koninklijke onderscheiding voor "zijn inzet voor het innovatieve en inclusieve karakter van de dansproducties, zijn bijdrage aan het voor een breed publiek toegankelijk maken van moderne dans en het betrekken van de regio bij het dansgezelschap", aldus een verklaring van het Koninklijk Huis.

5. betrekking hebbend op het grote geheel

   ▸ Werelderfgoecentrum: Daarmee begint een nieuw hoofdstuk in de opvang van zeehonden. In het gloednieuwe Werelderfgoedcentrum Waddenzee wordt niet alleen gezorgd voor zieke zeehonden (er is ook een speciale lift om ze te vervoeren), maar krijgen de bezoekers ook "het bredere verhaal over de Waddenzee".

Antoniemen

• smal

Hyponiemen

   

EU-breed Maasbree Statenbreed bedrijfsbreed bedrijfstakbreed branchebreed coalitiebreed concernbreed duimbreed eurobreed gemeentebreed groepsbreed haarbreed handbreed hemelsbreed kamerbreed klassenbreed korpsbreed landsbreed metersbreed natiebreed organisatiebreed paginabreed personeelsbreed regiobreed rijksbreed schoolbreed sectorbreed sportbreed stadsbreed strobreed universiteitsbreed vingerbreed voetbreed weegbree ziekenhuisbreed

Afgeleide begrippen

   

Breestraat Breevast Breeveertien Breezand Grauers breedbek Kaapse breedbek brede bandpalpmot brede blinkslak brede duinkruiper brede dwergbloedbij brede geelgerande watertor brede geelvlekwortelmot brede haakspiegelmot brede kwelderloper brede langsprietmot brede ringsprietslak brede roodkruin brede sikkelwants brede strandschelp brede vlakjesmot brede watertreder brede wespenorchis brede wespenorchisje brede wespenorchissen brede wielwebspin brede zesvlekpalpmot breed groefkopje breed knotje breed probleemspinnetje breed-breed-smal breedarmig breedband breedbandig breedbeeld breedbek breedbekken breedbladig breedborst breeddenkend breedflenzig breedfok breedgebouwd breedgedragen breedgerand breedgeschouderd breedgetakt breedheid breedheupig breedlachend breedlipneushoorn breedneusapen breedopgezet breedparkeerder breedschalig breedschouderig breedspectrum breedspectrumantibioticum breedspoor breedsprakig breedstraler breedte breedtoppig breeduit breedvoerig breedvoet breedwerpig breefok breeveertien echte breedborst gewone breedborst ovale breedborst verbreden

Uitdrukkingen en gezegden

• Die het breed heeft, laat het breed hangen

als iemand veel geld heeft kan die veel bezitten

• Een brede rug hebben

veel kunnen verdragen

• Het is zo breed als het lang is

hoe er ook naar iets gekeken wordt maakt niet uit, de uitkomst is altijd hetzelfde

• Het is zo lang als het breed is

hoe er ook naar iets gekeken wordt maakt niet uit, de uitkomst is altijd hetzelfde

• Het niet breed hebben

niet veel inkomsten of bezit hebben

Vertalingen

Onderstaande vertalingen dienen nagekeken te worden en omgezet in de bovenstaande tabellen. Nummers na de vertalingen komen niet noodzakelijk overeen met de opgegeven definities. Voor meer uitleg zie WikiWoordenboek:Hoe vertalingen nakijken.

    1.   

Engels: broad (en) Fins: leveä (fi) Frans: ample (fr) Hongaars: széles (hu)

Papiaments: anchu Pools: szeroki (pl) m Spaans: ancho (es), amplio (es)

Gangbaarheid

• Het woord breed staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "breed" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Afrikaans

Uitspraak

• geluid

stellend	attributief	vergrotend	overtreffend
breed	breë	breër	breedste

Bijvoeglijk naamwoord

breed

1. breed

   «Botman het gesê hy neem kennis dat die bespreking nou nie meer primêr oor die US gaan nie, maar oor die breër saak van Afrikaans in die hoër onderwys in ’n grondwetlike konteks.»

   Botman zei dat hij er kennis van genomen had dat de discussie nu niet meer in de eerste plaats over de Universiteit van Stellenbosch ging, maar over de bredere zaak van het Afrikaans in het hoger onderwijs binnen een grondwettelijke context.

Engels

Uitspraak

• Geluid:  breed (VS)    (hulp, bestand)
• IPA:

vervoeging
onbepaalde wijs	to  breed
he/she/it	breeds
verleden tijd	bred
voltooid deelwoord	bred
onvoltooid deelwoord	breeding
gebiedende wijs	breed

Werkwoord

breed

1. overgankelijk fokken, kweken, telen
2. onovergankelijk zich voortplanten (van dieren of planten), jongen

enkelvoud	meervoud
breed	breeds

Zelfstandig naamwoord

1. ras, soort
2. (pejoratief) halfbloed (m.n. in de VS)