eekhoorn

[1.1] Een gewone eekhoorn (Sciurus vulgaris).

[2] De nachtvlinder Stauropus Stauropus fagi wordt ook eekhoorn genoemd.

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  eekhoorn    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈekhɔr^ən / (2 of 3 lettergrepen); /ˈekˌhɔːrn/

Woordafbreking

• eek·hoorn

Woordherkomst en -opbouw

• erfwoord: volksetymologisch vervormd uit Middelnederlands eencoren / ecorn, dat teruggaat op Oergermaans *aikwernan-, aanpassing aan oudere nom. *aikwur, gen. *īkuraz, wijzend op een geredupliceerde Indo-Europese wortel (nom.) *h₂éi-h₂ur, (gen.) *h₂i-h₂urós, in de betekenis van ‘knaagdier’ voor het eerst aangetroffen in 1287

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	eekhoorn	eekhoorns
verkleinwoord	eekhoorntje	eekhoorntjes

Zelfstandig naamwoord

de eekhoorn m

1. (knaagdieren) benaming voor knaagdieren uit de familie Sciuridae 

   • Voordat mijn vrouw kan genieten van de noten van onze notenboom, heeft de eekhoorn ze al gestolen. 

   ▸ Ik hoopte stiekem een beer te kunnen zien baden in de rivier, maar was ook wel tevreden met alle herten, eekhoorns, marmotten, vogels en de Amerikaanse adelaar.

   1. (Nederland), België) roodbruin knaagdier met lange pluimige staart dat vooral in bomen leeft Sciurus vulgaris 

      • De eekhoorn is van veel kinderen het lievelingsdier. 

2. (vlinders) soort nachtvlinder Stauropus (Stauropus) 

Hyperoniemen

• boomeekhoorns, eekhoorns, knaagdieren, zoogdieren, viervoeters, gewervelden, chordadieren, dieren

Verwante begrippen

• Afghaanse grondeekhoorn, Afrikaanse dwergeekhoorn, Afrikaanse grondeekhoorn, amazonedwergeekhoorn, Amerikaanse rode eekhoorn, antilopegrondeekhoorn, arctische grondeekhoorn, arizona-eekhoorn, aubinn-eekhoorn, Aziatische dwergeekhoorn, Barbarijse grondeekhoorn, beecroftstekelstaarteekhoorn, Beldings grondeekhoorn, borneo-eekhoorn, Braziliaanse eekhoorn, breedstaarteekhoorn, buideleekhoorn, böhmeekhoorn, Californische grondeekhoorn, Canadese vliegende eekhoorn, celebeslangneuseekhoorn, Columbiaanse grondeekhoorn, Chinese gestreepte boomeekhoorn, Chinese rotseekhoorn, Daurische grondeekhoorn, dertienstreepgrondeekhoorn, douglaseekhoorn, driestrepige palmeekhoorn, dwerggrondeekhoorn, dwergstekelstaarteekhoorn, finlaysonklappereekhoorn, franklingrondeekhoorn, gele grondeekhoorn, gestreepte buideleekhoorn, gevlekte grondeekhoorn, gewone vliegende eekhoorn, grijsbuikeekhoorn, grijze eekhoorn, grijze suikereekhoorn, grote gevlekte boomeekhoorn, grote roodschenkeleekhoorn, grote suikereekhoorn, grote vliegende eekhoorn, harrisgrondeekhoorn, Indische palmeekhoorn, Japanse eekhoorn, Kaapse grondeekhoorn, kaukasuseekhoorn, kleine buideleekhoorn, kleine zonne-eekhoorn, kongo-eekhoorn, langstaartgrondeekhoorn, mantelgrondeekhoorn, Mexicaanse grondeekhoorn, Midden-Amerikaanse bergeekhoorn, mohavegrondeekhoorn, nelsongrondeekhoorn, Noord-Amerikaanse vliegende eekhoorn, oliepalmeekhoorn, ongestreepte grondeekhoorn, oostelijke wangzakeekhoorn, Pallas' eekhoorn, panamadwergeekhoorn, pelstekelstaarteekhoorn, Peruaanse witnekeekhoorn, richardsongrondeekhoorn, rondstaartgrondeekhoorn, roodkopeekhoorn, roodstaartboomeekhoorn, roodstaarteekhoorn, rotsgrondeekhoorn, ruwenzorizonne-eekhoorn, Siberische grondeekhoorn, stompstaarteekhoorn, suikereekhoorn, townsendgrondeekhoorn, tweekleurige reuzeneekhoorn, uintagrondeekhoorn, vierstrepige palmeekhoorn, vijfstrepige palmeekhoorn, Voor-Indische reuzeneekhoorn, washingtongrondeekhoorn, West-Afrikaanse gestreepte eekhoorn, westelijke dwergeekhoorn, westelijke grijze eekhoorn, witkelige vliegende eekhoorn, witstaarteekhoorn, zwarte eekhoorn, zwartneusklappereekhoorn

Hyponiemen

• aardeekhoorn, Amerikaanse dwergeekhoorn, boomeekhoorn, dwergeekhoorn, grondeekhoorn, klappereekhoorn, langneuseekhoorn, palmeekhoorn, reuzeneekhoorn, roodschenkeleekhoorn, rotseekhoorn, stekelstaarteekhoorn, vliegende eekhoorn, wangzakeekhoorn, witnekeekhoorn, zonne-eekhoorn

Afgeleide begrippen

• rode eekhoorn van Neder-Californië
• eekhoornbont, eekhoornboomkikker, eekhoorngras, eekhoornkoekoek, eekhoornmarmot, eekhoornmuis, eekhoornnest, eekhoornvis, eekhoornvlinder, eekhoornzwenkgras

Hyponiemen (in taxonomische zin)

• Indien eekhoorn wordt beschouwd als individu van de familie of andere groep eekhoorns zie dan Hyponiemen eekhoorns

Vertalingen

    1. benaming voor knaagdieren uit de familie Sciuridae   

Afrikaans: eekhorinkie (af) Albanees: ketër (sq) m Baskisch: katagorri (eu) Bosnisch: vjeverica (bs) v Bretons: gwiñver (br) m, kazh-koad (br) m Bulgaars: ка́терица (bg) (káterica) v Catalaans: esquirol (ca) m Deens: egern (da) o Duits: Eichhörnchen (de) o Engels: squirrel (en) Erzja: ур Esperanto: sciuro (eo) Estisch: orav (et) Faeröers: íkorni (fo) m Fins: orava (fi) Frans: écureuil (fr) m Fries: iikhoarn (fy), iikhoarntsje (fy) Friulisch: sghirat, sghirate Galicisch: esquío (gl) Grieks: σκίουρος (el) (skiuros) m Hebreeuws: סנאי (he) (sna'í) m Hongaars: mókus (hu) Iers: iora (ga) m, madra crainn (ga) IJslands: íkorni (is) m Indonesisch: bajing (id) Interlingua: sciuro (ia), scuriolo (ia) Italiaans: scoiattolo (it) m Japans: 栗鼠 (ja) (りす, risu) klassiek Nahuatl: techalotl (nci) Kroatisch: vjeverica (hr) v Ladino: schirata v Latijn: Sciurus vulgaris (la)

Lets: vāvere (lv) v Litouws: voverė (lt) v Luxemburgs: Kaweechelchen (lb) o Macedonisch: верверица (mk) (ververica) v Maltees: skwiril (mt) Nederduits: Ekkern (nds) m, Eker (nds) m, Katteker (nds) m Nedersorbisch: njewjericka (dsb) Noors: ekorn (no) m/o Nynorsk: ekorn (nn) o, ikorn (nn) o Occitaans: esquiròl (oc) m Oekraïens: білка (uk) (bílka) v Oppersorbisch: wjewjerčka (hsb) Pools: wiewiórka (pl) v Portugees: esquilo (pt) m Quechua: waywacha (qu) Roemeens: veveriță (ro) v Reto-Romaans: stgilat (roh) m Romani: viaveritsa v Russisch: белка (ru) (bélka) v Sami: oarri Sardisch: schirrittu (sc) m, schirrimatta (sc) v, iscojàttulu (sc) m Schots-Gaelisch: feòrag (gd) v Servisch: веверица (sh) (vȅverica) v Sloveens: veverica (sl) v Slowaaks: veverica (sk) v Spaans: ardilla (es) v Tsjechisch: veverka (cs) v Turks: sincap (tr) Welsh: gwiwer (cy) v Wit-Russisch: вавёрка (be) (vavjórka) v Wymysoojs: achkienła (wym) o Yucateeks: kuʼuk Zweeds: ekorre (sv) g

Gangbaarheid

• Het woord eekhoorn staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "eekhoorn" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.