knoop

[1]: knoop

[3]: knoop

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  knoop    (hulp, bestand)
• IPA: / knop / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• knoop

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘ronde sluiting aan kleding’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1265

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	knoop	knopen
verkleinwoord	knoopje	knoopjes

Zelfstandig naamwoord

de knoop m

1. (textielindustrie), (scheepvaart) een vastgetrokken lus in garen, draad, koord of touw om daarin een verdikking te maken, om einden ervan aan elkaar te bevestigen of ter bevestiging aan een ander voorwerp of weefsel

   • Aan beide einden van het springtouw zit een knoop zodat het niet zo gauw uit de hand zal schieten. 

2. (scheepvaart), (eenheid) een snelheidsmaat die in de zeevaart gebruikt wordt

   • Een knoop is een zeemijl per uur, ongeveer 1,8 kilometer per uur. 

3. (textielindustrie), (kleding) een meestal schijfvormig voorwerp met draden vastgezet op een kledingstuk ter afsluiting daarvan

   • De knoop was van zijn blouse gesprongen. 

4. vloek

   • Hij legde er een knoop op. 

Hyponiemen

   

achtknoop boerenknoop broeksknoop drukknoop duizendknoop garenknoop gelidknoop halmknoop maasknoop manchetknoop oudewijvenknoop peesknoop rolladeknoop (1) schildknoop schippersknoop sinusknoop stengelknoop stofknoop strikknoop valreepsknoop verkeersknoop vissersknoop wantknoop waterknoop weversknoop zeemansknoop zenuwknoop

Afgeleide begrippen

   

knoopbatterij knoopcel knoopgras knoopkruid knooplook knoopmier knooppunt knoopsgat knoopsluiting knoopwerk knopendraaier knopenlijn knopenschrift

Verwante begrippen

• [1] ankersteek, borduurgaas, kant, kink, macramé, mastwerp, mastworp, paalsteek, schiemanswerk, schootsteek, slipsteek, steek, stramien, splitsen, strik, tapijt, tuigage, vlecht
• [2] log, logboek, logglas, zeemijl per uur, kilometer per uur, meter per seconde

Uitdrukkingen en gezegden

• knoop in je zakdoek

als geheugensteuntje

• de gordiaanse knoop doorhakken

een probleem oplossen door een onverwachte maatregel

• knopen doorhakken

beslissingen nemen

∗ Over de extra koopkrachtmaatregelen worden vandaag geen knopen doorgehakt. Het kabinet gaat eerst nog eens alle voorstellen uit de Tweede Kamer bekijken. Later wordt het debat over de Voorjaarsnota hervat.

∗ Na jarenlange discussie hakte de provincie eind vorig jaar de knoop door: de rondweg om Zenderen komt langs de A1/A35 te liggen, buigt dan af bij knooppunt Azelo, om vervolgens de Haar-es bij Bornerbroek te doorsnijden. Kosten: ruim 50 miljoen euro.

• de eindjes aan elkaar moeten knopen

arm zijn

• de knopen aan zijn jas tellen

hij weet niet te kiezen, een aftelversje moet de beslissing brengen

• in de knoop zitten

een onoplosbaar probleem hebben

•  Het was een mengeling van heimwee en schuldgevoel en veroorzaakte een onaangename knoop in mijn buik.  

Vertalingen

    1. in een draad   

Armeens: հանգույց (hy) Deens: knude (da) g Duits: Knoten (de) m Engels: knot (en) Fins: solmu (fi) Frans: nœud (fr) m Grieks: κόμπος (el) m Hongaars: csomó (hu) Italiaans: nodo (it) m Japans: 結び目 (ja) (musubime) Koerdisch: گرێ (ku) Lets: mezgls (lv) m Macedonisch: јазол (mk) m

Noors: knute (no) Pools: węzeł (pl) m Portugees: nó (pt) m Russisch: узел (ru) m, клубок (ru) m Schots-Gaelisch: snaidhm (gd) m Siciliaans: ruppu (scn) m Sloveens: vozel (sl) m Spaans: nudo (es) m Swahili: fundo (sw) Tsjechisch: uzel (cs) m Turks: düğüm (tr) Zweeds: knop (sv) g, knut (sv) g, stek (sv) g

    2. snelheidsmaat   

Deens: knob (da) g Duits: Knoten (de) m Engels: knot (en) Fins: solmu (fi) Frans: nœud (fr) m Grieks: κόμβος (el) m Italiaans: nodo (it) m Japans: ノット (ja) Lets: mezgls (lv) m Macedonisch: јазол (mk) m

Noors: knop (no) Portugees: nó (pt) m Russisch: узел (ru) m Schots-Gaelisch: mìle-mara (gd) m Sloveens: vozel (sl) m Spaans: nudo (es) m Swahili: fundo (sw) Tsjechisch: uzel (cs) m Turks: deniz mili (tr) Zweeds: knop (sv) g

    3. aan een jas e.d.   

Arabisch: زر (ar) m Armeens: կոճակ (hy) Avaars: маргъал (av) Bosnisch: dugme (bs) o Bulgaars: копче (bg) o Chinees: 釦子 (zh), 扣子 (zh) (kòu zi) Duits: Knopf (de) m Engels: button (en) Fins: nappi (fi) Frans: bouton (fr) m Grieks: κουμπί (el) o Hongaars: gomb (hu) IJslands: tala (is) v, hnappur (is) m Italiaans: bottone (it) m Japans: ボタン (ja) Koerdisch: دوگمه‌ (ku), قۆپچه‌ (ku) Kroatisch: gumb (hr) m, dugme (hr) o

Macedonisch: копче (mk) o Nederlands: knoop (nl) m Noors: knapp (no) m Papiaments: boton Perzisch: دگمه (fa) (dogme), تکمه (fa) (tokme) Pools: guzik (pl) m Portugees: botão (pt) m Russisch: пуговица (ru) v Servisch: Cyrillisch: дугме (sr) o Westers: dugme (sr) o Sloveens: gumb (sl) m Spaans: botón (es) m Swahili: kitufe (sw) Tsjechisch: knoflík (cs) m Turks: düğme (tr)

Werkwoord

vervoeging van
knopen

knoop

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van knopen
   

   • Ik knoop. 

2. gebiedende wijs van knopen
   

   • Knoop! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van knopen
   

   • Knoop je? 

Gangbaarheid

• Het woord knoop staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "knoop" herkend door:

98 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.