muts

[1] Een man met een muts.

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  muts    (hulp, bestand)
• IPA: /mʏʦ/

Woordafbreking

• muts

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het middeleeuws Latijn, in de betekenis van ‘hoofddeksel’ voor het eerst aangetroffen in 1373

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	muts	mutsen
verkleinwoord	mutsje	mutsjes

Zelfstandig naamwoord

de muts v

1. (hoofddeksel) hoofddeksel van textiel zonder harde rand

   • Zet je muts op! Het vriest buiten. 
   • Zo'n 96 procent van alle klussen is inmiddels ingevuld. Het gaat dus om ‘de laatste wapperende handen’, laat Van der Herberg weten. Ook kan de stichting nog nieuwe, zachte handdoeken gebruiken. Mooi verpakt met een touwtje of strikje eromheen. Die worden dan meegegeven in de pakketten. Vorig jaar ging het om gebreide mutsen en sjaals. Een ‘warm extraatje’, bij de levensmiddelen.  

   ▸ Soms ook gehuld in een schapevacht, een ruige muts op het hoofd en een ketting in de hand. Of verkleed als duivels... 'Zijn hier ook stoute kinderen? ??

2. (biologie) netmaag, een van de vier magen van herkauwers
3. (biologie), (informeel) volkse benaming voor vagina
4. (scheldwoord) een scheldwoord voor een vrouw ('trut')

   • Die bemoeizuchtige, oude muts moest ook een voornaam hebben, maar zij had hem nog nooit gehoord. 

5. (scheldwoord) een onhandige of domme vrouw

   • Dat ik de grootste muts van de hele school ben is al erg genoeg. 

Hyponiemen

   

alpinomuts badmuts baskenmuts belmuts berenmuts bisschopsmuts bivakmuts bontmuts bovenmuts feestmuts grenadiersmuts huismuts huzarenmuts ijsmuts kaboutermuts kapoetsmuts kardinaalsmuts karpoetsmuts kerstmuts klapmuts knipmuts kokmuts koksmuts kozakkenmuts kwartiermuts matrozenmuts mopmuts nachtmuts narrenmuts ondermuts papenmuts pelsmuts pinnenmuts politiemuts pulmmuts puntmuts schaatsmuts slaapmuts slaapmutske sufmuts theemuts tipmuts topmuts trekmuts veldmuts vrijheidsmuts wortelmuts zwemmuts

Afgeleide begrippen

• mutshoed, mutsig, mutslangoer, mutsmangabey, mutsvleermuis

Vertalingen

    1. hoofddeksel van textiel zonder harde rand.   

Afrikaans: mus (af) Duits: Mütze (de) v Engels: cap (en), bonnet (en) Fins: hilkka (fi) Frans: bonnet (fr) m Italiaans: berretto (it) m

Papiaments: bonèchi Russisch: шапка (ru) v Spaans: gorro (es) m, bonete (es) m Turks: başlık (tr) Zweeds: mössa (sv) m

Gangbaarheid

• Het woord muts staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "muts" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.