cis

onverbogen	cis
verbogen	-

Nederlands

[A] (muziek) van Duits Cis, in de betekenis van ‘met een halve toon verhoogde c’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1832 ^[1] ^[2]

c met het achtervoegsel -is

[B] van Latijn cis vz "aan deze kant van"
- als aanduiding voor 'identificatie met dezelfde sekse (of gender) als bij de geboorte' via Amerikaans Engels cis
  De introductie en de verbreiding van in laatstgenoemde betekenis is geïnspireerd door het werk van de Duitse seksuoloog V. Sigusch . De term raakte in Nederland in 2014 bekend door de aangekondigde mogelijkheid op Facebook om uit 56 genderidentiteiten te kiezen. ^[3]

[A] de cis v / m

(muziek) een met een halve toon verhoogde toon "c"
- De toon “cis” klinkt in de getempereerde stemming, gelijk aan de toon “des”.
(muziek) de grondtoon (tonica) van de “cis-mineurtoonladder”, tevens een korte aanduiding van die toonladder
- Op de notenbalk van een sonate in cis, staan vier kruisen als voortekens.
(muziek) de grondtoon van het “cis-mineurakkoord”, de kleine drieklank op de eerste trap (tonica-akkoord) van de kleinetertstoonladder op die toon
- De drie tonen van het cis-mineurakkoord (symbool: C#m) in grondligging, zijn: cis - e - gis.

1. verhoogde toon c

2. cis-kleinetertstoonladder

3. cis-mineurgrondakkoord

[B] cis

(scheikunde) gelegen aan dezelfde kant van een dubbele binding of centraal atoom (binnen een molecuul)
▸ Vetzuren in voeding kunnen dus dubbele bindingen met een cis of trans configuratie vertonen. De cis configuratie is de vorm, waaronder de meeste natuurlijke vetzuren voorkomen.^[4]
(lhbt) (neologisme) met een geslachtelijke identiteit die overeenkomt met de biologische sekse bij geboorte
▸ Weinig letters, doch één van de heetste hangijzers in de transgender-game. Een cis male is iemand die geboren is als man, en die zich met het mannelijke gender kan identificeren. Een gewone man dus, want de mentale en fysieke seksen zitten gebroederlijk op één lijn. De term 'gewoon' is echter niet zo gewoon, dus man wordt cis man. Ditzelfde geldt voor cis vrouwen. Er is ook weerstand tegen de term, omdat deze weer nadelige connotatie zou meebrengen voor non-transgenders.^[5]