pedaal

Pedaal voor de bass drum van een drumstel

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  pedaal    (hulp, bestand)
• IPA: / peˈdal / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• pe·daal

Woordherkomst en -opbouw

• van Frans pédale, in de betekenis van ‘hefboom met de voet bediend’ voor het eerst aangetroffen in 1557

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	pedaal	pedalen
verkleinwoord	pedaaltje	pedaaltjes

Zelfstandig naamwoord

pedaal m/o

1. (techniek) met de voet te bedienen hefboom voor de bediening van apparaten, machines en (muziek-)instrumenten, het aandrijven of besturing van vaar-, voer- of vliegtuigen

   • Nu vraag ik je: "Welk pedaal wordt het meest gebruikt: het gas- of rempedaal?". 

2. (muziekinstrument) het voetklavier van een orgel
3. (muziekinstrument) een van de bedieningsorganen van een harp, pauk, piano enz.

Synoniemen

• [1] trapper
• [2] voetklavier

Antoniemen

• [1] handel
• [2] toets

Hyperoniemen

• [1] aandrijving
• [1,2.3] bedieningsorgaan

Hyponiemen

• fietspedaal, gaspedaal, voetpedaal, pianopedaal

Afgeleide begrippen

• [1] pedaalemmer
• [2] pedaalmanuaal, pedaalklavier
• [3] pedaalvleugel, pedaalharp, pedaalpauk, pedaalklavechord

Verwante begrippen

• [1] auto, fiets, harmonium, machine, naaimachine, legertank, vliegtuig, werktuig
• [2] klavier, orgel
• [3] drumstel, harp, hi-hat, muziekinstrument, piano, vibrafoon

Vertalingen

    1. met de voet te bedienen hefboom   

Duits: Pedal (de) o Engels: pedal (en)

Frans: pédale (fr) v Spaans: pedal (es) m

    2. voetklavier van een orgel   

Duits: Pedal (de) m Engels: pedal keyboard (en) Frans: pédalier (fr) m

    3. met de voet te bedienen hefboom van een muziekinstrument   

Duits: Pedal (de) o Engels: pedal (en) Frans: pédale (fr) v

Gangbaarheid

• Het woord pedaal staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "pedaal" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.