donderen
Nederlands
Uitspraak
Woordafbreking
- don·de·ren
Woordherkomst en -opbouw
- In de betekenis van ‘hard lawaai maken, o.a. van donder’ voor het eerst aangetroffen in 1240 [1]
- afgeleid van donder met het achtervoegsel -en [2]
stamtijd | ||
---|---|---|
onbepaalde wijs |
verleden tijd |
voltooid deelwoord |
donderen /ˈdɔndərə(n)/ |
donderde /ˈdɔndərdə/ |
gedonderd /ɣəˈdɔndərt/ |
zwak -d | volledig |
Werkwoord
donderen
- onpersoonlijk, (meteorologie) het weerklinken van luid gerommel ten gevolge van bliksemontlading
- Het donderde in de verte.
- inergatief op luide en barse toon een bevel geven of zijn ongenoegen uiten
- "Koppen dicht!" donderde hij.
- ergatief (informeel) (met veel lawaai) ergens af-/uitvallen
- Ze struikelde en donderde met veel gedruis de trap af.
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
|
Uitdrukkingen en gezegden
- het in Keulen horen donderen
- heel erg verbaasd zijn
- ▸ Geen burger? Ik keek alsof ik het in Keulen hoorde donderen. Dit kon niet waar zijn. Wat een tegenvaller, nou moest ik nog twee uur op mijn burger wachten.[3]
Vertalingen
1. het weerklinken van luid gerommel ten gevolge van bliksemontlading.
2. op luide en barse toon een bevel geven of zijn ongenoegen uiten.
3. met veel lawaai ergens afvallen.
Gangbaarheid
- Het woord donderen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "donderen" herkend door:
99 % | van de Nederlanders; |
99 % | van de Vlamingen.[4] |
Meer informatie
- Zie Wikipedia voor meer informatie.
Verwijzingen
- ↑ "donderen" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ donderen op website: Etymologiebank.nl
- ↑ Tim Voors“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be