donderpreek

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  donderpreek    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• don·der·preek

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  donder  en  preek 

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	donderpreek	donderpreken
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

de donderpreek v / m

1. felle, strenge, onvriendelijke toespraak om iemand de les te lezen en waarop soms een straf volgt

   • Abraham Kuyper was tegen de integratie van gereformeerden met andere bevolkingsgroepen - ‘soevereiniteit in eigen kring’ - en dus meden wij met name katholieken. Dat waren ongelovigen die het verdienden om te branden in de hel. Verder kon de waarheid alleen worden gevonden in de Koran, nee, de Bijbel, en omdat kinderen in die waarheid dienden te worden opgevoed, las mijn vader - Gods plaatsvervanger op aarde - ons daar tweemaal daags na het eten uit voor. Ook op school werden we uit de Bijbel voorgelezen en elke week leerden we nieuwe psalmen uit ons hoofd. ’s Zondags stortte de dominee in zijn zwarte toga, de armen dreigend geheven, zijn donderpreken over ons uit. 
   • Cd-recensie: Magma is rockende donderpreek: In de niet-extreme metal is de Franse band Gojira de laatste jaren de blikvanger. Gojira maakt donkere maar progressieve postrock en metal, die ook nog eens ergens over gaat. De band, afkomstig uit Bayonne (in Frans Baskenland), zingt bij voorkeur over de roofbouw die de mens pleegt op de natuur en daar bouwen de mannen geen al te vrolijke liedjes omheen.  

   ▸ 'Ik had een donderpreek verwacht, in het ergste geval om verstoten te worden zoals vroeger met lichtzinnige dochters gebeurde'Toen ze allebei in lachen uitbarstten voelde het als een bevrijding.

Synoniemen

• berisping, donderspeech, tirade, vermaning, zedenpreek

Antoniemen

• lofuiting

Vertalingen

    1. felle, strenge, onvriendelijke toespraak om iemand de les te lezen en waarop soms een straf volgt   

Engels: fire-and-brimstone sermon (en)

Gangbaarheid

• Het woord donderpreek staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "donderpreek" herkend door:

95 %	van de Nederlanders;
90 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.