lijden
Niet te verwarren met: leiden, Leiden |
- lij·den
- In de betekenis van ‘verduren, ondergaan’ voor het eerst aangetroffen in 1265 [1]
- van Middelnederlands liden [2][3][4]
stamtijd | ||
---|---|---|
onbepaalde wijs |
verleden tijd |
voltooid deelwoord |
lijden |
leed |
geleden |
klasse 1 | volledig |
lijden
- ergatief in ellende verkeren; schade ondervinden;
- ▸ De supermarkten hebben al "tientallen miljoenen" aan schade geleden door blokkade van distributiecentra door boeren. Het gaat over omzet die de winkels mislopen vanwege leveringen die niet kunnen plaatsvinden of producten die bederven, zegt een woordvoerder van branchevereniging CBL tegen NU.nl.[5]
- inergatief smart en ellende ondergaan; verdragen;
- ▸ Wanneer hij 's ochtends wakker werd onder zijn Noorse donzen dekbed, het enige wat hij had bijgedragen aan de inrichting, de Zweden gaven er nog steeds de voorkeur aan om onder gewone dekens kou te lijden, lag er een dunne ijslaag op het waswater in de kan bij zijn wastafelkast, soms was zelfs de pis in de van een blauw patroon voorziene pot onder het bed bevroren.[6]
- (medisch) ~ aan het hebben van een ziekte, aandoening of afwijking (ook fig.)
- Hij lijdt aan een chronische ziekte.
- ▸ Maar mijn basisschoolleraar zei vroeger al dat ik leed aan verbale diarree, omdat ik steeds maar aan het praten was.[7]
- ergatief (vooral nog in iemand mogen ~) dulden, verdragen
- (verouderd), ergatief ervaren, ondergaan, ondervinden, verduren (zonder dat de ervaring zelf negatief hoeft te zijn, zoals wel in bet. 1)
- lijden aan
- Een mens lijdt dikwijls het meest door/van het lijden dat hij vreest
- Het lijdt geen twijfel
Het staat vast, er kan geen enkele twijfel over bestaan
- Scheiden is lijden
Een [echt]scheiding heeft veel vervelende gevolgen
- Wie mooi wil wezen, moet pijn lijden.
voor schoonheid moet je wat over hebben
1. smart en ellende ondergaan
- Het woord lijden staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "lijden" herkend door:
99 % | van de Nederlanders; |
99 % | van de Vlamingen.[8] |
- Zie Wikipedia voor meer informatie.
- ↑ "lijden" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ lijden op website: Etymologiebank.nl
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ Weblink bron “Schade supermarkten door blokkades loopt in de tientallen miljoenen” (05 juli 2022), NU.nl
- ↑ Jan Guillou (vert. Bart Kraamer)“Kop in het zand” (2015), Uitgeverij Prometheus , ISBN 9789044628142
- ↑ Tim Voors“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be