buigen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  buigen    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈbœyɣə(n) / (2 lettergrepen)
  • (Noord-Nederland): /bœʏ̯χə(n)/
  • (Vlaanderen, BrabantLimburg): /bœːɣə(n)/

Woordafbreking

• bui·gen

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘krommen’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 901

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
buigen	boog	gebogen
klasse 2	volledig

Werkwoord

buigen

1. overgankelijk krommend vervormen

   • Hij boog het ijzer. 

   ▸ Langzaam boog hij voorover en hij rechtte daarna met veel moeite zijn rug.

   ▸ De zilte adem van de zee liet de toppen van een overdaad aan palmbomen licht buigen.

2. inergatief een buiging maken

   • Hij boog diep bij de begroeting van de hoge gast. 

3. wederkerend zich ~ over: aandacht besteden aan iets

   • De regeringen zullen zich diep moeten buigen over de problemen ontstaan in de economie. 

4. een bocht maken

   • De weg boog naar rechts. 

Hyponiemen

   

aanbuigen afbuigen doorbuigen inbuigen krombuigen neerbuigen ombuigen opbuigen openbuigen overbuigen rechtbuigen samenbuigen uitbuigen verbuigen vooroverbuigen

Afgeleide begrippen

   

buigbaar buiger buigijzer buiging buigmoment buigproef buigpunt buigspanning buigspier buigsterkte buigtang buigvastheid buigveer buigzaam onbuigzaam

Uitdrukkingen en gezegden

• [3]: zich buigen over...

aandacht schenken aan...

Vertalingen

    1. krommend vervormen   

Duits: biegen (de) Engels: bend (en) Frans: plier (fr), courber (fr)

Oudnoords: liða Russisch: изгибать (ru) Spaans: combar (es)

    2. een buiging maken   

Duits: verbeugen (de)

Engels: bow (en)

    3. aandacht besteden aan iets   

Duits: sich vertiefen (de) in

Engels: bow (en)

Gangbaarheid

• Het woord buigen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "buigen" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.