kennen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  kennen    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈkɛnə(n) / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• ken·nen

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘weten’ voor het eerst aangetroffen in 901
• Van het Proto-Germaanse kannjan-, een causatief van de wortel waar ook kunnen uit is ontstaan.

• erfwoord afkomstig van: Middelnederlands: kennen Oudnederlands: kennen Germaans: *kannijanan

  Verwant in Germaans: West: Engels: ken (Angelsaksisch: cennan), Duits: kennen, (Oudhoogduits: kennen), Fries: kenne (Oudfries: kenna) Noord: Zweeds: känna, Deens: kende, Noors: kjenne, (Oudnoords: kenna), IJslands/Faeröers: kenna Oost: Gotisch: kannjan

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
kennen	kende	gekend
zwak -d	volledig

Werkwoord

kennen

1. overgankelijk bekend, vertrouwd zijn met

   • Ken je de nieuwe overburen al? 

   ▸ De verslagenheid is groot, zegt Van de Laar. "Iedereen kent hem wel in onze wereld. Hij heeft mij en vele anderen in de restaurantwereld gebracht naar waar ze nu staan".

   ▸ Tijdens het koken zat iedereen elkaar continu te stangen alsof we elkaar al jaren kenden.

2. overgankelijk door studie of oefening geleerd hebben

   • Ik ken de leerstof grondig genoeg. 

3. het wel moeten ~: vaak ergens door getroffen worden

   • Je hebt het de laatste maanden wel moeten kennen, zeg! Eerst die ziekte, nu weer dat ongeluk! 

4. overgankelijk iets ondervinden, doormaken, ervaren

   • In de jaren tachtig kende Nederland een langdurige crisis. 

Hyponiemen

• bekennen, erkennen, herkennen, miskennen, onderkennen, ontkennen, terugkennen, toekennen, verkennen, vrijkennen

Afgeleide begrippen

   

eenkennig kenbaar kenbron kencijfer kengetal kenleer kenmerk kenmerkend kennelijk kenner kennis kenobject kenschets kensoort kenspreuk kenteken kentheoretisch kentheorie kenvermogen kenwijsje kenzaad

Verwante begrippen

• kennis
• bekend

Uitdrukkingen en gezegden

   

[1]: Ik kende geen els uit een eik. Ik kon geen els van een eik onderscheiden. Aan de veren kent men de vogel aan het uiterlijk (verzorging/kleding) kun je zien met wat voor iemand je te maken hebt. De kleren maken de man. Aan de vruchten kent men de boom je kunt alleen iemand echt leren kennen door de dingen die doet en de manieren waarop iemand dingen aanpakt Bij het scheiden van de markt, leert men de kooplui kennen als de zaken eenmaal gedaan zijn leer je iemand pas kennen De kaart kennen De tijd kent geen genade de tijd gaat sneller voorbij dan je denkt Geen a voor een b kennen Het klappen van de zweep kennen veel ervaring hebben met iets Het verschil tussen mijn en dijn niet kennen stelen Iets kennen als het ABC Ik ken mijn pappenheimers In de nood leert men zijn vrienden kennen als je in moeilijkheden zit merk je wie echt je vriend is Men moet stegen voor straten kennen Op zijn duimpje kennen iets erg goed kennen Twee kramers kennen elkaar wel Van haver tot gort (kennen) volledig, door en door kennen Wat de boer niet kent dat eet hij niet onbekend maakt onbemind ofwel: als iets onbekend is eten sommige mensen dat niet Zijn pappenheimers kennen Weten hoe diens pupillen zijn de dood kent geen lieve kinderen iedereen gaat dood

Vertalingen

    1. bekend, vertrouwd zijn met   

Duits: kennen (de) Engels: know (en), be acquainted with (en) Frans: connaître (fr) (orthographe traditionnelle, spelling vóór 1990), connaitre (fr) (orthographe rectifiée, spelling ná 1990)

Noors: kjenne (no) Nynorsk: kjenne (nn) Oudnoords: kunna, þekkja

    2. door studie of oefening geleerd hebben   

Duits: kennen (de) Engels: know (en)

Frans: connaître (fr) (orthographe traditionnelle, spelling vóór 1990), connaitre (fr) (orthographe rectifiée, spelling ná 1990) Spaans: conocer (es), saber (es)

Gangbaarheid

• Het woord kennen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "kennen" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Duits

Uitspraak

Geluid:  kennen    (hulp, bestand),  kennen    (hulp, bestand)

• IPA: /ˈkɛnən/

Woordafbreking

• ken·nen

Woordherkomst en -opbouw

• erfwoord Ontwikkeld uit Oudhoogduits kennen (uit Germaans *kannijanan, zie ook bovenstaande) voor het eerst aangetroffen in de 9e eeuw, met het voorvoegsel bi- in de 8e eeuw.

stamtijd
infinitief	verleden tijd	voltooid deelwoord
kennen /ˈkɛnən/	kannte /ˈkantə/	gekannt /gəˈkant/
zwak	volledig

Werkwoord

kennen

1. overgankelijk kennen, bekend, vertrouwd zijn met