heffen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  heffen    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈhɛfə(n) / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• hef·fen

Woordherkomst en -opbouw

• Van Middelnederlands heffen. Verder te herleiden tot het Oudnederlandse hevon en het Proto-Germaanse *haf- (vgl Engels heave, Duits heben, Gotisch hafjan). Er wordt vaak aangenomen dat deze wortel een variant is van de eveneens Proto-Germaanse wortel *hab- en PIE *kap- (waar o.a. Latijn capere en Nederlands hebben weer van zijn afgeleid), maar er zijn ook andere verklaringen.
• In de betekenis van ‘omhoog brengen’ aangetroffen vanaf 1200.
• Oorspronkelijk tot klasse 6 behorend, hier vanwege zijn verleden tijd met -ie- bij klasse 7 ingedeeld
• Zie ook hebben#Woordherkomst en -opbouw.

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
heffen	hief	geheven
klasse 7	volledig

Werkwoord

heffen

1. overgankelijk op opwaartse richting doen bewegen

   • Zij hieven het glas om hem nog vele gezonde jaren toe te wensen. 

   ▸ Hij hief zijn wijs- en middelvingers in het vredesteken en vertrok zuidwaarts, de donkere ochtend in.

2. overgankelijk doen betalen, aanrekenen

   • Daarop wordt veel belasting geheven. 

Synoniemen

• [1] tillen
• [2] innen

Hyponiemen

• aanheffen, afheffen, gewichtheffen, omhoogheffen, ontheffen, opheffen, overheffen, uitheffen, verheffen

Afgeleide begrippen

   

hefboom hefbrug hefdak hefeiland heffer heffing hefinrichting hefkoepel hefmagneet hefoffer hefschroef heftoestel heftruck hefvermogen hefvloer hefwagen hevig

Vertalingen

    1.   

Duits: heben (de), erheben (de) Engels: lift (en), raise (en), impose (en), charge (en) Frans: lever (fr), élever (fr), percevoir (fr)

Kiribatisch: bure Schots-Gaelisch: tog (gd) Spaans: alzar (es), elevar (es), levantar (es), recaudar (es), imponer (es)

Zelfstandig naamwoord

de heffen mv

1. meervoud van het zelfstandig naamwoord hef

Gangbaarheid

• Het woord heffen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "heffen" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Middelnederlands

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd		voltooid deelwoord
	enkelvoud	meervoud
heffen heven	hief hoef	hieven hoeven	gheheven ghehaven
	volledig

Werkwoord

heffen

1. heffen, opheffen.

   • (Si) hebben haere sweerden ghehaven. 

2. (Een kint) ~: ten doop houden

   • Wat poirter een kint hoeve uten vonte binnen Leyden..