dooien

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  dooien    (hulp, bestand)
• IPA: /'dojə(n)/

Woordafbreking

• dooi·en

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘ophouden te vriezen’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1287

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
dooien	dooide	gedooid
zwak -d	volledig

Werkwoord

dooien

1. onpersoonlijk, (meteorologie) het stijgen van de buitentemperatuur boven het vriespunt waardoor alle ijs en sneeuw begint te smelten

   • Het dooide gedurende de dag, maar 's nachts vroor het weer. 

2. ergatief (van dingen die bevroren zijn) door een boven het vriespunt stijgende temperatuur vloeibaar worden

   • De sneeuw begon te dooien. 

Verwante begrippen

• ontdooien, smelten, wegsmelten

Werkwoorden voor weersgesteldheden in het Nederlands
betrekken • bliksemen • dauwen • donderen • dooien • gieten • hagelen • ijzelen • miezeren • misten • motregenen • nevelen • onweren • opklaren • plenzen • plensregenen • regenen • sneeuwen • stormen • stortregenen • vriezen • waaien • weerlichten

Uitdrukkingen en gezegden

• het kan vriezen en dooien

het is nog niet duidelijk welke kant het opgaat

Vertalingen

    1. het stijgen van de buitentemperatuur boven het vriespunt waardoor alle ijs en sneeuw begint te smelten   

Duits: tauen (de) Engels: thaw (en) Frans: dégeler (fr)

Italiaans: sgelare (it) Spaans: deshelar (es), deshelarse (es)

Gangbaarheid

• Het woord dooien staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "dooien" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.