dominant
Nederlands
Uitspraak
Woordafbreking
- do·mi·nant
Woordherkomst en -opbouw
- Leenwoord uit het Latijn, in de betekenis van ‘overheersend’ voor het eerst aangetroffen in 1824 [1]
- Naamwoord van handeling van domineren met het achtervoegsel -ant [2]
enkelvoud | meervoud | |
---|---|---|
naamwoord | dominant | dominanten |
verkleinwoord | dominantje | dominantjes |
Zelfstandig naamwoord
- overheersend
- De dominant moeders bepaalde alles wat de kinderen gaan doen.
- Sinds eind september is de jaarlijkse bronst (paringstijd) weer aangebroken bij de edelherten. Tijdens de volgende weken denken de mannetjes alleen nog maar aan hun toekomstige nageslacht. Ze doen nu dan ook heel erg hun best om de vrouwtjes (hindes) te imponeren met dominant gedrag en luid burlen (brullen of diep loeien). Soms ontstaan er tussen twee concurrenten ook helse gevechten die zelfs al eens een dodelijke afloop kennen voor een van de bekoorders. [3]
- ▸ Het bleek verrassend eenvoudig niet te praten. Als ik vrienden tegenkwam op de trail of in dorpjes was ik ook veel minder aanwezig dan voorheen. Ik werd er ook minder dominant van, ik moest me flexibel opstellen, kreeg niet altijd mijn zin en had meer aandacht voor andere mensen die binnen groepen ook weinig zeiden.[4]
- (muziek) hoofdtoon, de toon of een akkoord op de vijfde trede van een toonladder
- (genetica) overheersende erfelijke factor
Antoniemen
- [3] recessief
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
Verwante begrippen
- [2] mediant, toonladder, tonica
Vertalingen
1. overheersende kleur
2. vijfde trede van toonladder
stellend | vergrotend | overtreffend | |
---|---|---|---|
onverbogen | dominant | dominanter | dominantst |
verbogen | dominante | dominantere | dominantste |
partitief | dominants | dominanters | - |
Bijvoeglijk naamwoord
dominant
- overheersend.
- (biologie) de werking van andere factoren onderdrukkend
Vertalingen
1. overheersend
2. overheersende kleur
Gangbaarheid
- Het woord dominant staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "dominant" herkend door:
100 % | van de Nederlanders; |
100 % | van de Vlamingen.[5] |
Meer informatie
- Zie Wikipedia voor meer informatie.
Verwijzingen
- ↑ "dominant" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ dominant op website: Etymologiebank.nl
- ↑ De Standaard 10/10/2012 door Christel Thys Verenigd Koninkrijk - Bronstig op Exmoor
- ↑ Tim Voors“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018),
- ↑ Weblink bron Gearchiveerde versie “Word Prevalence Values” op ugent.be