bioscoop

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  bioscoop    (hulp, bestand)
• IPA: / bijɔsˈkop / (3 lettergrepen)

Woordafbreking

• bio·scoop

Woordherkomst en -opbouw

• op te vatten als gevormd met het voorvoegsel bio- en met het achtervoegsel -scoop
  • [1] in de later gangbare, afgeleide betekenis van een ruimte waar filmvoorstellingen gegeven worden, vanaf circa 1910 .
  • [2] in de oorspronkelijke betekenis, vernoemd naar de Duitse Bioskop, een filmprojector ontwikkeld door de gebroeders Skladanowsky in 1895, waarmee ze in een theater een betalend publiek een filmprogramma in Berlijn vertoonden. Vanaf 1896 organiseerden ze dit ook in Nederland en Scandinavië (zie vindplaats hieronder).

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	bioscoop	bioscopen
verkleinwoord	bioscoopje	bioscoopjes

Zelfstandig naamwoord

de bioscoop m

1. (media) gebouw waarin mensen in stoelen naar een film geprojecteerd op een groot scherm kunnen kijken

   • Samen met je vriendje of vriendinnetje naar de bioscoop gaan is een favoriet uitje voor jongeren. 
   • Oudere bezoekers vormen de harde kern van het publiek van de 113 gesubsidieerde filmtheaters in Nederland. Volgens de Stichting Filmonderzoek zijn de meeste bezoekers 40- tot 54-jarigen. Op de tweede plaats komen de 65-plussers. In commerciële bioscopen is juist het bereik onder jongeren het hoogste en komen ouderen het minste. 

   ▸ Tegenwoordig kon ik haar elke week meevragen naar een lunchroom en de bioscoop en ik had haar eindelijk mee kunnen nemen naar Rebel Without a Cause met James Dean, die een jaar lang uitverkocht was geweest.

   ▸ Ze was ook weer begonnen met zakgeld, ik kon zowel flipperen als twee keer per week naar de bioscoop gaan.

2. (verouderd) apparaat waarmee filmvoorstellingen worden verzorgd

   ▸ ⧖ De bioscoop moet het afleggen tegen de kinematograaf, die sedert eenigen tijd in de Kalverstraat te zien is, maar men vergete niet, dat men liever te doen heeft met een enkel nieuwtje van een zeer gesoigneerd programma en als zoodanig mag het publiek er dankbaar voor zijn.

Synoniemen

• [1] cinema, bios, filmhuis, filmtheater, bioscooptheater

Hyponiemen

   

bossenbioscoop bubbelbadbioscoop bubble-inbioscoop buurtbioscoop drive-inbioscoop huisbioscoop megabioscoop openluchtbioscoop operabioscoop pornobioscoop riksbioscoop schietbioscoop seksbioscoop thuisbioscoop weilandbioscoop

Afgeleide begrippen

   

bioscoopbedrijf bioscoopbezoek bioscoopbezoeker bioscoopbon bioscoopbond bioscoopboom bioscoopcomplex bioscoopconcern bioscoopdoek bioscoopeigenaar bioscoopexploitant bioscoopfilm bioscoopformaat bioscoopganger bioscoopgroep bioscoophit bioscoophouder bioscoopjournaal bioscoopkaart bioscoopketen bioscoopladder bioscoopoperateur bioscooporgel bioscoopprotocol bioscooppubliek bioscoopreclame bioscooprelease bioscooproulement bioscoopscherm bioscoopstoel bioscooptheater bioscoopticket bioscoopverbod bioscoopversie bioscoopvertoning bioscoopvoorstelling bioscoopwereld bioscoopzaal bioscopencomplex

Verwante begrippen

• bios, cinemascope, cinematografie, cinematografisch, cineast, filmwereld, filmhuis, het witte doek, projector, videotheek, uitgaansgelegenheid

Vertalingen

    1. gebouw waarin mensen in stoelen naar een film geprojecteerd op een groot scherm kunnen kijken   

Afrikaans: fliek­teater (af) Duits: Kino (de) Engels: cinema (en), movie theater (en) Frans: cinéma (fr) Ido: cinemo (io)

Indonesisch: bioskop (id), sinema (id) Pools: kino (pl) Servisch: биоскоп (sr) (bìoskop) Spaans: cine (es) m

Gangbaarheid

• Het woord bioscoop staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "bioscoop" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.