lijf

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  lijf    (hulp, bestand)
• IPA: / lɛif / (1 lettergreep); /lɛi̯f/

Woordafbreking

• lijf

Woordherkomst en -opbouw

• erfwoord van Oudnederlands līf. Verwant met Oudfries līf. Proto-Germaans *lība-, < *leiba- (zie ook leven).
• In de betekenis van ‘menselijk lichaam’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1220.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	lijf	lijven
verkleinwoord	lijfje	lijfjes

Zelfstandig naamwoord

het lijf o

1. (anatomie) het menselijk lichaam

   • Hij verzorgde zijn lijf goed. 

   ▸ Maar net op het moment dat ik mijn vermoeide lijf boven op de tombe wilde leggen, riep Marie-Claire: 'Annet! Kom! Gijs wil iets gaan eten, Giorgos heeft een geweldige taverne gevonden.'

   ▸ De adrenaline gierde door mijn lijf omdat, na meer dan een jaar voorbereiding, mijn trektocht van Mexico naar Canada eindelijk begon.

Synoniemen

• lichaam [1]

Hyponiemen

• achterlijf, aslijf, bovenlijf, keurslijf, onderlijf, prentenlijf, voorlijf

Afgeleide begrippen

   

hardlijvig lijfarts lijfbieden lijfblad lijfeigen lijfeigene lijfeigenschap lijfelijk lijfgarde lijfgeur lijfgoed lijfknecht lijfkoek Lijfland lijflied lijflijk lijfmoeder lijfrente lijfsbehoud lijfsdwang lijfsgevaar lijfspreuk lijfstoet lijfstraf lijfsvisitatie lijftocht lijfwacht lijveloos lijvig zwaarlijvig

Uitdrukkingen en gezegden

• Aan het lijf schieten

Snel/Gehaast aantrekken (van kleding)

• Aan mijn lijf geen polonaise

Dat wil ik niet ondergaan, daarvoor laat ik me niet gebruiken

• Een rib uit iemands lijf

Een grote uitgave voor iemand, waar diegene veel van merkt

• Geen draad/hemd meer aan het lijf hebben

In grote armoede zijn vervallen

• Gezond van lijf en leden zijn

Lichamelijk helemaal gezond zijn

• Het vege lijf [trachten te] redden

Zichzelf in een gevaarlijke situatie in veiligheid proberen te brengen

• Iemand de dood op het lijf jagen

Iemand erg laten schrikken, iemand egr bang maken

• Iemand de stuipen op het lijf jagen

Iemand (vaak onnodig) erg bang maken

• Iemand het hemd van het lijf vragen

Iemand helemaal uitvragen, allerlei indringende vragen aan iemand stellen

• Weinig/Niets om het lijf hebben

Weinig/Niets voorstellen

• Recht van lijf en leden zijn

Lichamelijk ogenschijnlijk niets mankeren, maar mogelijk toch ziek zijn / In goede staat verkeren

• Te lijf gaan

Aanvallen

Vertalingen

    1. lichaam   

Duits: Körper (de) m Engels: body (en) Frans: corps (fr) m Hebreeuws: גוף (he) (guf)

Pools: ciało (pl) o Portugees: cuerpo (pt) m Spaans: cuerpo (es) m

Gangbaarheid

• Het woord lijf staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "lijf" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.