eens

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  eens    (hulp, bestand)

(klemtoonhomogram)

• ééns

• IPA: / ens / (1 lettergreep)

• eens

• IPA: / əns / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• eens

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘bijwoord van tijd: eenmaal’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1265
• Genitief van een.

	stellend
onverbogen	eens
verbogen	(alleen predicaat)

Bijvoeglijk naamwoord

ééns

1. alleen predicatief: het ~ zijn/worden over tot een vergelijk komen

   • Zij konden het er niet over eens worden. 

   ▸ Myra is een stadje in Lycië, aan de zuidkust van Turkije. Daar hebben twee bisschoppen gewoond die Nicolaas heetten. De eerste leefde in het begin van de vierde eeuw en de geleerden zijn het nog steeds niet met elkaar eens of over hem iets met zekerheid kan worden gezegd.

Hyponiemen

• eveneens, geeneens, opeens, weleens

Afgeleide begrippen

• eensdaags, eensdeels, eensdenkend, eensgegeten, eensgezind, eensluidend

Antoniemen

• oneens

Uitdrukkingen en gezegden

Het eens zijn.

Vertalingen

    het eens zijn   

Duits: einer Meinung sein Engels: to agree

Bijwoord

ééns

1. op enigerlei tijd in het verleden.

   • Eens was dat een rijke stad. 
   • Er was eens lang geleden in een ver land een mooi prinsesje met een sneeuwwitte huid. 

2. op een bepaald tijdstip in de toekomst.

   • Eens zal hij daar spijt van krijgen. 

3. als stopwoordje zonder echte betekenis

   • De zinnen (Ik zal je wat moois laten horen.) en (Ik zal je eens wat moois laten horen.) hebben geen verschillende betekenis. 
   • Ik zou nou toch nog maar wel eens even goed nadenken! 

Vertalingen

    1.   

Engels: at some time (en), ever (en), on occasion (en), once (en), one time (en), sometime (en), sometimes (en)

Spaans: en algún tiempo (es) , una vez (es)

eens

1. modaal bijwoord dat een uitzondering of een voorstel uitdrukt.

   • Daar moet hij eens mee ophouden. 
   • Zal ik eens koffie zetten? 

Lidwoord

eens

1. (verouderd) van een genitief van het lidwoord een bij een mannelijk of onzijdig woord

   • De gelijkenis nu van hun aangezicht was het aangezicht eens mensen, en het aangezicht eens leeuws hadden zij vier aan de rechterzijde; (...) 

Gangbaarheid

• Het woord eens staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "eens" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Pennsylvania-Duits

Telwoord (pdc)
0
1	11	10	100	103
2	12	20	200	106
3	13	30	300
4	14	40	400
5	15	50	500
6	16	60	600
7	17	70	700
8	18	80	800
9	19	90	900

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Woordafbreking

• eens

Hoofdtelwoord

eens

1. één

Synoniemen

• 1

Opmerkingen

• Duits: eins
• Engels: one