geestig

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  geestig    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• gees·tig

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘geestelijk, godvruchtig’ voor het eerst aangetroffen in ca. 1550; de betekenis ‘grappig’ sedert 1831.
• In de betekenis van ‘gevat’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1831
• Vroegnieuwnederlands geestich ‘geestelijk, onzinnelijk, godvruchtig’, afgeleid uit geest als leenvertaling van Frans spirituel; de betekenis ‘grappig, gevat’ is een leenbetekenis naar de nieuwer, door esprit ‘speelsheid; gevatheid, humor’ beïnvloede Franse betekenis.
• afgeleid van geest met het achtervoegsel -ig

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	geestig	geestiger	geestigst
verbogen	geestige	geestigere	geestigste
partitief	geestigs	geestigers	-

Bijvoeglijk naamwoord

geestig

1. op een spitse manier grappig, humoristisch, mogelijk wat scherp en/of ironisch

   • Godfried Bomans werd door velen als uiterst geestig beschouwd 

Antoniemen

• ongeestig

Afgeleide begrippen

• geestigaard, geestigheid

Verwante begrippen

• ad rem, amusant, gevat, grappig, leuk, snedig, vermakelijk

Vertalingen

    1. met humor, gevat   

Duits: geistreich (de) Engels: witty (en) Frans: spirituel (fr)

Italiaans: spiritoso (it) Spaans: mordaz (es)

Bijwoord

geestig

1. op een spitse manier grappig, humoristisch, mogelijk wat scherp en/of ironisch

   ▸ Hij kon erg geestig en beeldend vertellen en beschreef hoe hij twintig jaar geleden in Londen zwaar in de ‘underground acid dance scene’ had gezeten, op illegale feesten in verlaten pakhuizen die soms wel drie dagen duurden.

Vertalingen

    1. met humor, gevat   

Duits: geistreich (de) Engels: wittily (en) Frans: spirituellement (fr)

Italiaans: spiritosamente (it)

Gangbaarheid

• Het woord geestig staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "geestig" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.