haard

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  haard    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• haard

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘stookplaats’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1350

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	haard	haarden
verkleinwoord	haardje	haardjes

Zelfstandig naamwoord

de haard m

1. (wonen) een plaats in de woning bedoeld om er een vuur te branden

   • Hij warmde zijn koude handen bij de haard. 

   ▸ Hebt u het portret gezien boven de haard? U herkent zonder twijfel de markante en nobele trekken van Niccoló Paganini. Ik zal de eerste zijn om uw gelijk te beamen wanneer u zegt dat het in schilderkundig opzicht geen meesterwerk betreft. Het is gemaakt door een brave, mindere meester, die er zelfs in zijn tijd niet om bekendstond dat hij zijn tijd vooruit was.

2. (figuurlijk) een plaats van waaruit zich een ziekte of andere ramp verspreidt

   • De haard van deze aardbeving bevond zich recht onder die stad. 

Verwante begrippen

• [1] schouw, stookplaats, huiselijk
• [2] brandhaard, brandpunt, broeinest, focus [3]

Hyponiemen

   

aardbevingshaard besmettingshaard brandhaard gaarhaard gashaard infectiehaard insteekhaard moederhaard oliehaard oorlogshaard openhaard verzetshaard virushaard voorhaard vuurhaard

Afgeleide begrippen

   

haardbrand haarddorpel haardgieterij haardhaal haardijzer haardinfectie haardketting haardkleed haardkuil haardpaal haardpartij haardplaat haardscherm haardschop haardstede haardsteen haardstel haardstoffer haardstok haardvuur

Uitdrukkingen en gezegden

   

Eigen haard Thuis, gezin en woning eigen haard is goud waard Van huis en haard verdreven zijn Dakloos geworden zijn Huis en haard verlaten uit de eigenwoning gaan ∗ En wat zou hij dan zeggen? 'O jee, de contanten zijn op, dus nu moeten we huis en haard verlaten. Een man zonder vrouw is een haard zonder vuur. Een man moet een vrouwelijke partner hebben Bij andermans haard is het goed warmen. Bij iemand anders welkom zijn

Vertalingen

    1. een plaats in de woning bedoeld om er een vuur te branden   

Duits: Herd (de) m Engels: hearth (en), firebox (en),

Frans: foyer (fr) m, âtre (fr) m Spaans: fogón (es) m, hogar (es) m

    2. een plaats van waaruit zich een ziekte of andere ramp verspreidt   

Engels: focus (en)

Spaans: foco (es) m

Gangbaarheid

• Het woord haard staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "haard" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Afrikaans

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	haard	haarde

Zelfstandig naamwoord

haard

1. haard