afbouwen

Nederlands

1. De voetgangersbrug in de afbouw.

Uitspraak

• Geluid:  afbouwen    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈɑvbɑuwə(n) / (3 lettergrepen)

Woordafbreking

• af·bou·wen

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  af bw  en  bouwen ww 
  • [1] in de betekenis van ‘de bouw voltooien’ voor het eerst aangetroffen in 1845
  • [2] leenvertaling van Duits  abbauen ww 

Werkwoord

afbouwen

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
afbouwen	bouwde af	afgebouwd
zwak -d	volledig

1. zorgen dat je de bouw van iets voltooit en dus het bouwen stopt

   • De Rotterdamse babyboomers zijn opgegroeid en bejaard geworden in een stad die nooit leek af te komen. Maar nu lijkt de wederopbouw toch ten einde te zijn gekomen komen en zijn we aan de afbouw begonnen. Dit jaar werd onder de titel Rotterdam viert de stad 75 jaar van wederopbouw herdacht en gevierd. Om het feest luister bij te zetten werd tegen de gevel van het Groothandelsgebouw een trap van steigerstaal en hout gebouwd. Heerlijk toch. Na driekwart eeuw van klimmen en klauteren door de wederopbouwstad nog één keer de trap der trappen op en af. 

2. verminderen totdat iets weg is, ergens geleidelijk mee stoppen

   • De Energieagenda schetst het afbouwen van het gasverbruik in huishoudens, de overgang naar elektrisch rijden en tal van andere maatregele [sic!] die tot 2050 nodig zijn. Er is kritiek: op de vaagheid, op het voorgenomen tempo, op de haalbaarheid. En op het feit dat de overheid hier voor nodig zou zijn. Zal de markt zelf dit uiteindelijk zelf niet regelen? 

Synoniemen

• [1] voltooien, afronden
• [2] verminderen, stoppen, beëindigen, ontmantelen, afschaffen

Gangbaarheid

• Het woord afbouwen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "afbouwen" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.