waarheid

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  waarheid    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• waar·heid

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van waar met het achtervoegsel -heid.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	waarheid	waarheden
verkleinwoord	waarheidje	waarheidjes

Zelfstandig naamwoord

de waarheid v

1. dat wat een waar feit is

   • Ook kwam hij terug op de favorietenrol die hem vanaf het begin werd toegedicht. ,,Ik heb die voorspellingen nooit beschouwd als waarheden. Het waren voorspellingen, meer niet.  

   ▸ Naast het feit dat er zeker een kern van waarheid in hun reactie zat, verbaasde ik me vooral over de felle toon van hun afkeuring.

2. dat wat als waar wordt beschouwd door een persoon of groep

Antoniemen

• leugen, onwaarheid

Hyponiemen

• geloofswaarheid, grondwaarheid, heilswaarheid, hoofdwaarheid, kernwaarheid

Afgeleide begrippen

• waarheidlievend, waarheidscommissie, waarheidsgehalte, waarheidsgetrouw, waarheidsgetrouwheid, waarheidsliefde, waarheidsserum, waarheidstabel, waarheidsvinding, waarheidswaarde

Verwante begrippen

• echtheid, juistheid, objectiviteit, realiteit, verifieerbaarheid, waanzin, waar, werkelijkheid

Uitdrukkingen en gezegden

• De harde / naakte / onverbloemde / onverholen / onversneden waarheid

De (confronterende) waarheid zoals die is

• Een waarheid als een koe

Iets dat onomstotelijk waar is

• Het uur van de waarheid

Het beslissende moment

• Ongezouten de waarheid zeggen

Precies zeggen waar het op staat, rechtstreeks de waarheid vertellen

Spreekwoorden

• Al is de leugen nog zo snel, de waarheid achterhaalt hem wel.

Zelfs de best bedachte leugens zullen uiteindelijk worden weerlegd

• De waarheid ligt [ergens] in het midden.

De waarheid bevat onderdelen van meerdere ogenschijnlijk met elkaar in tegenspraak zijnde stellingen

• In [een] oorlog sneuvelt de waarheid als eerste.

Tijdens een oorlog wordt heel veel onjuiste informatie verspreid

Vertalingen

    1. dat wat waar is   

Bulgaars: истина (bg) v Duits: Wahrheit (de) v Engels: truth (en) Frans: vérité (fr) v Grieks: αλήθεια (el) v (alíθia) Hoogsilezisch: prowda (szl) v Japans: Kanji: 真理 (ja) Hiragana: しんり (ja) Romaji: shinri (ja) Latijn: veritas (la) v

Pools: prawda (pl) v Roemeens: adevăr (ro) Russisch: правда (ru) v (pravda) Spaans: verdad (es) v Tsjechisch: pravda (cs) v Vietnamees: chân lý (vi), sự thực (vi), sự thật (vi) Waals: vraiye (wa) v

Gangbaarheid

• Het woord waarheid staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "waarheid" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.