aftuigen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  aftuigen    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈɑftœyɣə(n) / (3 lettergrepen)

Woordafbreking

• af·tui·gen

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘afranselen’ voor het eerst aangetroffen in 1912
• samenstelling van  af bw  en  tuigen ww 

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
aftuigen	tuigde af	afgetuigd
zwak -d	volledig

Werkwoord

aftuigen

1. overgankelijk (scheepvaart) ontdoen van alle tuig

   • Wij verzoeken u vriendelijk uw schip afgetuigd, zonder giek, sprayhood, dektent enzovoort aan te leveren. 

2. overgankelijk versieringen verwijderen

   • Ik zal de kerstboom maar gaan aftuigen, want hij verliest al zijn naalden. 

3. overgankelijk iemand een flinke afstraffing geven

   • De bendeleden tuigden hem flink af en hij belandde in het ziekenhuis. 

4. overgankelijk een paard ontdoen van getuig na het trekken van een kar, of na bereden te zijn

Synoniemen

• [1]: onttakelen
• [3]: aframmelen, afranselen, afrossen

Verwante begrippen

• [4] getuig, inspannen, optuigen, uitspannen

Vertalingen

    1. ontdoen van alle tuig   

Duits: abtakeln (de)

    2. versieringen verwijderen   

Duits: abschmücken (de)

    3. iemand een flinke afstraffing geven   

Duits: verprügeln (de) Noors: banke (no), banke opp (no)

Nynorsk: banke (nn), banke opp (nn)

Gangbaarheid

• Het woord aftuigen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "aftuigen" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
98 %	van de Vlamingen.