staander

Nederlands

staander in een stal

Uitspraak

• Geluid:  staander    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• staan·der

Woordherkomst en -opbouw

• afgeleid van staan met het achtervoegsel -der

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	staander	staanders
verkleinwoord	staandertje	staandertjes

Zelfstandig naamwoord

de staander m

1. (bouwkunde) iets wat een voorwerp stevigheid geeft in de verticale of lengte richting en dan met name drukkrachten kan opvangen

   • Twee oudere, breedgebouwde volkstuinders die zich verhuurden als klusser braken de oude muren af tot er alleen een geraamte van staanders resteerde. Dit skelet werd opnieuw betimmerd met tropisch hardhout (ze spraken van rabathout, omdat de planken voorzien waren van bepaalde groeven en geschulpte randen).  
   • De vorm van een DNA-molecuul lijkt, zoals iedereen weet, op een wenteltrap of een gedraaide touwladder: de bekende dubbele helix. De staanders van deze structuur zijn gemaakt van een soort suiker dat desoxyribose wordt genoemd, en het geheel van de helix is een nucleïnezuur — vandaar de benaming desoxyribonucleïnezuur.  
   • De grootste kamer in het huis, waar ook nog een sofa stond, maar vooral: een imposant schrijfmeubel in kersenhout, met daarop een enorme onderlegger in groen vilt met zwartlederen rand, allerlei knip-, plak- en schrijfgerief in lederen etuis, alles altijd precies op dezelfde plaats. Net als de grote bureaulamp met groene stoffen kap en staander in geribbeld messing, met een witte bakelieten schakelaar. 

2. een persoon die staat

Synoniemen

• stut, stutbalk, steunder, schoor, statief, steunbalk

Afgeleide begrippen

• omstaander, alleenstaander, buitenstaander

Vertalingen

    1. iets of iemand die iets of iemand ondersteunt   

Engels: stand (en) standard (en) support (en) column  (en)

Gangbaarheid

• Het woord staander staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "staander" herkend door:

94 %	van de Nederlanders;
96 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.