marron

A 1. zwarte die uit slavernij naar de wildernis is ontsnapt

A 2. groep afstammelingen van zwarten die uit slavernij ontsnapt zijn, rond 1930

Nederlands

Uitspraak

• [A]Geluid:  marron    (hulp, bestand)
  • IPA: / mɑˈrɔn / (2 lettergrepen)
• [B]Geluid:  marron    (hulp, bestand)
  • IPA: / mɑˈrɔ̃ / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• mar·ron

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘ontvluchte slaaf, bosneger’ voor het eerst aangetroffen in 1770
• [A] van Frans marron uit slavernij ontsnapte
• [B] van Frans marron kastanje

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	marron	marrons
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

[A] marron m

1. (Suriname) (geschiedenis) zwarte die uit slavernij naar de wildernis is ontsnapt

   • Het ontoegankelijke bos wordt beschreven als bondgenoot van de marrons en als vijand van de blanke. Een oude slaaf waarschuwt: ‘Vluchten is één kans op vrijheid en duizend kansen op een wrede, afschuwelijke dood.’ 

2. (Suriname) iemand die afstamt van zwarten die uit slavernij naar de wildernis waren ontsnapt

   • Marrons, nakomelingen van ooit gevluchte slaven die leven in de binnenlanden van Suriname en Frans Guyana, hebben hun Afrikaanse genetische erfenis voor 98 procent bewaard. 

Synoniemen

• [2] boslandcreool
• [2] bosneger (wordt soms als een meer denigrerende term ervaren)

Afgeleide begrippen

• marroncultuur
• marrondorp

B 1. grote kastanje

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	marron	marrons
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

[B] marron m

1. (voeding) grote kastanje, vrucht van de tamme kastanje, Castanea sativa 

   • De allermooiste kastanje is ongetwijfeld de marron, die één noot per bolster bevat. Zowel de kastanje als deze marron zijn de vruchten van de tamme kastanje. 
   • Ook uit de keuken van de Périgord is de marron aan het verdwijnen. Er zijn winig koks meer die het bos intrekken, voordat zij het eten gaan maken. 

Afgeleide begrippen

• crème de marron
• marron glacé

 

B 1. kastanjebruin

	stellend
onverbogen	marron
verbogen	-

Bijvoeglijk naamwoord

[B] marron

1. kastanjebruin, een kleur met RAL-nummer 8015

Gangbaarheid

• Het woord marron staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "marron" herkend door:

41 %	van de Nederlanders;
41 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Frans

A 1. Beeld voor de "onbekende marron" in Haïti.

Uitspraak

• Geluid:  marron    (hulp, bestand)
• IPA: /ma.ʁɔ̃/

Woordherkomst en -opbouw

• [A] van Spaans cimarrón "wilde, mens, plant of dier levend in de wildernis"
• [B] van Italiaans marrone

	enkelvoud		meervoud
	zonder lidwoord	met lidwoord	zonder lidwoord	met lidwoord
mannelijk	marron	le marron	marrons	les marrons
vrouwelijk	marronne	la marronne	marronnes	les marronnes

Zelfstandig naamwoord

[A] marron m

1. (Frans Guyana) marron, iemand uit slavernij naar de wildernis is ontsnapt
2. illegaal drukwerk

	enkelvoud	meervoud
mannelijk	marron	marrons
vrouwelijk	marronne	marronnes

Bijvoeglijk naamwoord

[A] marron m

1. verwilderd (van dieren of planten)
2. ontsnapt (van een slaaf)
3. (spreektaal) nep, malafide, onbetrouwbaar

   «Ce type est un courtier marron.»

   Die kerel is een beunhaas.

enkelvoud		meervoud
zonder lidwoord	met lidwoord	zonder lidwoord	met lidwoord
marron	le marron	marrons	les marrons

Zelfstandig naamwoord

[B] marron m

1. (voeding) grote kastanje, vrucht van de tamme kastanje; in het bijzonder de variëteit afkomstig uit een schil die maar één vrucht bevat
2. (RAL-kleur) kastanjebruin, een kleur met RAL-nummer 8015
3. (figuurlijk) (spreektaal) mep, klap, muilpeer

   «Il m'a filé un marron.»

   Hij heeft me een opdoffer verkocht.

	enkelvoud	meervoud
mannelijk  /   vrouwelijk	marron	marron

Bijvoeglijk naamwoord

[B] marron

1. (RAL-kleur) kastanjebruin

RAL-kleuren (couleur RAL) in het Frans (fra) (de kleuren zijn slechts indicatief) RAL-kleuren 1000-1033 beige vert RAL 1000 beige RAL 1001 jaune sable RAL 1002 jaune de sécurité RAL 1003 jaune or RAL 1004 jaune miel RAL 1005 jaune maïs RAL 1006 jaune narcisse RAL 1007 beige brun RAL 1011 jaune citron RAL 1012 blanc perlé RAL 1013 ivoire RAL 1014 ivoire clair RAL 1015                           jaune soufre RAL 1016 jaune safran RAL 1017 jaune zinc RAL 1018 beige gris RAL 1019 jaune olive RAL 1020 jaune colza RAL 1021 jaune signalisation RAL 1023 jaune ocre RAL 1024 jaune brillant RAL 1026 jaune curry RAL 1027 jaune melon RAL 1028 jaune genêt RAL 1032 jaune dahlia RAL 1033                           RAL-kleuren 1034-3011 jaune pastel RAL 1034 beige nacré RAL 1035 or nacré RAL 1036 jaune soleil RAL 1037 orangé jaune RAL 2000 orangé rouge RAL 2001 orangé sang RAL 2002 orangé pastel RAL 2003 orangé pur RAL 2004 orangé brillant RAL 2005 orangé clair brillant RAL 2007 orangé rouge clair RAL 2008 orangé signalisation RAL 2009                           orangé de sécurité RAL 2010 orangé foncé RAL 2011 orangé saumon RAL 2012 orangé nacré RAL 2013 rouge feu RAL 3000 rouge de sécurité RAL 3001 rouge carmin RAL 3002 rouge rubis RAL 3003 rouge pourpre RAL 3004 rouge vin RAL 3005 rouge noir RAL 3007 rouge oxyde RAL 3009 rouge brun RAL 3011                           RAL-kleuren 3012-4010 rouge beige RAL 3012 rouge tomate RAL 3013 vieux rose RAL 3014 rose clair RAL 3015 rouge corail RAL 3016 rosé RAL 3017 rouge fraise RAL 3018 rouge signalisation RAL 3020 rouge saumon RAL 3022 rouge brillant RAL 3024 rouge clair brillant RAL 3026 rouge framboise RAL 3027 rouge puro RAL 3028                           rouge oriental RAL 3031 rouge rubis nacré RAL 3032 rose nacré RAL 3033 lilas rouge RAL 4001 violet rouge RAL 4002 violet bruyère RAL 4003 violet bordeaux RAL 4004 lilas bleu RAL 4005 pourpre signalisation RAL 4006 violet pourpre RAL 4007 violet de sécurité RAL 4008 violet pastel RAL 4009 telemagenta RAL 4010                           RAL-kleuren 4011-5025 violet nacré RAL 4011 mûre nacré RAL 4012 bleu violet RAL 5000 bleu vert RAL 5001 bleu outremer RAL 5002 bleu saphir RAL 5003 bleu noir RAL 5004 bleu de sécurité RAL 5005 bleu brillant RAL 5007 bleu gris RAL 5008 bleu azur RAL 5009 bleu gentiane RAL 5010 bleu acier RAL 5011                           bleu clair RAL 5012 bleu cobalt RAL 5013 bleu pigeon RAL 5014 bleu ciel RAL 5015 bleu signalisation RAL 5017 bleu turquoise RAL 5018 bleu capri RAL 5019 bleu océan RAL 5020 bleu d’eau RAL 5021 bleu nocturne RAL 5022 bleu distant RAL 5023 bleu pastel RAL 5024 gentiane nacré RAL 5025                           RAL-kleuren 5026-6025 bleu nuit nacré RAL 5026 vert patine RAL 6000 vert émeraude RAL 6001 vert feuillage RAL 6002 vert olive RAL 6003 vert bleu RAL 6004 vert mousse RAL 6005 olive gris RAL 6006 vert bouteille RAL 6007 vert brun RAL 6008 vert sapin RAL 6009 vert herbe RAL 6010 vert réséda RAL 6011                           vert noir RAL 6012 vert jonc RAL 6013 olive jaune RAL 6014 olive noir RAL 6015 vert turquoise RAL 6016 vert mai RAL 6017 vert jaune RAL 6018 vert blanc RAL 6019 vert oxyde chromique RAL 6020 vert pâle RAL 6021 olive brun RAL 6022 vert signalisation RAL 6024 vert fougère RAL 6025                           RAL-kleuren 6026-7016 vert opale RAL 6026 vert clair RAL 6027 vert pin RAL 6028 vert menthe RAL 6029 vert de sécurité RAL 6032 turquoise menthe RAL 6033 turquoise pastel RAL 6034 vert nacré RAL 6035 vert opal nacré RAL 6036 vert pur RAL 6037 vert brillant RAL 6038 gris petit-gris RAL 7000 gris argent RAL 7001                           gris olive RAL 7002 gris mousse RAL 7003 gris de sécurité RAL 7004 gris souris RAL 7005 gris beige RAL 7006 gris kaki RAL 7008 gris vert RAL 7009 gris tente RAL 7010 gris fer RAL 7011 gris basalte RAL 7012 gris brun RAL 7013 gris ardoise RAL 7015 gris anthracite RAL 7016                           RAL-kleuren 7021-8002 gris noir RAL 7021 gris terre d’ombre RAL 7022 gris béton RAL 7023 gris graphite RAL 7024 gris granit RAL 7026 gris pierre RAL 7030 gris bleu RAL 7031 gris silex RAL 7032 gris ciment RAL 7033 gris jaune RAL 7034 gris clair RAL 7035 gris platine RAL 7036 gris poussière RAL 7037                           gris agate RAL 7038 gris quartz RAL 7039 gris fenêtre RAL 7040 gris signalisation a RAL 7042 gris signalisation b RAL 7043 gris soie RAL 7044 telegris 1 RAL 7045 telegris 2 RAL 7046 telegris 4 RAL 7047 gris souris nacré RAL 7048 brun vert RAL 8000 brun terre de sienne RAL 8001 brun de sécurité RAL 8002                           RAL-kleuren 8003-9023 brun argile RAL 8003 brun cuivré RAL 8004 brun fauve RAL 8007 brun olive RAL 8008 brun noisette RAL 8011 brun rouge RAL 8012 brun sépia RAL 8014 marron RAL 8015 brun acajou RAL 8016 brun chocolat RAL 8017 brun gris RAL 8019 brun noir RAL 8022 brun orangé RAL 8023                           brun beige RAL 8024 brun pâle RAL 8025 brun terre RAL 8028 cuivre nacré RAL 8029 blanc crème RAL 9001 blanc gris RAL 9002 blanc de sécurité RAL 9003 noir de sécurité RAL 9004 noir foncé RAL 9005 aluminium blanc RAL 9006 aluminium gris RAL 9007 blanc pur RAL 9010 noir graphite RAL 9011                           blanc signalisation RAL 9016 noir signalisation RAL 9017 blanc papyrus RAL 9018 gris clair nacré RAL 9022 gris fonçé nacré RAL 9023