waken

Nederlands

Uitspraak

Geluid: waken (hulp, bestand)
IPA: / ˈwakə(n) / (2 lettergrepen)
- (Noord-Nederland): /ˈʋa.kə(n)/
- (Vlaanderen, Brabant): /ˈβ̞a.kə(n)/
- (Limburg): /ˈwa.kə(n)/

Woordherkomst en -opbouw

In de betekenis van ‘niet (gaan) slapen’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 901 ^[1]

Zelfstandig naamwoord

de waken mv

meervoud van het zelfstandig naamwoord wake

Werkwoord

waken

inergatief opzettelijk wakker zijn
- `Als andere mensen slapen, wat doet u dan? 'Als andere mensen slapen, dan waak ik.' Toen ik het zei, wist ik dat dit het enige juiste antwoord was. ^[2]
inergatief (verouderd) wakker zijn
- Overdag moet je niet slapen maar waken.
inergatief bij een stervende zitten
- In de lange uren die zij bij haar moeder heeft zitten waken, hebben zij veel met elkaar goedgemaakt.
inergatief ~ over: letten op, beschermen.
- De twintig belangrijkste industrielanden, de G20, zullen voortaan samen over de economie waken.^[3]
▸ Het is bijna alsof ik het gevoel heb dat de maan en de sterren over mij waken tijdens de avonturen in mijn leven.^[4]

Afgeleide begrippen

waakhond, waakhoogte, waakinfuus, waaks, waaktoestand, waakvlam, waakzaam, waker, waking

Vertalingen

1. opzettelijk wakker zijn

Duits: wachen ^(de)
Engels: watch ^(en)

Frans: veiller ^(fr)

2. wakker zijn

Duits: wach sein ^(de)

Engels: be awake ^(en)

4. letten op, beschermen

Duits: wachen ^(de)
Engels: watch ^(en)

Frans: veiller ^(fr)

Onderstaande vertalingen dienen nagekeken te worden en omgezet in de bovenstaande tabellen. Nummers na de vertalingen komen niet noodzakelijk overeen met de opgegeven definities. Voor meer uitleg zie WikiWoordenboek:Hoe vertalingen nakijken.

1.