uitpakken

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  uitpakken    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈœytpɑkə(n) / (3 lettergrepen)
  • (Noord-Nederland): /ˈœʏtpɑkə(n)/
  • (Vlaanderen, Brabant, Limburg): /ˈœːtpɑkə(n)/

Woordafbreking

• uit·pak·ken

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  uit bw  en  pakken ww 

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
uitpakken	pakte uit	uitgepakt
zwak -t	volledig

Werkwoord

uitpakken

1. overgankelijk uit een verpakking halen

   • Op deze foto zie je Kim op haar eerste verjaardag haar eerste cadeautje uitpakken, met een beetje hulp natuurlijk. 

   ▸ Het was een hele bevrijding om met minder spullen de bergen in te gaan en het in- en uitpakken van mijn rugzak werd hierdoor een stuk overzichtelijker.

2. overgankelijk leeg maken van een verpakking

   • De magazijnmedewerker pakte een doos met tomatensoep uit. 

   ▸ Maar door de telefoon had ze gezegd dat de verhuizing goed was gegaan. Ze was al begonnen met het uitpakken van de dozen.

3. ergatief een bepaalde uitkomst krijgen

   • Dat is beter uitgepakt dan hij verwacht had. 

   ▸ In theorie neemt zo de armoede af. Maar in zijn wijk zou het averechts kunnen uitpakken, vreest Krijgsman: "Soms wordt er bij het opknappen te rigoureus door wijkverbanden heen gebroken. Dat moet niet in Oud-Crooswijk gebeuren."

   ▸ In 1947 trouwde ze met Philip Mountbatten. De Grieks-Deense prins was verre familie van haar: beiden waren achterachterkleinkind van koningin Victoria. Het was een huwelijk uit liefde, iets wat onder gekroonde hoofden en hun families niet per se voor de hand lag. Ondanks spanningen in de eerste jaren van Elizabeths koningschap pakte het goed uit. Philip bleef altijd een belangrijke adviseur van zijn vrouw.

Antoniemen

• inpakken

Verwante begrippen

• verpakken, verpakking

Uitdrukkingen en gezegden

• (in België) met iets uitpakken

Vertalingen

    1. uit een verpakking halen   

Duits: auspacken (de) Engels: unwrap (en) Frans: sortir (fr)

Spaans: desenvolver (es) Zweeds: öppna (sv)

    2. uit een omhulsel halen   

Duits: auspacken (de) Engels: unpack (en) Frans: défaire (fr)

Spaans: desenvolver (es) Zweeds: öppna (sv)

    met iets uitpakken   

Duits: mit etwas prahlen

Gangbaarheid

• Het woord uitpakken staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "uitpakken" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.