proefondervindelijk

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  proefondervindelijk    (hulp, bestand)
• IPA: /prufɔndər'vɪndələk/

Woordafbreking

• proef·on·der·vin·de·lijk

Woordherkomst en -opbouw

• Samenstellende afleiding van proef en de stam van ondervinden met het achtervoegsel -lijk met het invoegsel -e-

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	proefondervindelijk	proefondervindelijker	proefondervindelijkst
verbogen	proefondervindelijke	proefondervindelijkere	proefondervindelijkste
partitief	proefondervindelijks	proefondervindelijkers	-

Bijvoeglijk naamwoord

proefondervindelijk

1. door experimenten, proefnemingen, waarnemingen en ervaring

   • In een studie uit 2010 berekenden onderzoekers van de Universiteit Utrecht hoe de gezondheidsvoordelen van meer bewegen opwegen tegen de vervuiling en de kans op ongevallen. Zij gingen voor 500.000 mensen van 18 tot 64 jaar na wat het effect zou zijn als ze van de auto op de fiets overstappen. Het was een theoretische oefening, want zoiets proefondervindelijk bestuderen is ondoenbaar.  
   • De lichtlijn is een proef, maar Karel Brookhuis, verkeerspsycholoog van de Rijksuniversiteit Groningen, denkt niet dat het veel zoden aan de dijk zet. ,,Ik denk dat het rode licht al moet knipperen, om de aandacht te trekken. Dat zal proefondervindelijk moeten blijken."  

   ▸ Wat ter kennis van de recherche kwam, stond proefondervindelijk snel in de krant.

Synoniemen

• experimenteel, empirisch, feitelijk

Antoniemen

• theoretisch, dogmatisch, axiomatisch

Afgeleide begrippen

• proefondervindelijkheid

Vertalingen

    1. door experimenten, proefnemingen, waarnemingen en ervaring   

Engels: by experience (en), experimental (en)

Pools: doświadczalny (pl) m, eksperymentalny (pl) m

Gangbaarheid

• Het woord proefondervindelijk staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "proefondervindelijk" herkend door:

90 %	van de Nederlanders;
94 %	van de Vlamingen.